Czy polecenie wyjazdu służbowego dla dyrektora samorządowej instytucji kultury może podpisać osoba przez niego upoważniona, np. główny księgowy lub inny pracownik, czy tylko wójt jako organizator, czyli organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego? Kto może podpisać delegację dla pracownika zastępującego dyrektora podczas jego długotrwałej absencji chorobowej?
Samorządowe instytucje kultury tworzone są na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r. poz. 406 ze zm.). Z przepisu art. 9 tej ustawy wynika, że jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym. Prowadzenie działalności kulturalnej jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego o charakterze obowiązkowym. Jednostka samorządu terytorialnego, która utworzyła samorządową instytucję kultury, zwana jest organizatorem tej instytucji (art. 10 ust. 1 ww. ustawy). Organizator zobowiązany jest do wydania aktu o utworzeniu instytucji kultury, w którym określa jej przedmiot działania, nazwę i siedzibę, a także określa czy dana instytucja kultury jest instytucją artystyczną. Organizator zapewnia także instytucji kultury środki niezbędne do rozpoczęcia i prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona (art. 12 ww. ustawy).
Organizację wewnętrzną instytucji kultury określa regulamin organizacyjny nadawany przez dyrektora tej instytucji, po zasięgnięciu opinii organizatora oraz opinii działających w niej organizacji związkowych i stowarzyszeń twórców.
Instytucje kultury uzyskują osobowość prawną i mogą rozpocząć działalność z chwilą wpisu do rejestru prowadzonego przez organizatora (art. 14 ust. 1 ww. ustawy). Jak wynika z przepisów art. 38 K.c., osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.
Organizator zobowiązany jest – na podstawie art. 15 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej – do powołania dyrektora instytucji kultury, który zarządza instytucją i reprezentuje ją na zewnątrz. Powołanie dyrektora następuje po zasięgnięciu opinii związków zawodowych działających w tej instytucji kultury oraz stowarzyszeń zawodowych i twórczych właściwych ze względu na rodzaj działalności prowadzonej przez instytucję. Organizator przed powołaniem dyrektora na stanowisko zawiera z nim umowę w formie pisemnej, w której strony określają warunki organizacyjno-finansowe działalności instytucji kultury oraz program jej działania. Umowa ta wchodzi w życie z dniem powołania dyrektora. Statut instytucji kultury może przewidywać utworzenie stanowiska zastępcy dyrektora lub stanowisk zastępców dyrektora. W takim przypadku statut określać powinien liczbę stanowisk zastępców dyrektora oraz tryb ich powoływania i odwoływania.
Jednocześnie z przepisów art. 49 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) wynika, że gmina (w sytuacji gdy jest organizatorem instytucji kultury) nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania innych gminnych osób prawnych, a te nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania gminy. Za odrębną od gminy osobę prawną należy uznać m.in. samorządową (np. gminną) instytucję kultury.
Reasumując: Samorządowa instytucja kultury samodzielnie (niezależnie od organizatora, np. gminy) prowadzi swoją działalność. Za prowadzenie tej działalności, w tym za organizację wewnętrzną, odpowiedzialność ponosi kierownik (dyrektor) samorządowej instytucji kultury, a nie organizator (organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego). Jak już wskazano dyrektor tej instytucji ustala wewnętrzny regulamin organizacyjny, w którym należy określić m.in. zasady dotyczące zastępowania dyrektora instytucji kultury, w tym także w czasie jego nieobecności. Generalnie przyjmuje się, że dyrektora instytucji kultury zastępuje wyznaczony przez niego pracownik tej instytucji. W sytuacji gdy będzie to główny księgowy tej instytucji, należy pamiętać, żeby nie doszło do zachwiania kontroli gospodarki finansowej instytucji kultury w świetle przepisów art. 54 ustawy o finansach publicznych. |
|