Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Tryb postępowania w razie zmiany rodzaju umowy o pracę
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Tryb postępowania w razie zmiany rodzaju umowy o pracę

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 3 (381) z dnia 1.02.2015

Pracodawca zamierza przekształcić umowę zawartą z pracownikiem na czas nieokreślony w umowę terminową. Czy w tym celu może wypowiedzieć jej warunki?

Nie jest dopuszczalna zmiana rodzaju umowy o pracę w trybie wypowiedzenia zmieniającego. Rodzaj umowy o pracę stanowi podstawę prawną zatrudnienia, a jego zmiana może zostać przeprowadzona tylko przez rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem i zawarcie nowej umowy albo na podstawie porozumienia stron.

Stosownie do art. 29 K.p. umowa o pracę określa: strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy. W cytowanej normie pojęcia "rodzaj umowy" i "warunki umowy" zastosowano rozdzielnie i autonomicznie, a tym samym nie można ich używać zamiennie. W literaturze prawa pracy przyjmuje się, iż sformułowanie "rodzaj umowy o pracę" stosuje się dla podkreślenia podziału umów o pracę na umowy terminowe (w tym na czas: próby, wykonania określonej pracy albo określony datą końcową) i bezterminowe, natomiast "warunki umowy" oznaczają obligatoryjne i fakultatywne składniki określające jej treść.

Ważne: Biorąc pod uwagę brzmienie art. 42 § 1 K.p., przedmiotem wypowiedzenia zmieniającego mogą być tylko wynikające z umowy warunki pracy i płacy, a tym samym w tym trybie nie może zostać zmieniony rodzaj umowy o pracę.

Sąd Najwyższy w uchwale podjętej w składzie 7 sędziów w dniu 28 kwietnia 1994 r. (sygn. akt I PZP 52/93, OSNP 1994/11/169) stwierdził jednoznacznie, że: "Nie jest dopuszczalna - przez dokonanie wypowiedzenia zmieniającego (art. 42 § 1 K.p.) - zmiana rodzaju umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę na czas określony.".

  Przykład  

Pracodawca działając w oparciu o art. 42 K.p. zmienił rodzaj umowy o pracę z umowy na czas nieokreślony na umowę na czas określony wypowiadając jej warunki.

Czynność ta, mimo że była niezgodna z przepisami, wywołała skutki prawne. Jak orzekł Sąd Najwyższy sprzeczna z prawem zmiana rodzaju umowy o pracę (w trybie wypowiedzenia warunków pracy) jest skuteczna i może być wzruszona tylko na podstawie orzeczenia sądu przywracającego do pracy na poprzednich zasadach (por. wyrok SN z dnia 19 stycznia 2000 r., sygn. akt I PKN 495/99, OSNP 2001/11/376).

Pracownik może złożyć odwołanie od takiego wypowiedzenia zmieniającego w ciągu siedmiu dni od dnia jego otrzymania (art. 264 § 1 K.p.).


Zgodna z literą prawa zmiana umowy zawartej na czas nieokreślony na umowę terminową może nastąpić tylko w sposób przewidziany dla zmiany podstawy stosunku prawnego, czyli przez jej rozwiązanie, a następnie zawarcie kolejnej umowy o pracę (na czas określony) albo na podstawie porozumienia stron.

Wypowiadając umowę o pracę z zamiarem zawarcia umowy innego rodzaju, pracodawca powinien zachować wszystkie wymagane przepisami K.p. zasady dokonywania tej czynności, takie jak:

  • forma pisemna,
     
  • podanie przyczyny,
     
  • przeprowadzenie konsultacji związkowej.

Ponadto po zakończeniu umowy należy wystawić świadectwo pracy oraz rozliczyć urlop wypoczynkowy.

Dlatego też najkorzystniej jest wdrożyć omawianą zmianę za porozumieniem stron. Strony mogą w tym celu podpisać aneks zmieniający postanowienie umowy o pracę, w którym jest mowa o jej rodzaju. W treści aneksu powinno znaleźć się stwierdzenie, że od konkretnej daty umowa o pracę jest zawarta na czas określony, z podaniem daty jej trwania.

Ważne: W sytuacji gdy wcześniejsza umowa o pracę nie zostanie rozwiązana, lecz ulegnie jedynie przekształceniu, nie zachodzi konieczność wydawania świadectwa pracy ani też wypłaty ekwiwalentu za urlop.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 sierpnia 1980 r. (sygn. akt I PR 52/80, OSNC 1981/2-3/39) wyjaśnił, że jeżeli strony zgodnie mogą definitywnie rozwiązać stosunek pracy, to tym bardziej nie ma uzasadnionych podstaw dla twierdzenia, iż w wyniku porozumienia nie mogą przekształcić treści istniejącego stosunku pracy, choćby dokonana z woli obu stron zmiana była niekorzystna dla pracownika. Z kolei w wyroku z dnia 29 września 1998 r. (sygn. akt I PKN 289/98, OSNP 1999/20/647) stwierdził, że: "Zmiana umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony w umowę na czas określony wskutek zgodnego oświadczenia woli stron nie narusza art. 18 § 1 K.p.". Jeśli jednak pracownik nie wyrazi zgody na zmianę rodzaju umowy w trybie porozumienia, pracodawca może tylko wypowiedzieć stosunek pracy.

  Przykład  

Pracodawca zaproponował pracownikowi podpisanie aneksu do umowy o pracę w celu zmiany jej rodzaju. Pracownik wyraził zgodę, jednak po kilku dniach wystąpił z powództwem do sądu pracy zarzucając nieważność aneksu, który podpisał pod wpływem zagrożenia zwolnieniem z pracy.

W sytuacji, gdy pracodawca zaproponował pracownikowi ww. porozumienie zastrzegając na wypadek braku zgody pracownika możliwość wypowiedzenia umowy, to oświadczenia woli pracodawcy nie można uznać za groźbę bezprawną w rozumieniu art. 87 K.c. Każdej bowiem stronie umowy o pracę przysługuje prawo wypowiedzenia tego stosunku prawnego. Nie stanowi groźby bezprawnej zamiar skorzystania przez którąkolwiek ze stron z uprawnienia przewidzianego przepisami prawa.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.