Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Księgi rachunkowe  »   Ewidencja operacji na bieżącym rachunku bankowym
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Ewidencja operacji na bieżącym rachunku bankowym

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 19 (355) z dnia 1.10.2013
1. Operacje bezgotówkowe oraz dokumenty stanowiące podstawę ich księgowania

Jakie operacje, prowadząc działalność gospodarczą, można opłacać gotówką, a jakie przelewem?

Transakcję pomiędzy przedsiębiorcami przekraczającą 15.000 euro należy uregulować przelewem bankowym. Jeśli natomiast jednorazowa wartość transakcji nie przekracza tej kwoty, to płatności można dokonać gotówką.

Zgodnie z ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.), a dokładnie art. 22 ust. 1 tej ustawy, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy zostaną spełnione oba poniższe warunki:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca, oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro.

Wartość w euro w tym przypadku przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Zwracamy również uwagę, że do regulowania podatków za pomocą przelewu zobowiązuje art. 61 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Przepis ten odnosi się do prowadzących działalność gospodarczą i zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych bądź podatkowej księgi przychodów i rozchodów.


Obecnie nie otrzymujemy już papierowych wyciągów z banku. Czy można księgować operacje na rachunku bankowym na podstawie własnego wydruku wyciągu bankowego z internetu?

Dokumentem stanowiącym podstawę zapisu operacji na rachunku bankowym jest wyciąg bankowy. Wydruk wyciągu bankowego z internetu może również stanowić dowód księgowy pod warunkiem, że spełnia wymogi określone w art. 21 ust. 1 i ust. 1a ustawy o rachunkowości.

Podstawą zapisu w księgach rachunkowych są dowody księgowe stwierdzające dokonanie operacji gospodarczej (zob. art. 20 ust. 2 ustawy o rachunkowości). Dowodami księgowymi są m.in. wyciągi bankowe. Banki rezygnują z wysyłania swoim klientom wyciągów bankowych w formie papierowej. Wyciągi te udostępniane są przez bank na stronie internetowej w formie elektronicznej z możliwością wydruku. Ustawa o rachunkowości nie wskazuje jednoznacznie czy taki wydruk może być dowodem księgowym. W tej kwestii warto skorzystać z wyjaśnień zawartych w stanowisku Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie niektórych zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych, stanowiącym załącznik do uchwały nr 5/10 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 13 kwietnia 2010 r. (Dz. Urz. Min. Fin. nr 6, poz. 26). Według stanowiska KSR, termin "dokument elektroniczny" odnosi się do formy dokumentu, jak na przykład: elektroniczna faktura, wydruk z systemu bankowości internetowej, elektroniczny dokument magazynowy, elektroniczny bilet lotniczy. Dokument elektroniczny, stanowiący dowód księgowy powinien spełniać wymogi określone w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości, z uwzględnieniem uproszczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1a ustawy.

Wydrukowany wyciąg bankowy może więc stanowić podstawę zapisu w księgach rachunkowych, jeśli zawiera co najmniej:

1) określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego,

2) określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej,

3) opis operacji oraz jej wartość, jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych,

4) datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą, także datę sporządzenia dowodu,

5) podpis wystawcy dowodu oraz osoby, której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów,

6) stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu ujęcia dowodu w księgach rachunkowych (dekretacja), podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania.

Można zaniechać zamieszczania na dowodzie danych, wymienionych powyżej w punktach od 1 do 3 i punkcie 5 - jeżeli wynika to z odrębnych przepisów, oraz informacji opisanych w punkcie 6 - jeżeli wynika to z techniki dokumentowania zapisów księgowych (por. art. 21 ust. 1a ustawy o rachunkowości).

Wśród odrębnych przepisów można wymienić ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376 ze zm.). Ustawa ta uznaje bankowe dokumenty elektroniczne na równi z ich papierowymi odpowiednikami. W świetle art. 7 ust. 1 Prawa bankowego, oświadczenia woli związane z dokonywaniem czynności bankowych mogą być składane w postaci elektronicznej. Dotyczy to także sytuacji, w której zastrzega się dla danej czynności prawnej formę pisemną. Przyjmuje się bowiem, że czynność dokonana w formie elektronicznej spełnia wymagania formy pisemnej (zob. art. 7 ust. 3 Prawa bankowego).


