Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księgi rachunkowe  »   Eksport towarów - wycena dla celów podatkowych i księgowych
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Eksport towarów - wycena dla celów podatkowych i księgowych

Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 24 (923) z dnia 20.08.2016

Eksport towarów to dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej, dokonywana przez:

a) dostawcę lub na jego rzecz, lub

b) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonych przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych

- jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez urząd celny określony w przepisach celnych. Tak wynika z art. 2 pkt 8 ustawy o VAT.

Należność z tytułu eksportu, a także faktura dokumentująca tę transakcję są z reguły w walucie obcej. Kwotę wyrażoną w walucie obcej należy przeliczyć na złote na potrzeby VAT, podatku dochodowego oraz w celu ujęcia tej transakcji w księgach rachunkowych sprzedawcy. Sposób wyceny eksportu omawiamy w niniejszym artykule.

1. Wycena eksportu na potrzeby VAT

W sytuacji, gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego - w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro (zob. art. 31a ust. 1 ustawy o VAT).

UWAGA! Jeśli podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, wówczas (na podstawie art. 31a ust. 2 ustawy o VAT) przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury (lub odpowiedni kurs EBC).

Jak z powyższego wynika, kurs waluty obcej uzależniony jest: od momentu powstania obowiązku podatkowego lub od daty wystawienia faktury (jeśli faktura zostanie wystawiona przed powstaniem obowiązku podatkowego).

Ustawodawca nie zawarł szczególnych regulacji, które określałyby moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu eksportu towarów. Stosuje się tu zatem analogiczne zasady jak przy krajowej dostawie towarów.

W przypadku dostawy towarów obowiązek podatkowy powstaje generalnie z chwilą dokonania dostawy. Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności np. przedpłatę, zaliczkę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Tak wynika z art. 19a ust. 1 i 8 ustawy o VAT.

A zatem, w przypadku eksportu towarów, do przeliczenia na złote podstawy opodatkowania stosuje się średni kurs ogłoszony przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień:

  • dokonania dostawy towarów lub
     
  • wystawienia faktury - jeśli fakturę wystawiono przed dokonaniem dostawy,
     
  • otrzymania całości lub części zapłaty - jeżeli zapłatę otrzymano przed dokonaniem dostawy towarów i przed wystawieniem faktury.
Przykład

W dniu 21 lipca 2016 r. spółka otrzymała od kontrahenta zagranicznego zaliczkę w walucie obcej na poczet eksportu towarów. W tym samym dniu spółka wystawiła fakturę zaliczkową. W dniu 3 sierpnia br. spółka wystawiła fakturę końcową na pozostałą kwotę należności, natomiast do dostawy towarów doszło 5 sierpnia br.

W tej sytuacji do przeliczenia na złote spółka przyjęła:

  • do otrzymanej zaliczki - średni kurs NBP z 20 lipca br., tj. z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do otrzymanej zaliczki,
     
  • do wyceny faktury końcowej, wystawionej przed dostawą (przed powstaniem obowiązku podatkowego) - średni kurs NBP z 2 sierpnia br., tj. z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury końcowej.

2. Ustalenie wartości przychodu z tytułu eksportu wyrażonego w walucie obcej

Na gruncie podatku dochodowego, przychody w walucie obcej przelicza się na złote według średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (zob. art. 12 ust. 2 ustawy o PDOP i art. 11a ust. 1 ustawy o PDOF).

Aby zatem ustalić kurs właściwy do wyceny przychodu w walucie obcej, uzyskanego z tytułu eksportu towarów, należy w pierwszej kolejności ustalić moment powstania tego przychodu. Ustawodawca nie przewidział żadnych szczególnych regulacji w zakresie momentu ustalania przychodu z tytułu eksportu towarów. Stosuje się tu zatem zasady ogólne.

W przypadku sprzedaży towarów, za moment powstania przychodu uważa się generalnie dzień wydania towaru, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Ta z czynności, która wystąpi jako pierwsza, wyznaczy moment powstania przychodu podatkowego i jednocześnie będzie miała wpływ na kurs waluty obcej, jaki zostanie przyjęty do przeliczenia na złote przychodu wyrażonego w walucie obcej.

To oznacza, że w zależności od tego, jaka czynność wystąpi jako pierwsza, do wyceny przychodu w walucie obcej, z tytułu eksportu, należy przyjąć:

  • średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wydania towaru - jeśli wydanie towaru nastąpi przed wystawieniem faktury i uregulowaniem należności,
     
  • średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury - jeśli faktura zostanie wystawiona przed wydaniem towaru i uregulowaniem należności,
     
  • średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uregulowania należności - jeśli uregulowanie należności nastąpi przed wystawieniem faktury i wydaniem towaru.
Przykład 1

W dniu 20 lipca 2016 r. spółka wydała towar kontrahentowi zagranicznemu (w ramach eksportu). Faktura dokumentująca tę dostawę została wystawiona również 20 lipca br. Kontrahent zagraniczny zapłacił za fakturę 29 lipca br.

