Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Rachunkowość budżetowa  »   Skutki toczącego się postępowania sądowego w księgach rachunkowych SP ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Skutki toczącego się postępowania sądowego w księgach rachunkowych SP ZOZ

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 24 (384) z dnia 20.12.2014

W 2013 r. Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) przeprowadził w naszym SP ZOZ kontrolę i uznał, że dokonaliśmy błędnej wyceny usług medycznych w latach 2010–2012. W związku z tym NFZ zobowiązał nas do zwrotu środków finansowych nienależnie pobranych. Nie zgadzając się z ustaleniami kontroli odmówiliśmy zapłaty i skierowaliśmy sprawę do sądu. Na dzień dzisiejszy nie znamy jeszcze ostatecznego orzeczenia sądu, rozważamy jednak utworzenie rezerwy na tę okoliczność. Jak zaksięgować powyższe zdarzenie?

W sytuacji opisanej w pytaniu należy rozważyć czy zasadne będzie utworzenie rezerwy na skutki toczącego się postępowania sądowego, czy też należy ujawnić zobowiązanie warunkowe z tego tytułu.

Zasady ogólne tworzenia rezerw na zobowiązania

Rezerwy zostały zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy o rachunkowości jako zobowiązania (czyli wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki – art. 3 ust. 1 pkt 20 ustawy), których termin wymagalności lub kwota nie są pewne.

Zgodnie z obowiązującą w rachunkowości zasadą ostrożności (art. 7 ust. 1), jednostka prowadząca księgi rachunkowe (a zatem i samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej) zobowiązana jest do dokonywania realnej wyceny wszelkich składników sprawozdań finansowych tak, aby ich wartość bilansowa była jak najbliższa wartości rzeczywistej. W szczególności w wyniku finansowym należy, bez względu na jego wysokość, uwzględnić m.in. rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń – także wtedy, gdy zostaną one ujawnione między dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych.

Przy tworzeniu rezerw należy również uwzględnić jedną z zasad rachunkowości – zasadę istotności. Utworzenie rezerwy jest bowiem wskazane, gdy występuje na tyle duże prawdopodobieństwo, że zajdzie konieczność wywiązania się jednostki z ciążącego na niej obowiązku, a koszty lub straty wymagające poniesienia dla wywiązania się z tego obowiązku są na tyle znaczące, że ich nieuwzględnienie w wyniku finansowym danego okresu spowoduje istotne zniekształcenie obrazu sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku finansowego jednostki.

www.czasopismaksięgowych.pl
Na temat rachunkowości SP ZOZ
piszemy w serwisie www.serwisbudzetowy.pl
w zakładce "Służba zdrowia"

Rezerwy tworzy się w szczególności na pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności z tytułu skutków toczącego się postępowania sądowego (art. 35d ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości). Rezerwy te – zgodnie z art. 35d ust. 2 tej ustawy – zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych lub strat nadzwyczajnych, z którymi przyszłe zobowiązania się wiążą. Warunkiem ujęcia rezerw jest wystąpienie zdarzenia obligującego, tzn. zdarzenia powodującego – wynikający z przepisów prawa – obowiązek wykonania świadczenia, sprawiającego, że jednostka nie ma żadnej realnej możliwości niewypełnienia tego obowiązku, np. egzekucja na drodze prawnej. Przy czym zasadne, a zarazem możliwe jest wiarygodne oszacowanie kosztów lub strat, których poniesienie jest niezbędne dla wywiązania się przez jednostkę z tego obowiązku.

