Do niedawna komornicy sądowi nie byli uznawani za podatników VAT, w związku z czym nie mieli obowiązku zapłaty podatku VAT od wykonywanych przez siebie czynności egzekucyjnych. Komornicy sądowi nie musieli zatem na potrzeby tego podatku dokonywać zgłoszenia rejestracyjnego, prowadzić ewidencji, wystawiać faktur i składać stosownych deklaracji. Natomiast w przypadku wykonywania przez nich innych czynności, w odniesieniu do których nie występowali w charakterze komornika sądowego, obowiązywały ich ogólne zasady opodatkowania wynikające z ustawy o VAT.
W dniu 9 czerwca 2015 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną sygn. PT1.050.1.2015.LJU.19 w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez komorników sądowych (Dz. Urz. Min. Fin. poz. 41).
Stwierdzono w niej, że wykonywane przez komorników czynności, w szczególności egzekucyjne, należy uznać za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT świadczenie usług za wynagrodzeniem. Nie ma bowiem do nich zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Oznacza to, że w odniesieniu do całej wykonywanej przez komorników sądowych działalności spoczywają na nich obowiązki właściwe dla podatników tego podatku.
Jednocześnie w interpretacji tej wskazano, że komornicy są zwolnieni z obowiązku zapłaty podatku z tytułu wykonywanych przez nich czynności tylko do końca września 2015 r. Od 1 października 2015 r. do wszystkich czynności wykonywanych przez komorników mają zastosowanie ogólne zasady rozliczania podatku od towarów i usług.
Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej www.finanse.mf.gov.pl zamieściło w dniu 21 września 2015 r. broszurę informacyjną pt. "Opodatkowanie podatkiem VAT czynności wykonywanych przez komorników sądowych", w której szczegółowo omówiono zasady rozliczania podatku VAT przez tę grupę podatników. W broszurze wskazano, iż: "(...) Komornik jest funkcjonariuszem publicznym działającym przy sądzie rejonowym. Komornik jest podmiotem uprawnionym do wykonywania czynności egzekucyjnych w sprawach cywilnych, a ponadto wykonuje inne czynności przekazane na podstawie odrębnych przepisów (art. 1 i art. 2 ust. 1 ustawy o komornikach).
Jednakże wykonywana przez komornika działalność ma charakter zarobkowej działalności gospodarczej, charakteryzuje się ona bowiem samodzielnością finansową, jak również pewnego rodzaju konkurencyjnością, właściwą dla gospodarki rynkowej. Zgodnie bowiem z art. 3a ustawy o komornikach, komornik wykonuje czynności na własny rachunek, w świetle art. 8 tej ustawy w rewirze komorniczym może działać więcej niż jeden komornik, zaś wierzyciel, ma prawo – z pewnymi wyjątkami – do wyboru komornika na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (...)".
Podkreślono, że wykonywane przez komornika sądowego – występującego w takim charakterze na podstawie odpowiednich przepisów prawa – czynności, w szczególności składające się na postępowanie egzekucyjne, stanowią odpłatne świadczenie usług.
Ministerstwo Finansów wskazało, iż wykonując czynności w ramach postępowania egzekucyjnego komornik świadczy usługi dla obydwu stron tego postępowania, tj. wierzyciela oraz dłużnika. Usługa świadczona dla wierzyciela polega na pomocy w wyegzekwowaniu należnego wierzycielowi świadczenia, natomiast usługa dla dłużnika sprowadza się do zwolnienia dłużnika od posiadania długu. Od stron postępowania (od jednej lub obydwu stron) komornik pobiera z tytułu wykonywanych czynności wynagrodzenie, zatem świadczona przez niego na rzecz wierzyciela oraz dłużnika usługa ma charakter odpłatny w rozumieniu ustawy o VAT.
Komornicy sądowi są więc zobowiązani do wypełniania obowiązków nałożonych na podatników VAT. Są to obowiązki w zakresie rejestracji, prowadzenia ewidencji, odpowiedniego dokumentowania świadczonych usług, składania deklaracji podatkowych oraz odprowadzania należnego podatku VAT. Czynności wykonywane przez komorników sądowych opodatkowane są podstawową 23% stawką podatku VAT.
 |
Formularz rejestracyjny VAT-R dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl |
Szersze omówienie zagadnień poruszanych w broszurze Ministerstwa Finansów będziemy prezentować w kolejnych numerach "Poradnika VAT". W niniejszym numerze w dziale "VAT od podstaw" omówione zostały zasady ustalania podstawy opodatkowania czynności wykonywanych przez komorników oraz regulacje związane z momentem powstania obowiązku podatkowego w VAT.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
