Facebook
Rozlicz prawidłowo swój PIT za 2023 rok
Wyjaśnienia, wskazówki i porady do sporządzania zeznań podatkowych

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Czas pracy i urlopy  »   Skutki obniżenia wielkości etatu
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Skutki obniżenia wielkości etatu

Gazeta Podatkowa nr 39 (1393) z dnia 15.05.2017
Ewa Madejek

Zmiana w trakcie miesiąca wymiaru etatu pracownika z pełnego na część etatu skutkuje zmianą zarówno wynagrodzenia za pracę, jak i wymiaru czasu pracy obowiązującego pracownika do przepracowania. Jednakże przepisy z zakresu prawa pracy nie regulują wprost zasad ustalania wymiaru czasu pracy czy wynagrodzenia za pracę w takiej sytuacji. W praktyce wymiar czasu pracy oraz wynagrodzenie za pracę należy obliczyć oddzielnie za okresy przed zmianą etatu oraz po jego zmniejszeniu.

Wymiar czasu pracy

Zmniejszenie wymiaru czasu pracy w trakcie miesiąca wymaga ponownego ustalenia dla pracownika obowiązującego go wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym. W praktyce oblicza się go z uwzględnieniem dwóch okresów, przed i po obniżeniu etatu, biorąc pod uwagę wielkość etatu pracownika w poszczególnych okresach (przykład 1).

Wymiar czasu pracy w każdym z tych okresów oblicza się zgodnie z zasadami określonymi w art. 130 K.p. W tym celu należy:

  • pomnożyć 40 godzin przez liczbę pełnych tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
     
  • dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. dni wystających),
     
  • obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.

Ponadto wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy (art. 130 § 3 K.p.).

W sytuacji gdy pracownik, któremu obniżono wymiar czasu pracy, wykonywał pracę w organizacji podstawowej, przez 5 dni w tygodniu w wymiarze 8 godzin na dobę i nadal ma w ten sposób wykonywać pracę, ale w zmniejszonym wymiarze dobowym, należy proporcjonalnie obniżyć ten wymiar dobowy. Natomiast jeżeli pracownik po obniżeniu etatu ma wykonywać pracę w nierównomiernym rozkładzie, pracodawca musi sporządzić dla niego indywidualny rozkład czasu pracy (art. 129 § 3 K.p.).

Wynagrodzenie po obniżeniu etatu

W przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika w trakcie miesiąca, obowiązkiem pracodawcy jest ustalenie wynagrodzenia pracownika odrębnie za każdy z okresów. W takiej sytuacji, jeżeli pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie, jego wysokość ustala się w oparciu o stawkę godzinową przed zmianą wynagrodzenia oraz po zmianie (przykład 2). W tym celu stosuje się metodę obliczania stawki godzinowej wynikającą z § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia... (Dz. U. z 1996 r. nr 62, poz. 289 ze zm.). Polega ona na tym, że wynagrodzenie ustalone w stałej stawce miesięcznej dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Tak ustaloną stawkę godzinową obowiązującą przed i po zmianie wymiaru etatu mnoży się przez liczbę przepracowanych godzin.

Stanowisko w tej sprawie zajął też Główny Inspektorat Pracy (znak pisma: GPP-471-4560-24/09/PE/RP). Zdaniem GIP należy wówczas miesięczną stawkę wynagrodzenia podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu wynikających z wymiaru etatu, na jaki był zatrudniony pracownik, a następnie otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę godzin, jaką pracownik przepracował według dotychczasowego wymiaru czasu pracy. Uzyskana kwota stanowi wynagrodzenie za część miesiąca przepracowanego według dotychczasowego wymiaru. W ten sam sposób należy obliczyć wynagrodzenie za drugą część miesiąca, w trakcie której pracownik świadczył pracę w innym wymiarze czasu pracy. Suma tych wynagrodzeń stanowi wynagrodzenie przysługujące pracownikowi za cały miesiąc.

Przykład 1

Pracownikowi zatrudnionemu w podstawowym systemie czasu pracy w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym z dniem 22 maja 2017 r. zostanie obniżony wymiar czasu pracy z całego etatu do 1/4 etatu. Do dnia obniżenia wymiaru etatu przepracuje on 13 dni po 8 godzin. Po obniżeniu wymiaru etatu pracownik będzie miał do przepracowania w maju br. 16 godzin, co wynika z wyliczenia:

- wymiar czasu pracy dla okresu od 1 do 21 maja br.: (40 godz. × 3 tyg.) - (8 godz. × 2 święta) = 104 godz.,
- wymiar czasu pracy dla okresu od 22 do 31 maja br.: 1/4 etatu × (40 godz. × 1 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) = 16 godz.,
- łączny wymiar czasu pracy w maju br.: 104 godz. + 16 godz. = 120 godz.,
- liczba godzin pozostała do przepracowania: 120 godz. - (8 godz. × 13 dni) = 16 godz.

Pracodawca powinien w okresie od 22 do 31 maja br. zaplanować pracownikowi pracę w wymiarze 16 godzin.


Przykład 2

Pracownik od 1 do 21 maja 2017 r. jest zatrudniony na pełny etat i wykonuje pracę w podstawowej organizacji od poniedziałku do piątku po 8 godzin na dobę. Za pracę na pełny etat przysługuje mu stałe wynagrodzenie miesięczne w wysokości 4.200 zł. Od 22 maja br. zostanie mu obniżony wymiar etatu do 1/4 i wynagrodzenie do kwoty 1.500 zł. Obowiązują go jednomiesięczne okresy rozliczeniowe czasu pracy. W maju br. wymiar czasu pracy dla pracownika pełnoetatowego wynosi 168 godzin, a dla zatrudnionego na 1/4 etatu 42 godziny. W tym miesiącu pracownik przepracuje na pełny etat 104 godziny i 16 godzin na 1/4 etatu.

Wynagrodzenie za okres pracy na pełny etat od 1 do 21 maja br.:

- 4.200 zł : 168 godz. = 25 zł;
- 25 zł × 104 godz. = 2.600 zł.

Wynagrodzenie za okres pracy na 1/4 etatu od 22 do 31 maja br.:

- 1.500 zł : 42 godz. = 35,71 zł;
- 35,71 zł × 16 godz. = 571,36 zł.

Łącznie wynagrodzenie pracownika za maj br. wyniesie 3.171,36 zł, tj. 2.600 zł + 571,36 zł, pod warunkiem przepracowania przez pracownika wszystkich godzin na pełny i część etatu.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Czas pracy i urlopy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.