W tej sytuacji przychód z tytułu eksportu towarów powstał w dacie wydania towarów kontrahentowi zagranicznemu, tj. 20 lipca br. Do przeliczenia tego przychodu na złote należy przyjąć średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania przychodu, tj. średni kurs NBP z 19 lipca br.


Przykład 2

Przyjmijmy dane z przykładu pierwszego z tą różnicą, że faktura została wystawiona 19 lipca br. W tej sytuacji przychód powstał w dacie wystawienia faktury, tj. 19 lipca br. Do przeliczenia tego przychodu na złote należy przyjąć średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania przychodu, tj. z 18 lipca br.

Zaliczka/przedpłata otrzymana na poczet dostaw towarów wykonanych w następnych okresach sprawozdawczych

UWAGA! Do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych (pomijamy tu kwestie związane z ustalaniem przychodu w dacie pobrania wpłat podlegających zarejestrowaniu przy zastosowaniu kasy rejestrującej zgodnie z przepisami ustawy o VAT).

Powyższe wynika z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o PDOP i art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o PDOF.

Jeżeli zatem podatnik otrzyma od kontrahenta zagranicznego zaliczkę/przedpłatę w walucie obcej na poczet dostaw towarów, wykonanych w następnych okresach sprawozdawczych, to generalnie nie wykazuje z tego tytułu przychodu (pomijamy tu ewentualne wątpliwości w zakresie 100% zaliczek/przedpłat). Także wystawienie faktury zaliczkowej nie powoduje powstania przychodu podatkowego (na moment powstania przychodu może bowiem ewentualnie wpływać data wystawienia faktury dokumentującej dokonanie konkretnej czynności). To oznacza, że generalnie ani data otrzymania zaliczki, ani data wystawienia faktury zaliczkowej nie wpływają na kurs waluty obcej przyjęty do wyceny przychodu wyrażonego w walucie obcej.

Przykład

W dniu 15 lipca 2016 r. spółka otrzymała zaliczkę w walucie obcej na poczet przyszłego eksportu towarów i w tym samym dniu wystawiła fakturę zaliczkową na rzecz kontrahenta zagranicznego. Wydanie towaru zostało dokonane 2 sierpnia br. i w tym samym dniu spółka wystawiła fakturę końcową. Faktura końcowa została zapłacona przez kontrahenta 10 sierpnia br.

W tej sytuacji przychód z tytułu eksportu towarów powstał 2 sierpnia br. (w dacie wydania towarów). Do przeliczenia tego przychodu na złote spółka przyjęła średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu (wydania towarów), tj. z 1 sierpnia br.


3. Przychód z tytułu eksportu towarów przeliczony na złote dla celów bilansowych

Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia, przeliczając je generalnie po średnim kursie NBP z dnia poprzedzającego dzień przeprowadzenia operacji gospodarczej (zob. art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości). Zatem również dla celów bilansowych przychód wyrażony w walucie obcej należy przeliczyć na złote po średnim kursie NBP z dnia poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

W ustawie o rachunkowości brak jest regulacji, które określałyby moment powstania przychodu. W praktyce przyjmuje się, że przychód bilansowy powstaje generalnie w dacie wydania towaru. Zatem do wyceny tego przychodu (gdy jest on wyrażony w walucie obcej) stosuje się średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, tj. z dnia poprzedzającego dzień wydania towaru.

W przypadku, gdy przed wydaniem towaru jednostka wystawi na rzecz kontrahenta fakturę w walucie obcej i wykaże przychód z tego tytułu w dacie wystawienia faktury (ustalając moment powstania przychodu na analogicznych zasadach, jak dla celów podatkowych), to do przeliczenia tego przychodu na złote jednostka mogłaby przyjąć średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury, analogicznie jak dla celów podatku dochodowego, w celu uniknięcia rozbieżności.

Otrzymanie zaliczki/przedpłaty w walucie obcej

Na gruncie ustawy o rachunkowości otrzymanie zaliczki/przedpłaty na poczet przyszłej dostawy towarów (w tym zagranicznej) nie skutkuje powstaniem przychodu. W związku z tym, data otrzymania zaliczki/przedpłaty nie wpływa również na kurs, jaki jednostka przyjmie do wyceny przychodu wyrażonego w walucie obcej. Dzień otrzymania zaliczki/przedpłaty wyznaczy natomiast kurs waluty obcej, jaki jednostka przyjmie do wyceny zapłaty.

Należy dodać, że wystawiając fakturę zaliczkową w walucie obcej jednostka musi ją ująć w księgach rachunkowych, co wiąże się z koniecznością przeliczenia tej faktury na złote. W chwili wystawienia faktury zaliczkowej kurs waluty obcej, właściwy do wyceny przychodu, nie jest jeszcze znany. Z tego względu faktura zaliczkowa może być wyceniona dla celów bilansowych, np. po kursie z dnia poprzedzającego dzień jej wystawienia. Natomiast, gdy kurs stosowany do przeliczenia na złote przychodu w walucie obcej będzie już znany, wycenę faktury zaliczkowej należy odpowiednio skorygować.

Wymaga podkreślenia, że to jednostka sama ustala sposób wyceny operacji gospodarczych w przyjętej polityce (zasadach) rachunkowości.


Księgi rachunkowe - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.