2. Koszty związane z obsługą rachunku bankowego

Za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy dokonują płatności w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz przyjmują płatności za wykonane usługi, sprzedane produkty lub towary. Obsługa rachunku bankowego wiąże się z różnego rodzaju kosztami, jak na przykład: opłata za prowadzenie rachunku, prowizje od dokonywanych transakcji, opłaty za wydanie karty płatniczej, kart kredytowych, prowizje za udzielenie kredytu, odsetki od salda debetowego.

Do ewidencji księgowej operacji gospodarczych na bieżącym rachunku bankowym jednostki służy konto 13-0 "Rachunek bieżący". Po stronie Wn tego konta ujmuje się wszystkie wpływy, a po stronie Ma wszystkie rozchody środków pieniężnych z rachunku bieżącego jednostki. Konto 13-0 może na dzień bilansowy wykazywać saldo debetowe (Wn), które oznacza pozostałe na dzień bilansowy środki pieniężne na rachunku bankowym lub saldo kredytowe (Ma), które oznacza kwotę wykorzystanego na ten dzień debetu lub kredytu.

Opłaty manipulacyjne, opłaty za prowadzenie rachunku oraz prowizje za wykonane przelewy ujmuje się w księgach rachunkowych w ciężar kosztów działalności operacyjnej i zalicza do okresu, którego dotyczą, zapisem:

      - Wn konto 40-2 "Usługi obce" lub 55 "Koszty zarządu",
      - Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Z kolei odsetki od niespłaconego debetu na rachunku, czy karcie kredytowej oraz prowizje za udzielony kredyt w rachunku bieżącym zalicza się do kosztów finansowych, zgodnie z art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości, zapisem:

      - Wn konto 75-1 "Koszty finansowe",
      - Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Ewidencję księgową operacji na rachunku bieżącym przedstawiono na poniższym przykładzie liczbowym.

Przykład

Operacje na bieżącym rachunku bankowym

I. Założenia:

1. Jednostka wydrukowała ze strony internetowej wyciąg bankowy nr 239 za ostatni dzień miesiąca, tj. 30 września 2013 r. Na wyciągu bankowym widniały następujące operacje:

a) wpływ należności za fakturę nr 101/08/2013 r. w kwocie: 12.915 zł,

b) zapłata zobowiązania wobec firmy "X" za fakturę nr 3/08/P/2013, w kwocie: 1.599 zł,

c) prowizja za przelewy dokonane we wrześniu: 45 zł,

d) opłata za prowadzenie rachunku: 22 zł,

e) odsetki od niespłaconego w terminie debetu: 12 zł.

2. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów w układzie rodzajowym.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB - operacje z wyciągu bankowego nr 239/2013 r.:      
   a) wpływ należności od firmy "A" za fakturę 101/08/2013 r. 12.915 zł 13-0 20
   b) zapłata zobowiązania wobec firmy X" za fakturę nr 3/08/P/2013 1.599 zł 21 13-0
   c) prowizja za przelewy dokonane we wrześniu 45 zł 40-2 13-0
   d) opłata za prowadzenie rachunku 22 zł 40-2 13-0
   e) odsetki od debetu uregulowanego po terminie 12 zł 75-1 13-0

III. Księgowania:

Operacje na bieżącym rachunku bankowym

Zwracamy jednak uwagę, że prowizje i odsetki od kredytów przeznaczonych na sfinansowanie budowy środka trwałego, zakup środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych naliczone do dnia przyjęcia ich do użytkowania zwiększają wartość początkową tych aktywów.

Przykład

Prowizje bankowe od kredytu udzielonego na zakup środka trwałego

I. Założenia:

Jednostka zaciągnęła kredyt na zakup środka trwałego w kwocie: 95.000 zł. Bank we wrześniu uruchomił kredyt i potrącił z rachunku bieżącego jednostki prowizję w wysokości: 2.000 zł. Środek trwały przyjęto do używania w październiku 2013 r.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB - wpływ kredytu na zakup środka trwałego 95.000 zł 13-0 13-4
2. WB - potrącona prowizja od udzielonego kredytu 2.000 zł 08 13-0

III. Księgowania:

Prowizje bankowe od kredytu

3. Dopisane przez bank odsetki od środków na rachunku bieżącym

Jednostki, które prowadzą księgi rachunkowe, dopisane przez bank odsetki od środków na rachunku firmowym, zaliczają do przychodów finansowych, zapisem:

      - Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący",
      - Ma konto 75-0 "Przychody finansowe".

