Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Czas pracy i urlopy  »   Wykorzystanie urlopów zaległych
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wykorzystanie urlopów zaległych

Gazeta Podatkowa nr 20 (1374) z dnia 9.03.2017
Ewa Madejek

Urlop wypoczynkowy jest uprawnieniem pracowniczym przysługującym pracownikowi w każdym roku kalendarzowym. Zasadniczo powinien on być wykorzystany w tym roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Niewykorzystany w danym roku urlop wypoczynkowy staje się urlopem zaległym. Termin jego wykorzystania wynika z przepisów Kodeksu pracy.

Urlop zaległy

Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (art. 161 K.p.). Termin wykorzystania urlopów wypoczynkowych wynika z planu urlopów, a jeżeli w zakładzie nie są ustalane plany urlopowe - termin ustala pracodawca w porozumieniu z pracownikiem (art. 163 § 1 i § 11 K.p.). W przypadku gdy urlop wypoczynkowy nie został wykorzystany zgodnie z planem lub w terminie uzgodnionym z pracownikiem, to należy go udzielić pracownikowi najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego (art. 168 K.p.). Termin ten jest zachowany, jeżeli pracownik rozpocznie korzystanie z urlopu najpóźniej w dniu wskazanym w powołanym przepisie.

Przyczyny niewykorzystania urlopu w danym roku kalendarzowym mogą wynikać z następujących okoliczności:

  • przesunięcia terminu urlopu na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami oraz z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy (art. 164 K.p.),
     
  • braku możliwości rozpoczęcia urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy (art. 165 K.p.),
     
  • przerwania urlopu z powodu czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, odbywania ćwiczeń wojskowych lub przeszkolenia wojskowego albo pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, przez czas do 3 miesięcy oraz urlopu macierzyńskiego (art. 166 K.p.),
     
  • odwołania z urlopu przez pracodawcę, gdy obecności pracownika w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu (art. 167 K.p.).

Urlop na żądanie

Wskazany wcześniej termin na wykorzystanie zaległego urlopu wypoczynkowego (do 30 września następnego roku kalendarzowego) nie dotyczy części urlopu udzielanego w trybie na żądanie. Wyjaśnienia w tej kwestii udzielił Departament Prawny Państwowej Inspekcji Pracy (nr pisma GPP-110-4560-170/08/PE). PIP uznała, że przepis art. 168 K.p. nie zobowiązuje do wykorzystania urlopu zaległego, który przed 1 stycznia danego roku był tzw. urlopem na żądanie, w terminie do końca marca (obecnie 30 września) danego roku. Taki obowiązek odnosi się wyłącznie do "zwykłego" urlopu zaległego, tj. takiego, który nie został wykorzystany (pomimo że był zaplanowany bądź uzgodniony) w związku z jego przesunięciem lub przerwaniem z przyczyn przewidzianych w przepisach prawa. W konsekwencji urlopu zaległego będącego wcześniej częścią urlopu wypoczynkowego przeznaczoną do wykorzystania w trybie "na żądanie" można udzielić w dowolnym terminie, także po 31 marca (obecnie po 30 września) następnego roku. Pracodawca nie narazi się wówczas na odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

Odpowiedzialność pracodawcy

Nieudzielenie w terminie urlopów zaległych może przynieść pracodawcy niekorzystne konsekwencje. Zgodnie z art. 282 § 1 pkt 2 K.p., kto nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego podlega karze grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł. Czasami jednak to pracownik nie chce skorzystać z urlopu wypoczynkowego, a pracodawca nie może jednostronnie wysłać go na urlop. W takiej sytuacji pracodawca może wykorzystać plan urlopowy, który wiąże zarówno pracodawcę, jak i pracownika. W myśl bowiem art. 163 § 1 K.p., urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, który ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.

Należy dodać, że urlop zaległy niewykorzystany w terminie wskazanym w Kodeksie pracy nie przepada. Pracownik nadal ma do niego prawo, do czasu upływu okresu przedawnienia.

Przedawnienie urlopu

Przedawnienie urlopu następuje na zasadach wskazanych w art. 291 § 1 K.p. Przewiduj on, że roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Przy czym bieg przedawnienia roszczenia o urlop wypoczynkowy nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na czas korzystania z urlopu wychowawczego (art. 2931 K.p.).

Termin, od którego zaczyna biec termin przedawnienia roszczenia o urlop, wynika z art. 161 K.p. Przepis ten stanowi, że pracodawca obowiązany jest udzielić pracownikowi urlopu do końca danego roku kalendarzowego. Zmiana tego terminu na skutek okoliczności wskazanych na wstępie powoduje wydłużenie okresu przedawnienia. Tak też stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 kwietnia 2001 r., sygn. akt I PKN 367/00, w którym uznał, że: "Roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym stało się wymagalne (art. 291 § 1 K.p.), przy czym rozpoczęcie biegu tego terminu następuje bądź z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje (art. 161 K.p.), bądź najpóźniej z końcem pierwszego kwartału roku następnego (obecnie: z końcem września kolejnego roku - przypis red.), jeżeli urlop został przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (art. 168 K.p.)".

Przykład

Pracownik uprawniony do 26 dni urlopu wypoczynkowego z powodu długotrwałej choroby nie skorzystał z dwóch tygodni urlopu zaplanowanego na listopad 2016 r. Strony uzgodniły, że wykorzysta go w październiku 2017 r.

Termin wykorzystania urlopu uzgodniono nieprawidłowo. Pracownik powinien rozpocząć korzystanie z urlopu zaległego za 2016 r. najpóźniej 30 września 2017 r.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Czas pracy i urlopy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.