Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Procedura podatkowa  »   Jak fiskus e-(s)kontroluje przedsiębiorcę?
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Jak fiskus e-(s)kontroluje przedsiębiorcę?

Gazeta Podatkowa nr 80 (1225) z dnia 5.10.2015
Małgorzata Żujewska

Urzędnicy, kontrolując przedsiębiorcę prowadzącego księgi podatkowe przy użyciu programu komputerowego, mogą zażądać od niego udostępnienia danych księgowych w formie elektronicznej. Nie zawsze są one przekazywane w formatach nadających się do analizy. Ma to się zmienić po wprowadzeniu jednolitego pliku kontrolnego.

E-kontrola w firmie

Urząd skarbowy ma prawo sprawdzić, czy i jak przedsiębiorcy wywiązują się z obowiązków wobec fiskusa. Celem tych działań jest przede wszystkim weryfikacja rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatków. Urzędnicy biorą w związku z tym "pod lupę" firmową dokumentację.


Zakres kontroli podatkowej musi być wskazany w upoważnieniu do jej przeprowadzenia.


Przedsiębiorcy, którzy posługują się komputerowymi systemami finansowo-księgowymi, mogą spodziewać się tzw. e-kontroli. Polega ona na analizie z wykorzystaniem specjalistycznego oprogramowania danych księgowych przekazanych przez kontrolowanego w formie elektronicznej, np. na DVD. Taka metoda weryfikacji rozliczeń pozwala w stosunkowo krótkim czasie - w porównaniu z tradycyjną kontrolą materiałów źródłowych - ocenić poprawność rachunkową wyliczeń, zbadać różnice kursowe, sprawdzić numerację faktur pod kątem ich powtarzalności, porównać sprzedaż z wielkością zakupów, znaleźć powiązania między posiadanymi informacjami itp. Podstawą prowadzenia e-kontroli jest art. 286 § 1 pkt 4 Ordynacji podatkowej. Stanowi on, że kontrolerzy są uprawnieni do żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej.

Jednolity plik

Przeprowadzenie e-kontroli utrudnia, a niekiedy uniemożliwia to, że przedsiębiorcy nie są zobligowani do zapisania i przekazania danych w formie jednolitego pliku. Urzędnicy otrzymują więc niekiedy informacje zapisane w formatach nienadających się do natychmiastowej analizy, np. word, xps, pdf. Takie pliki wymagają odpowiedniej przeróbki (importu danych). Pliki przekazane w postaci nieedytowanej, np. pdf, są natomiast praktycznie bezużyteczne.

Ministerstwo Finansów postanowiło to zmienić. Najnowsza nowelizacja Ordynacji podatkowej (czekająca obecnie na podpis Prezydenta - stan na dzień oddania gazety do druku) zakłada wprowadzenie od połowy przyszłego roku obowiązku udostępniania danych księgowych w formie ujednoliconego pliku.

Przedsiębiorca prowadzący księgi podatkowe przy użyciu programu komputerowego będzie musiał, na żądanie urzędników, wyciągi z ksiąg oraz dokumentów księgowych przekazać zapisane w postaci pliku o określonym formacie i strukturze (xml). Plik ten będzie dostarczany za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych. Podobne regulacje obowiązują już w innych krajach UE, m.in. Holandii, Portugalii, Austrii, Luksemburgu, Słowenii.

Nowe rozwiązanie będzie miało o wiele szerszy zakres stosowania niż teraz. Obecnie pobieranie od przedsiębiorcy danych księgowych w formie elektronicznej jest dozwolone tylko w trakcie kontroli podatkowej. Jednolity plik kontrolny będzie natomiast można stosować także w trakcie innych procedur: postępowania podatkowego, kontroli krzyżowych, kontroli skarbowych.

Nowe rozwiązanie powinno ułatwić pracę wewnętrznym i zewnętrznym audytorom, zmniejszyć uciążliwość kontroli podatkowych, zminimalizować konieczność sporządzania wydruków papierowych. Ministerstwo Finansów nie ukrywa, że narzucając przedsiębiorcom sposób przekazywania danych księgowych, liczy także na wzrost o 7,5% rocznie wpływów z ustaleń uszczupleń podatkowych. Zwiększy się bowiem efektywność i liczba kontroli podatkowych. Dodatkowe wpływy z podatków mają wynieść docelowo około 200-400 mln zł rocznie.

Czas na zmianę

Konsekwencją wprowadzenia wymogu przekazywania danych księgowych w formie jednolitego pliku będzie konieczność dostosowania do tego systemów finansowo-księgowych. Ministerstwo Finansów przekonuje, że nie będzie to wiązało się z dodatkowymi wydatkami, ponieważ odpowiednie modyfikacje powinny być dokonane przez producentów w ramach aktualizacji oprogramowania. Modyfikacje są wprowadzane zazwyczaj raz w roku - przede wszystkim w związku ze zmianami prawa podatkowego i rachunkowego. Koszt aktualizacji wynosi w przypadku oprogramowania dla ksiąg rachunkowych około 600 zł, a dla pozostałych ksiąg i ewidencji - 200 zł. Cena nie jest uzależniona od zakresu dokonywanych zmian, czyli liczby modyfikowanych lub dodawanych funkcji. Praktyka pokazuje przy tym, że małe i średnie firmy zlecają zazwyczaj prowadzenie księgowości biurom rachunkowym, i nie kupują na własne potrzeby oprogramowania finansowo-księgowego.

Przedsiębiorcy będą mieli czas na przygotowanie się do nowego rozwiązania. Obowiązek stosowania jednolitego pliku kontrolnego wejdzie w życie 1 lipca 2016 r. Nieoficjalnie wiadomo jednak, że szablon, w jakim należy zapisać przekazywany dokument, zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej (na stronie internetowej urzędu obsługującego Ministra Finansów) jeszcze przed końcem bieżącego roku.

Przewidziano jednocześnie dłuższy okres przystosowawczy dla małych i średnich przedsiębiorców w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Przez dwa lata, od 1 lipca 2016 r. do 30 czerwca 2018 r., będą mogli - a nie musieli - przekazywać dane w postaci jednolitego pliku. Zaskakujące jest jednak to, że takim okresem przejściowym nie zostali objęci mikroprzedsiębiorcy. Stanowią oni odrębną kategorię przedsiębiorców, obok małych, średnich i dużych. Oznaczałoby to, że mikroprzedsiębiorcy, tak jak duże firmy, musieliby stosować jednolity plik kontrolny już od 1 lipca 2016 r. Nie było to zapewne intencją ustawodawcy.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.07.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Procedura podatkowa - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.