Producenci, którzy obecnie posługują się znakiem "Produkt polski", mają czas do końca roku na dostosowanie się do nowych przepisów regulujących zasady znakowania produktów spożywczych tym znakiem. Zmiany w tym zakresie, zgodne z przepisami unijnymi, weszły w życie z początkiem tego roku.
Oznakowanie artykułu rolno-spożywczego zawiera informacje istotne z punktu widzenia jego jakości handlowej, w szczególności:
Artykuły rolno-spożywcze wprowadzane do obrotu znakuje się ponadto widocznym, czytelnym i nieusuwalnym kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej, umożliwiającym identyfikację artykułu rolno-spożywczego z danej partii produkcyjnej. Taki kod nadawany jest przez producenta.
Nowelizacja ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych podyktowana była potrzebą wprowadzenia nowych regulacji dotyczących dobrowolnego znakowania środków spożywczych informacją "Produkt polski" wraz z określeniem dodatkowo wzoru znaku graficznego możliwego do zastosowania przy wskazywaniu takiej informacji. Przepisy sprzed nowelizacji nie regulowały zagadnienia znakowania środków spożywczych informacją o kraju pochodzenia.
Ogólne przepisy dotyczące wskazywania kraju pochodzenia zostały określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Zgodnie z art. 26 ust. 2 tego rozporządzenia zamieszczenie w oznakowaniu informacji dotyczących źródła lub miejsca pochodzenia gotowego produktu (środka spożywczego) jest obowiązkowe jedynie w przypadku, gdy brak takiej informacji mógłby w istotnym stopniu wprowadzać w błąd konsumenta co do prawdziwego źródła pochodzenia. Przykładowo gdy opakowanie i sposób prezentacji sugeruje inne pochodzenie produktu (np. poprzez zastosowanie w nazwie produktu nazwy kraju, rysunku przedstawiającego flagę, wizerunku budynku charakterystycznego dla danego kraju) niż jest w rzeczywistości.
Możliwość znakowania produktów znakiem "Produkt polski" (na zasadzie dobrowolności) ma umożliwić zainteresowanym konsumentom wyszukiwanie produktów wytworzonych w Polsce z użyciem polskich surowców. Z badań przeprowadzonych w lipcu 2012 r. przez Europejską Organizację Konsumentów (BEUC) w Polsce wynika, że dla 66% z badanych pochodzenie stanowi przy zakupie żywności istotny czynnik. Fakt ten ma największe znaczenie przy wyborze mięsa (88%).
W związku z tym nowe przepisy wprowadziły możliwość stosowania przez przedsiębiorców wprowadzających żywność do obrotu dobrowolnego oznakowania - "Produkt polski", które może zostać (ale nie musi) przedstawione alternatywnie w formie graficznej. Wzór znaku graficznego zawierającego informację "Produkt polski" określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w tej sprawie (Dz. U. z 2016 r. poz. 2148).
Nowy art. 7b ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych określa kryteria, jakie należy spełnić, aby produkt mógł zostać oznakowany informacją "Produkt polski". Przy czym inne kryteria dotyczą produktów nieprzetworzonych, a inne tych, które uległy przetworzeniu. Aby artykuł rolno-spożywczy nieprzetworzony mógł zostać oznakowany informacją "Produkt polski":
Znak graficzny "Produkt polski"
Art. 7b ust. 2 wspomnianej ustawy określa kryteria dotyczące produktów przetworzonych, tj. uzyskanych w wyniku przetworzenia produktów nieprzetworzonych. Te produkty, aby mogły być znakowane znakiem "Produkt polski", muszą spełniać następujące kryteria:
Przepisy unijne określają katalog produktów, w przypadku których podawanie kraju pochodzenia jest obowiązkowe (patrz ramka). Dodatkowe umieszczenie informacji "Produkt polski" w przypadku tych produktów nie będzie sprzeczne z wymaganiami UE w zakresie znakowania żywności.
W celu ujednolicenia przekazu informacji trafiających do konsumentów i zapobieżenia ich dezorientacji został przewidziany jednoroczny okres przejściowy na obrót środkami spożywczymi, które w oznakowaniu mają umieszczony znak graficzny zawierający informację "Produkt polski" niezgodny z obecnie obowiązującym wzorem. Skutki nieprzestrzegania przepisów dotyczących jakości handlowej, w tym oznakowania artykułów rolno-spożywczych, zawiera rozdział 5 omawianej ustawy, określający przepisy karne i kary pieniężne.
Rodzaje produktów, dla których trzeba określać kraj pochodzenia
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1604 ze zm.)
|