Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  VAT i akcyza  »   Najem lokalu użytkowego przez małżonków a VAT
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Najem lokalu użytkowego przez małżonków a VAT

Gazeta Podatkowa nr 53 (1407) z dnia 3.07.2017
Aleksandra Węgielska

Najem jako usługa wypełnia definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to, czy będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej. W konsekwencji najem lokalu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu VAT. W przypadku wynajmu lokalu przez małżonków podatnikiem VAT jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Najem a działalność gospodarcza

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Oznacza to, że najem jako usługa wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji najem lokalu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Małżonkowie wynajmujący lokal użytkowy

Jak już wskazano, usługa najmu, co do zasady, jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Może jednak powstać problem, czy opodatkowaniu VAT podlega wynajem prywatnej nieruchomości małżonków.

Małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2017 r. poz. 682), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 4 grudnia 2015 r., nr ILPP1/4512-1-734/15-4/UG uznał, że na gruncie ustawy o VAT małżonkowie są odrębnymi podatnikami, których działalność podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Oznacza to, że status podatnika VAT może uzyskać zarówno jeden z małżonków, jak i oboje, tj. każdy z osobna. Brak jest natomiast podstaw, aby traktować małżonków jako jeden podmiot podlegający obowiązkowi podatkowemu.

W orzeczeniu z dnia 16 stycznia 2013 r., sygn. akt I FSK 143/12, NSA podkreślił, że regulacje ustawy o VAT nie wymieniają małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Dla określenia zakresu podmiotowego opodatkowania podatkiem VAT czynności dokonanej formalnie przez współmałżonków istotne jest zatem ustalenie, kto faktycznie dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, działając przy tym w charakterze wskazanym w art. 15 ust. 2 ustawy.

W przypadku małżonków świadczących usługę najmu nieruchomości stanowiącej majątek wspólny istnieją więc różne możliwości opodatkowania podatkiem VAT. Z jednej bowiem strony oboje małżonkowie mogą zarejestrować działalność gospodarczą na swoje imię i nazwisko i wówczas oboje stają się podatnikami VAT. W takiej sytuacji jeden z nich, w zależności od podjętej przez nich decyzji, bądź oboje w równych częściach wykazują obowiązek podatkowy z tytułu świadczonej usługi najmu.

Istnieje także inne rozwiązanie, a mianowicie tylko jeden z małżonków zarejestruje działalność gospodarczą na swoje imię i nazwisko. Takie rozwiązanie nie będzie rodziło obowiązku podatkowego u drugiego małżonka, który działalności takiej nie prowadzi. Nic też nie stoi na przeszkodzie, aby małżonkowie zawiązali spółkę cywilną i w ramach prowadzonej przez tę spółkę działalności gospodarczej wynajmowali swoją prywatną nieruchomość.

Prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT

Omawiając temat opodatkowania wynajmu lokalu przez małżonków należy także wspomnieć o możliwości korzystania przez nich ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Przysługuje ono na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o VAT, gdy wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Jeżeli podatnik rozpoczyna wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT w trakcie roku, limit ten liczy się w proporcji do prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym. Ustalając limit zwolnienia podmiotowego z VAT należy uwzględnić wartość sprzedaży opodatkowanej netto (bez VAT).

Przy czym trzeba podkreślić, że ustalenie tego limitu będzie uzależnione od przyjętego przez małżonków sposobu rozliczeń wynajmu. W przypadku gdy najem będzie rozliczał jeden z małżonków w ramach odrębnie prowadzonej działalności gospodarczej albo małżonkowie będą rozliczać najem w zawiązanej przez nich spółce cywilnej, wówczas należy wziąć pod uwagę limit 200.000 zł. Natomiast gdy małżonkowie podejmą decyzję, że wynajem nieruchomości będzie prowadzony przez każdego z nich i obroty z tego tytułu rozliczane będą po połowie, to każdemu z małżonków przysługuje limit w wysokości 200.000 zł.

Podmiot świadczący usługę najmu będzie podatnikiem VAT wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku VAT, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy o VAT, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast gdy małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku VAT.

Skoro umowa najmu lub dzierżawy będzie zawarta przez jednego ze współmałżonków, to podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT z tytułu tej umowy będzie ten współmałżonek. Oznacza to tym samym, że drugi ze współmałżonków z tytułu zawartej umowy najmu lub dzierżawy nie będzie uzyskiwał obrotu podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 listopada 2016 r., nr 1462-IPPP2.4512.769.2016.1.MT

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

VAT i akcyza - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.