Wycofanie z działalności składnika majątku niezaliczonego do środków trwałych

Jako prowadzący działalność gospodarczą nabyłem urządzenie, które będę wynajmował innej jednostce. Choć wydatek na jego nabycie był wyższy niż 3.500 zł, ze względu na przewidywany okres używania urządzenia (poniżej 12 miesięcy), ww. wydatek został zaliczony jednorazowo w koszty uzyskania przychodów. Po zakończeniu umowy wynajmu urządzenie zostanie wycofane na cele prywatne. Czy w związku z tym wystąpi konieczność korekty kosztów uzyskania przychodów?

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o PDOF, amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania m.in. maszyny i urządzenia o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.

Tak więc urządzenie, o którym jest mowa w pytaniu, ze względu na przewidywany okres używania krótszy niż 12 miesięcy, nie spełnia definicji podlegającego amortyzacji środka trwałego.

W związku z tym, podatnik może poniesione wydatki na jego nabycie zaliczyć jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów. W momencie wycofania takiego składnika z działalności gospodarczej, który nastąpi przed upływem 12 miesięcy, konieczne będzie jednak ich skorygowanie na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy o PDOF.

Jak wynika z tego przepisu, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych - w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa.

Konieczność zastosowania ww. przepisu w podobnej sprawie potwierdziło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na zapytanie naszego Wydawnictwa, dotyczące zakupu i wycofania przed upływem 12 miesięcy, na cele prywatne, samochodu osobowego.

W odpowiedzi udzielonej 27 sierpnia 2012 r. Ministerstwo Finansów stwierdziło:

"(...) wykorzystywanie do celów osobistych samochodu osobowego zaliczonego do zużywających się stopniowo składników majątku powoduje konieczność korekty kosztów uzyskania przychodów (podkreśl. red.).

Korekta kosztów dotyczy całej kwoty wydatków na nabycie przedmiotowego samochodu. Dyspozycja (...) art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy wyraźnie odnosi się do wydatków na nabycie, a nie do ich części. Przepis ten nie pozwala na proporcjonalne rozliczenie wydatków na nabycie w stosunku do okresu wykorzystywania składnika majątku dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Proporcjonalne rozliczanie wydatków na nabycie w postaci odpisów amortyzacyjnych dotyczy wyłącznie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

W przypadku, gdy samochód ten będzie faktycznie używany dłużej niż rok, podatnik zobowiązany będzie zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o różnicę między ceną nabycia lub kosztem wytworzenia a kwotą odpisów amortyzacyjnych, przypadającą na okres ich dotychczasowego używania (art. 22e ustawy). Jeśli podatnik następnie "przekaże" go na cele osobiste, w kosztach uzyskania przychodów pozostaną wydatki na jego nabycie przypadające na okres wykorzystywania samochodu dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej w postaci odpisów amortyzacyjnych. (...)"

W świetle ww. wyjaśnienia podatnik, który wydatek na zakup rzeczowego składnika majątku zużywającego się stopniowo zaliczy - ze względu na jego przewidywany okres używania krótszy niż rok - od razu w koszty podatkowe, a następnie przed upływem roku wycofa go z działalności (np. na cele osobiste) - jest zobowiązany skorygować koszty uzyskania przychodów. Ponadto, naszym zdaniem, powinien on policzyć i odprowadzić odsetki od zaniżonego zobowiązania z tytułu zaliczek na podatek dochodowy.