W świetle bowiem art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości do przychodów finansowych zalicza się między innymi przychody z odsetek.

Ewidencję księgową dopisanych odsetek na rachunku przedstawiono na przykładzie liczbowym.

Przykład

I. Założenia:

Spółka z o.o. na 30 września 2013 r. zaksięgowała naliczone przez bank odsetki od pozostałych środków na rachunku bankowym w kwocie: 145 zł.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB - naliczone przez bank odsetki od środków zgromadzonych na bieżącym rachunku bankowym 145 zł 13-0 75-0

III. Księgowania:

Dopisane przez bank odsetki

4. Opłaty bankowe na przełomie dwóch lat obrotowych

W świetle określonej w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości zasady memoriału, koszty powinny być księgowane w okresie, którego dotyczą, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Przykład

Rokiem obrotowym jednostki jest rok zaczynający się 1 października, a kończący się 30 września następnego roku kalendarzowego. W październiku 2013 r. bank pobrał opłatę za prowadzenie rachunku bankowego za wrzesień 2013 r. Jednostka zaliczyła opłaty bankowe do kosztów września 2013 r.

Zamknięcie ksiąg rachunkowych za dany rok obrotowy następuje w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego. W związku z tym jednostki mają aż 3 miesiące na sporządzenie sprawozdania finansowego, tak by odzwierciedlało sytuację finansową oraz wynik finansowy jednostki. Pobranie przez bank, np. w październiku 2013 r., opłaty za prowadzenie rachunku za wrzesień 2013 r. spowoduje, że koszt tej opłaty jednostka ujmie w księgach rachunkowych okresu, którego one dotyczą. W związku z tym, iż opłaty bankowe na dzień bilansowy nie widnieją na wyciągu bankowym na ten dzień, zapisu księgowego można dokonać na podstawie sporządzonego dowodu PK (polecenie księgowania), w następujący sposób:

      - Wn konto 40-2 "Usługi obce" lub 55 "Koszty zarządu",
      - Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki"
        (w analityce: Rozrachunki z bankiem) lub 30 "Rozliczenie zakupu".

W kolejnym miesiącu (roku obrotowym), pod datą wyciągu bankowego, dokonuje się zapisu:

      - Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki"
        (w analityce: Rozrachunki z bankiem) lub 30 "Rozliczenie zakupu",
      - Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Przykład

Rozliczenie prowizji bankowych na przełomie dwóch lat obrotowych

I. Założenia:

1. Rok obrotowy spółki z o.o. rozpoczyna się 1 października i kończy 30 września następnego roku obrotowego. Na wyciągu bankowym z 1 października 2013 r. widnieją naliczone prowizje za przelewy bankowe za wrzesień 2013 r. w kwocie: 150 zł.

2. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów w układzie rodzajowym. Prowizje bankowe na przełomie dwóch lat obrotowych rozlicza za pomocą konta 24 "Pozostałe rozrachunki".

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
A. Zapisy w księgach września 2013 r.
1. PK - zaliczanie prowizji za przelewy do kosztów okresu, którego dotyczą 150 zł 40-2 24
B. Zapisy w księgach października 2013 r.
1. WB - zapłata prowizji bankowych za przelewy dotyczące września 150 zł 24 13-0

III. Księgowania:

A. Zapisy w księgach września 2013 r.

Rozliczenie prowizji bankowych

B. Zapisy w księgach października 2013 r.

Rozliczenie prowizji bankowych

Generalnie zasada memoriału mówi o roku obrotowym, jednak wskazane jest ją stosować również w odniesieniu do jednego miesiąca, jako przyjętego w jednostce okresu sprawozdawczego. Przypominamy, że według art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy o rachunkowości, przez okres sprawozdawczy rozumie się okres, za który sporządza się sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych. W praktyce jednostki najczęściej przyjmują miesiąc za pojedynczy okres sprawozdawczy, ponieważ z reguły co miesiąc ustalają zaliczki na podatek dochodowy, sporządzają deklaracje VAT oraz - zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o rachunkowości - są zobowiązane do sporządzenia zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej.


Księgi rachunkowe - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.