Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  VAT i akcyza  »   Błędne określenie obowiązku podatkowego w VAT
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Błędne określenie obowiązku podatkowego w VAT

Gazeta Podatkowa nr 51 (1405) z dnia 26.06.2017
Aleksandra Węgielska

Podatnik VAT rozliczenia tego podatku dokonuje w momencie powstania obowiązku podatkowego. Nie ma w tym zakresie dowolności, podatek VAT musi być rozliczony w terminie określonym przepisami o VAT. Nieterminowe rozliczenie podatku może skutkować więc powstaniem zaległości podatkowej, którą będzie trzeba uregulować wraz z odsetkami za zwłokę.

Zasady ustalania obowiązku podatkowego

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów powstaje z chwilą dokonania tej dostawy. Tym samym dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego podstawowe znaczenie ma data dokonania dostawy towarów rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). W przypadku świadczenia usług, obowiązek podatkowy w VAT powstaje zasadniczo z chwilą ich wykonania. Przy usługach przyjmowanych częściowo, usługę uważa się za wykonaną w odniesieniu do tej części usługi, dla której określono zapłatę (art. 19a ust. 1 i 2 ustawy o VAT).

Natomiast, zgodnie z art. 19a ust. 3 i 4 ustawy o VAT, usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do dostawy towarów.

Ponadto otrzymanie przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi całości lub części zapłaty (przedpłaty, zaliczki, zadatku lub raty) powoduje, co do zasady, powstanie obowiązku podatkowego z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Wynika to z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT. Należy tutaj pamiętać, że przepisy o VAT wskazują grupę czynności, w przypadku których wpłata zaliczki przed dokonaniem dostawy towaru czy wykonaniem usługi nie rodzi obowiązku podatkowego w VAT. Są to czynności wymienione w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, czyli m.in. usługi najmu, dostawa mediów.

Oprócz omówionych zasad określania momentu powstania obowiązku podatkowego ustawodawca wskazał, że w stosunku do niektórych czynności obowiązek podatkowy powstaje w sposób szczególny, czyli z chwilą otrzymania zapłaty albo z chwilą wystawienia faktury - o ile fakturę wystawiono terminowo (np. dotyczy to usług budowlanych, najmu, mediów). W sytuacji gdy obowiązek podatkowy uzależniony jest od wystawienia faktury, a podatnik nie wystawi faktury, lub wystawi ją z opóźnieniem, powstaje on z chwilą upływu terminów wystawienia faktury, a gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności (art. 19a ust. 7 ustawy o VAT).

Jeżeli podatnik nie zachowa ustawowego terminu, w którym należy wystawić fakturę, bądź też w ogóle nie wystawi dokumentu potwierdzającego wykonaną czynność podlegającą opodatkowaniu, ma mimo to obowiązek terminowego wykazania podatku należnego od danej transakcji. Zatem nawet wówczas, gdy faktura zostanie wystawiona nieterminowo, podatnik musi w ustawowym terminie wykazać obowiązek podatkowy od danej czynności.

Błędnie określony obowiązek podatkowy

W praktyce występują sytuacje kiedy to podatnicy fakturę sprzedaży rozliczą w niewłaściwym okresie rozliczeniowym, bowiem błędnie rozpoznali obowiązek podatkowy w VAT. Może to spowodować zaniżenie zobowiązania podatkowego bądź zawyżenie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozliczeniu za okres, w którym faktycznie należało wykazać obowiązek podatkowy w VAT.

Należy podkreślić, że wcześniejsze ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego nie będzie skutkowało koniecznością zapłaty odsetek od zaległości podatkowej powstałej w związku z tą sytuacją, ponieważ nadpłata, jaka wystąpiła za miesiąc, w którym podatnik wykazał błędnie obowiązek podatkowy, zaliczana jest na poczet zaległości podatkowej z następnego okresu rozliczeniowego.

Błąd ten nie będzie także, co do zasady, skutkował ustaleniem dodatkowego zobowiązania podatkowego w VAT. Jak wskazano bowiem w art. 112b ust. 3 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT, przepisów dotyczących sankcji nie stosuje się w zakresie ustalania dodatkowego zobowiązania podatkowego, w przypadku gdy zaniżenie kwoty zobowiązania podatkowego lub zawyżenie kwoty zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, wiąże się z nieujęciem podatku należnego lub podatku naliczonego w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy, a podatek należny lub podatek naliczony został ujęty w poprzednich okresach rozliczeniowych lub w okresach następnych po właściwym okresie rozliczeniowym, jeżeli nastąpiło to przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej przez naczelnika urzędu skarbowego lub postępowania kontrolnego przez organ kontroli skarbowej.

Skutki późniejszego określenia obowiązku podatkowego

Podatnik powinien pamiętać, że jeżeli dla danego rodzaju wykonywanych czynności ustawa określa szczególny moment powstania obowiązku podatkowego w VAT, to nie może on rozliczać podatku z tego tytułu na zasadach ogólnych. O ile wcześniejsze wykazanie obowiązku podatkowego w VAT nie spowoduje zasadniczo dotkliwych konsekwencji finansowych, o tyle jego wykazanie z opóźnieniem powinno być przez podatnika niezwłocznie skorygowane. W tym celu należy złożyć korektę deklaracji VAT przede wszystkim za okres, w którym nieodpowiednio został deklarowany podatek należny z tytułu wykonanych czynności. W tym przypadku trzeba złożyć również korektę deklaracji VAT za okres, w którym obowiązek ten został błędnie wykazany (przykład 1).

Ponadto w sytuacji późniejszego wykazania obowiązku podatkowego podatnik naraża się na dodatkowe obciążenia finansowe. Za dany okres rozliczeniowy, za który powstała u niego zaległość podatkowa, musi bowiem dodatkowo zapłacić odsetki za zwłokę (przykład 2).

Podatnik, który zauważy popełniony błąd i jak najwcześniej sam go skoryguje nie będzie narażony na ustalenie przez organ podatkowy sankcji.

Jeżeli natomiast po zakończeniu kontroli podatnik złożył korektę deklaracji uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości i wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego lub zwróci nienależną kwotę zwrotu, wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego wyniesie 20% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego albo kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

Przykład 1

Podatnik w deklaracji VAT-7 za luty 2017 r. wykazał podatek należny w wysokości 10.000 zł z tytułu dostawy towarów, która miała miejsce w styczniu 2017 r. Obowiązek podatkowy z tytułu tej transakcji powstał w styczniu 2017 r., dlatego też podatnik powinien niezwłocznie skorygować deklarację VAT za ten miesiąc, wykazując w niej prawidłową kwotę podatku należnego. Kwota 10.000 zł stanowi zaległość podatkową, którą podatnik musi uregulować.


Przykład 2

Podatnik w deklaracji VAT-7 za luty 2017 r. wykazał obowiązek podatkowy od usługi wykonanej w grudniu 2016 r. Z uwagi na błędne wykazanie obowiązku podatkowego, w deklaracji za grudzień powstała zaległość podatkowa, natomiast w rozliczeniu za luty - nadpłata w podatku VAT. Nadpłata ta zostanie z urzędu zaliczona na poczet zaległości podatkowej za grudzień, jednak podatnik będzie musiał uregulować odsetki od zaległości za ten miesiąc.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.)

VAT i akcyza - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.