Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Odprawa pieniężna dla pracownika
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Odprawa pieniężna dla pracownika

Gazeta Podatkowa nr 15 (1265) z dnia 22.02.2016
Ewa Madejek

Pracodawcy dokonując w firmie redukcji personelu w ramach ustawy o zwolnieniach grupowych obowiązani są do wypłaty odpraw pieniężnych. Odprawy te przysługują zarówno pracownikom zwalnianym grupowo, jak i indywidualnie. Są one traktowane jako rekompensata za utratę pracy i możliwość zarobkowania. Ich wysokość zależy od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy.

Kto jest uprawniony do odprawy?

Ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zwana dalej ustawą o zwolnieniach grupowych, ma zastosowanie do pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 20 pracowników. Nie obejmuje ona swoim zakresem pracodawców zatrudniających mniej niż 20 pracowników, czyli tzw. małych. Zwolnienie grupowe w trybie tej ustawy ma miejsce, gdy następuje rozwiązanie przez pracodawcę stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmuje ono co najmniej:

  • 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
     
  • 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
     
  • 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników (art. 1 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych).

Przy czym, w przypadku zwolnień grupowych dokonywanych z inicjatywy pracodawcy na mocy porozumienia stron, muszą one dotyczyć co najmniej 5 pracowników.

Natomiast zwolnienia indywidualne występują wtedy, gdy dochodzi do rozwiązania przez pracodawcę stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron (art. 10 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych).

Prawo do odprawy

Odprawy pieniężne na mocy ustawy o zwolnieniach grupowych wypłacają tylko pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników. Przysługują one wymienionym wcześniej pracownikom zwalnianym w trybie zwolnień grupowych, a także indywidualnie na podstawie przepisów tej ustawy. Odprawa tego rodzaju przysługuje również pracownikowi, wobec którego pracodawca zastosował wypowiedzenie zmieniające warunki płacowe, a on ich nie przyjął. Odmowa przyjęcia nowych warunków wynagradzania skutkuje definitywnym rozwiązaniem umowy o pracę. W takim przypadku wymagane jest, aby przyczyny wypowiedzenia zmieniającego leżały wyłącznie po stronie pracodawcy, a nowe warunki zatrudnienia zaproponowane w wypowiedzeniu zmieniającym były na tyle niekorzystne dla pracownika, że zasadna była odmowa ich przyjęcia.

Odprawa pieniężna z ustawy o zwolnieniach grupowych zależy od zakładowego stażu pracy i wynosi:

  • jednomiesięczne wynagrodzenie - jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
     
  • dwumiesięczne wynagrodzenie - jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
     
  • trzymiesięczne wynagrodzenie - jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat (art. 8 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych).

Do zakładowego stażu pracy wlicza się pracownikowi okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w art. 231 K.p. (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.), a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika (art. 36 § 11 K.p.).

Ustalanie wysokości odprawy

Odprawę pieniężną z ustawy o zwolnieniach grupowych ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przy czym jej wysokość nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. W 2016 r. wysokość odprawy pieniężnej nie może przekroczyć 27.250 zł.

Zasady wyliczania odprawy wynikają z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.). Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się przy ustalaniu odprawy w wysokości należnej w miesiącu nabycia do niej prawa. Natomiast składniki tzw. zmienne przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy, przyjmuje się w średniej wysokości z tego okresu.

Przy wyliczeniach pomija się stosowanie współczynnika urlopowego, gdyż odprawa pieniężna stanowi wielokrotność miesięcznego wynagrodzenia.

Przykład

Pracodawca zatrudniający ponad 20 pracowników, ze względów ekonomicznych, wypowiedział pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony umowę o pracę. Przyczyna ta nie dotyczyła pracownika i stanowiła wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy. Pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy przez 6 lat. Pracownik nabył prawo do odprawy pieniężnej w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia, obliczanej jak ekwiwalent pieniężny za urlop.

Otrzymuje on stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 4.200 zł, dodatek stażowy w kwocie 420 zł oraz premię miesięczną regulaminową w wysokości do 25% wynagrodzenia zasadniczego. W 3 miesiącach poprzedzających rozwiązanie stosunku pracy na mocy ustawy o zwolnieniach grupowych pracownik otrzymał premie w łącznej wysokości wynoszącej 2.686 zł.

Wysokość przysługującej pracownikowi odprawy pieniężnej:

4.200 zł + 420 zł + (2.686 zł : 3) = 5.515,33 zł,

5.515,33 zł × 2 = 11.030,66 zł.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 13.03.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r. poz. 192 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.