Jestem podatnikiem PIT nieprowadzącym działalności gospodarczej. Podlegam nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Zamierzam sprzedać udziały w spółce z o.o., które objąłem w 2013 r. w zamian za wniesiony do niej samochód ciężarowy. Jak podatkowo rozliczyć tę transakcję? Czy w sytuacji poniesienia straty będę mógł ją rozliczyć wraz z innymi dochodami?
Transakcja sprzedaży udziałów w spółce z o.o. może prowadzić do powstania dochodu lub straty, które podlegają wykazaniu w zeznaniu podatkowym. O stratę ze sprzedaży udziałów można pomniejszyć dochód, ale tylko uzyskany z tego samego źródła przychodów.
Odpłatne zbycie przez osoby fizyczne m.in. udziałów w spółkach mających osobowość prawną, powoduje powstanie przychodu z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a updof. Zgodnie z tym przepisem, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.
Przy ustalaniu wartości tego przychodu stosuje się odpowiednio art. 19 updof. Oznacza to, że przychodem tym jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o ewentualne koszty sprzedaży. Przy czym, jeżeli cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej (w tym przypadku udziałów), to organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej może określić przychód w wysokości wartości rynkowej. W razie sporu organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej powinien powołać biegłego do ustalenia wartości udziałów. Jeśli ustalona przez biegłego wartość odbiega co najmniej o 33% od wartości podanej przez sprzedającego, to on ponosi koszty opinii biegłego.
Opodatkowaniu podlega dochód, którym jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów a kosztami uzyskania przychodów określonymi m.in. na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c updof.
W przypadku gdy udziały sprzedający objął wcześniej w zamian za wkład niepieniężny (aport), to koszt uzyskania przychodów ustala się na podstawie powołanego art. 22 ust. 1f updof.
Z treści pytania wynika, że podatnik objął udziały za wkład niepieniężny niestanowiący przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Wobec tego kosztem uzyskania przychodu będzie nominalna wartość objętych udziałów z dnia ich objęcia (art. 22 ust. 1f pkt 1 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 9 updof).
W przypadku osób fizycznych, dochody z tytułu odpłatnego zbycia udziałów objętych w spółkach z o.o. nie podlegają łączeniu z innymi dochodami. Są one opodatkowane odrębnie według stawki 19% (art. 30b ust. 1 updof). Po zakończeniu roku podatkowego podatnik powinien dochody uzyskane w roku podatkowym wykazać w zeznaniu PIT-38. Zeznanie to należy złożyć do właściwego urzędu skarbowego, w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W terminie tym trzeba też wpłacić należny podatek.
Uzupełniająco należy dodać, że w sytuacji, o której mowa w treści pytania do uzyskania przychodu doszło także w momencie objęcia udziałów w zamian za aport. Stosownie bowiem do treści art. 17 ust. 1 pkt 9 updof, przychodem z kapitałów pieniężnych jest nominalna wartość udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny. Opodatkowaniu podlegał dochód. W opisanym przypadku jest to przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania, o których mowa w art. 22 ust. 1e pkt 3 updof.
Przykład
Pan Robert niebędący przedsiębiorcą (objęty nieograniczonym obowiązkiem podatkowym) w 2013 r. wniósł do spółki z o.o. aport w postaci samochodu ciężarowego. W zamian objął w spółce udziały o nominalnej wartości 100.000 zł. Wydatek na nabycie samochodu był równy wartości objętych udziałów. W związku z tym u podatnika nie powstał dochód do opodatkowania. Brak dochodu nie zwalnia z obowiązku złożenia zeznania PIT-38. Wobec tego podatnik przesłał 10 kwietnia 2014 r. do właściwego urzędu skarbowego takie zeznanie, wykazując jako przychód i koszty uzyskania przychodów - kwotę 100.000 zł. We wrześniu 2015 r. pan Robert sprzedał wymienione udziały i z tego tytułu uzyskał przychód w wysokości 110.000 zł. Ponownie zobligowany jest rozliczyć go w zeznaniu PIT-38 za 2015 r., w którym wykaże:
Zeznanie zobowiązany jest złożyć w urzędzie skarbowym w terminie do 2 maja 2016 r. (30 kwietnia przypada w sobotę) i w tym samym terminie wpłacić należny podatek. |
Natomiast podatnik, w sytuacji poniesienia straty ze sprzedaży udziałów w spółce z o.o. może o nią pomniejszyć dochód, ale tylko uzyskany z tego samego źródła przychodów.
Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 3 updof, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.
Powołany przepis ma zastosowanie m.in. do strat z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych na rynku regulowanym w ramach krótkiej sprzedaży i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, a także z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część (art. 9 ust. 6 updof).
|