Z kolei niewykorzystane rezerwy, wobec zmniejszenia lub ustania ryzyka uzasadniającego ich utworzenie, zwiększają na dzień, na który okazały się zbędne, odpowiednio pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe lub zyski nadzwyczajne. Ponadto, jak wskazuje Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 "Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe" (KSR nr 6) w pkt 2.2., rezerwy tworzy się zgodnie z obowiązkiem prawnym lub zwyczajowo oczekiwanym obowiązkiem handlowym, to jest wtedy, gdy występuje na tyle duże prawdopodobieństwo, że zajdzie konieczność wywiązania się jednostki z ciążącego na niej obowiązku, a koszty lub straty wymagające poniesienia dla wywiązania się z tego obowiązku są na tyle znaczące, że ich nieuwzględnienie w wyniku finansowym tego okresu, w którym obowiązek powstał, spowodowałoby istotne zniekształcenie obrazu sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku finansowego jednostki. Oznacza to, że utworzenie rezerw odzwierciedla skutki wypełnienia obecnych obowiązków, przy czym prawdopodobne jest, że w celu ich wypełnienia konieczny będzie wypływ środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne.

Ujawnienie zobowiązań warunkowych

Zobowiązania warunkowe, stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 28 ustawy o rachunkowości, stanowią obowiązek wykonania świadczeń, których powstanie jest uzależnione od zaistnienia określonych zdarzeń. Zgodnie z pkt 2.5. KSR nr 6, zobowiązania warunkowe odzwierciedlają jedynie skutki wypełnienia możliwych obowiązków, gdyż dopiero przyszłe zdarzenia potwierdzą, czy na jednostce ciąży obecny obowiązek, którego wypełnienie mogłoby prowadzić do wypływu środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne.

Rezerwa na skutki postępowania sądowego

Decyzję w sprawie utworzenia rezerwy lub ewentualnego ujawnienia informacji o istnieniu zobowiązania warunkowego powinien podjąć kierownik jednostki wyłącznie na podstawie oceny stopnia prawdopodobieństwa wykonania ciążącego na jednostce obowiązku powstałego na skutek przeszłych zdarzeń. Powinien on również uwzględnić fakt, że rezerwy związane ze skutkami toczącego się postępowania sądowego tworzy się wówczas, gdy prawdopodobieństwo wyroku niekorzystnego dla jednostki jest większe niż prawdopodobieństwo wyroku korzystnego. Podstawą oceny tego prawdopodobieństwa może być przebieg postępowania sądowego lub opinie prawników. Jeżeli wskazują one, że wysoce prawdopodobna jest przegrana w sądzie, w związku z czym wypływ środków pieniężnych jest również prawdopodobny, to na SP ZOZ ciążył obowiązek utworzenia w 2013 r. rezerwy w wysokości kwoty środków, których zwrotu domaga się NFZ, zapisem:

      – Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
      – Ma konto 83 "Rezerwy".

Jeżeli jednak szpital nie utworzył – mimo ciążącego na nim obowiązku – rezerwy na toczące się postępowanie sądowe, a jest to kwota istotna, to zasadnym wydaje się być – naszym zdaniem – zastosowanie rozwiązania ewidencyjnego określonego w art. 54 ust. 3 ustawy o rachunkowości. Z przepisów tych wynika, że jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za rzetelnie i jasno przedstawiające sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy, to kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako "zysk (strata) z lat ubiegłych". Wymieniony w art. 54 ust. 3 ustawy o rachunkowości warunek odwołuje się do błędu i jego istotności. Ocena istotności popełnionego błędu spoczywa na kierowniku jednostki i powinna uwzględniać sytuację majątkową i finansową jednostki. Jeżeli zatem kwota tej rezerwy jest istotna dla obrazu sytuacji jednostki, to w 2014 r. zapisy księgowe związane z utworzeniem rezerwy na skutki toczącego się postępowania sądowego będą następujące:

      – Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego",
      – Ma konto 83 "Rezerwy".


Uwaga:
Jeżeli prawdopodobieństwo wypływu środków – w związku z toczącym się postępowaniem sądowym – jest znikome, to nie ma obowiązku tworzenia rezerwy. Należy wówczas ujawnić zobowiązanie warunkowe w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego SP ZOZ.

Rachunkowość budżetowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.