Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Rachunkowość  »  Rachunkowość budżetowa  »   Odpisy aktualizujące wartość należności z uwzględnieniem zasad rachunkowości budżetowej
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Odpisy aktualizujące wartość należności z uwzględnieniem zasad rachunkowości budżetowej

Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 3 (387) z dnia 1.02.2015

W jaki sposób przebiegać będzie ewidencja księgowa odpisów aktualizujących wartość należności w jednostkach objętych rozporządzeniem w sprawie szczególnych zasad rachunkowości budżetowej?

1. Podstawa prawna tworzenia odpisów aktualizujących i ich wpływ na wartość bilansową należności

Z brzmienia § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r. poz. 289) – zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie szczególnych zasad rachunkowości budżetowej – wynika, że wartość należności aktualizuje się zgodnie z ustawą o rachunkowości, jednak z zastrzeżeniem § 8 ust. 2–4 tego rozporządzenia.

Uwzględniając zasady rachunkowości budżetowej, odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących rozchodów budżetu zalicza się do wyników na pozostałych operacjach niekasowych. Natomiast odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących funduszy tworzonych na podstawie odrębnych ustaw obciążają fundusze. Odpisy aktualizujące wartość należności dokonywane są nie później niż na dzień bilansowy.

W jednostkach stosujących ww. rozporządzenie ewidencja odpisów aktualizujących wartość należności prowadzona jest na koncie 290 "Odpisy aktualizujące należności". Zgodnie z opisem tego konta – zamieszczonym w załączniku nr 1, 2 i 3 do ww. rozporządzenia – utworzenie (zwiększenie wartości) odpisów aktualizujących należności ujmuje się na stronie Ma konta 290, a zmniejszenie wartości tych odpisów – na stronie Wn.

Odpisy aktualizujące wartość należności korygują (zmniejszają) wartość wykazywanych w bilansie należności, od których odpisy te zostały dokonane (art. 46 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości). W bilansie wykazywana jest zatem tylko ta część należności, która przedstawia realną (godziwą) wartość. Stąd w przypadku należności objętej 100% odpisem aktualizującym, wiarygodnie określona wartość wynosić będzie zero i w ogóle nie zostanie wykazana w bilansie. Dlatego też ewidencja szczegółowa do konta 290 powinna zapewnić ustalenie odpisów aktualizujących od poszczególnych należności.

2. Odpisy aktualizujące należności z tytułu dochodów budżetowych

W świetle art. 35b ust. 2 ustawy o rachunkowości, odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych – zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji. Tym samym odpisy aktualizujące należności budżetowe należy ewidencjonować na koncie 761 "Pozostałe koszty operacyjne", a odpisy aktualizujące dotyczące przypisanych odsetek od należności budżetowych – na koncie 751 "Koszty finansowe". Jest to zgodne z opisem konta 761 i 751 zamieszczonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad rachunkowości budżetowej, w myśl którego na stronie Wn konta 761 ujmuje się m.in. odpisy aktualizujące od należności, a na stronie Wn konta 751 – odpisy aktualizujące wartość należności z tytułu operacji finansowych. Utworzenie takich odpisów wprowadza się do ksiąg rachunkowych, zapisem:

   1) odpis aktualizujący należność z tytułu dochodów budżetowych
        (dotyczący należności głównej):
      – Wn konto 761 "Pozostałe koszty operacyjne",
      – Ma konto 290 "Odpisy aktualizujące należności",
   2) odpis aktualizujący dotyczący przypisanych odsetek od
        należności budżetowych:
      – Wn konto 751 "Koszty finansowe",
      – Ma konto 290 "Odpisy aktualizujące należności".

Przykład

I. Założenia:

1. W jednostce budżetowej przypisano należność z tytułu dochodów budżetowych w wysokości: 3.180 zł. W związku z nieopłaceniem tej należności przez dłużnika, na koniec kwartału naliczono (przypisano) odsetki od tej należności w wysokości: 67 zł.

2. Spłatę należności, w tym z tytułu odsetek, jednostka uznała za wątpliwą i utworzyła odpis aktualizujący na 100% wartości tej należności.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. PK – przypisanie należności z tytułu dochodów budżetowych 3.180 zł 221 720
2. PK – przypisanie odsetek należnych na koniec kwartału 67 zł 221 750
3. PK – utworzenie odpisu aktualizującego wartość należności z tytułu dochodów budżetowych:      
   a) odpis aktualizujący dotyczący należności głównej 3.180 zł 761 290
   b) odpis aktualizujący dotyczący przypisanych odsetek 67 zł 751 290

III. Księgowania:

Odpisy aktualizujące należności z tytułu dochodów budżetowych

Uwaga: W związku z tym, iż odpis aktualizujący utworzono na całość należności wraz z odsetkami, to realna wartość tej należności wynosi obecnie: 0 zł i w ogóle nie zostanie wykazana w bilansie.

3. Odpisy aktualizujące należności z tytułu rozchodów budżetu

W budżecie jednostki samorządu terytorialnego ewidencja księgowa odpisów aktualizujących należności z tytułu rozchodów budżetu prowadzona jest na koncie 290 "Odpisy aktualizujące należności" w korespondencji z kontem 962 "Wynik na pozostałych operacjach". Utworzenie takiego odpisu ujmuje się w księgach rachunkowych w sposób następujący:

      – Wn konto 962 "Wynik na pozostałych operacjach",
      – Ma konto 290 "Odpisy aktualizujące należności".

www.czasopismaksięgowych.pl
Na temat sprawozdawczości budżetowej
i finansowej piszemy w serwisie
www.serwisbudzetowy.pl

Przykład

I. Założenia:

W jednostce samorządu terytorialnego z rachunku budżetu udzielono pożyczki w kwocie: 36.000 zł. Spłata części tej należności uznana została za wątpliwą w związku z czym utworzono odpis aktualizujący w stosunku do udzielonej pożyczki w wysokości: 11.000 zł.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB – udzielenie pożyczki (rozchód środków z budżetu) 36.000 zł 250 133
2. PK – odpis aktualizujący wartość należności (udzielonej pożyczki) 11.000 zł 962 290

III. Księgowania:

Odpisy aktualizujące należności z tytułu rozchodów budżetu

Uwaga: Wartość netto należności z tytułu udzielonej pożyczki wykazywana w bilansie wyniesie: 36.000 zł – 11.000 zł = 25.000 zł.

4. Odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących funduszy

Odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących wyodrębnionych funduszy księguje się w ciężar tych funduszy – na koncie 851 "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych" lub 853 "Fundusze celowe".

Biorąc pod uwagę opis konta 290, służącego do ewidencji odpisów aktualizujących należności, utworzenie takich odpisów ewidencjonowane jest zapisem:

      – Wn konto 851 "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych"
         lub 853 "Fundusze celowe",
      – Ma konto 290 "Odpisy aktualizujące należności".

Przykład

I. Założenia:

1. Pracownikowi samorządowego zakładu budżetowego udzielono pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na cele mieszkaniowe w wysokości: 4.500 zł.

2. Na dzień bilansowy przeprowadzono aktualizację wartości należności funduszu. Według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika (pracownika) stwierdzono, iż spłata należności w pełnej kwocie nie jest prawdopodobna. Dokonano odpisu aktualizującego wartość należności wątpliwej w wysokości: 2.500 zł.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB – pożyczka udzielona z ZFŚS 4.500 zł 234 135
2. PK – odpis aktualizujący wartość należności 2.500 zł 851 290

III. Księgowania:

Odpisy aktualizujące wartość należności dotyczących funduszy

Uwaga: Wartość należności ujętej na koncie 234 pomniejsza utworzony odpis aktualizujący na koncie 290. Realna wartość należności w księgach rachunkowych wynosi na dzień bilansowy: 4.500 zł – 2.500 zł = 2.000 zł.

5. Wyksięgowanie odpisu aktualizującego należność w związku z ustaniem przyczyny, dla której go dokonano

W myśl przepisów ustawy o rachunkowości, w przypadku gdy ustanie przyczyna, dla której dokonano odpisu, równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość należności i podlega zaliczeniu odpowiednio do pozostałych przychodów operacyjnych lub przychodów finansowych – zależnie od tego, w ciężar jakich kosztów dokonano uprzednio odpisu (art. 35c ustawy o rachunkowości). Wyksięgowanie utworzonego wcześniej odpisu aktualizującego należność – np. w związku ze spłatą tej należności przez dłużnika – podlegać więc będzie ewidencji, zapisem: Wn konto 290, Ma konto 760 lub 750.

W przypadku należności dotyczących rozchodów budżetu, jeśli ustanie przyczyna, dla której dokonano odpisu, równowartość całości lub odpowiedniej części uprzednio dokonanego odpisu aktualizującego zwiększa wartość należności i podlega zaliczeniu do wyników na pozostałych operacjach niekasowych. Tym samym wyksięgowanie takiego odpisu powinno zostać odniesione na stronę Ma konta 962 "Wynik na pozostałych operacjach", zapisem: Wn konto 290, Ma konto 962.

Natomiast wyksięgowanie bądź zmniejszenie odpisu aktualizującego wartość należności dotyczącej ZFŚS i funduszy celowych w związku z ustaniem przyczyny, dla której go dokonano, odbywa się zapisem: Wn konto 290, Ma konto 851 lub 853.

Z kolei należności umorzone, przedawnione lub nieściągalne zmniejszają dokonane uprzednio odpisy aktualizujące ich wartość (art. 35b ust. 3 ustawy o rachunkowości). Oznacza to, iż wyksięgowanie należności, na którą wcześniej utworzony został odpis aktualizujący, w związku z jej umorzeniem, przedawnieniem lub stwierdzeniem jej nieściągalności odbywać się będzie zapisem: Wn konto 290, Ma konto zespołu 2.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Rachunkowość budżetowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.