Czynni podatnicy VAT mają ustawowy obowiązek rozliczania podatku VAT w miesięcznych bądź w niektórych przypadkach kwartalnych deklaracjach, składanych za okresy miesięczne (kwartalne), w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu (kwartale).
Największą grupę podatników podatku od towarów i usług stanowią rozliczający podatek VAT w terminach miesięcznych. Są to podatnicy obowiązani do składania deklaracji na formularzu VAT-7 w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. Stanowi o tym art. 99 ust. 1 ustawy o VAT.
Kwartalne rozliczanie podatku VAT dotyczy:
Z przepisu przejściowego zawartego w art. 15 nowelizującej ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2024) wynika, że przewidziany w ww. art. 99 ust. 3a pkt 1 brak możliwości stosowania rozliczeń kwartalnych przez podatników nowo rejestrowanych (rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych) w ciągu pierwszych 12 miesięcy działalności, ma zastosowanie do podatników, którzy zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni w IV kwartale 2016 r. (po 30 września 2016 r.) za okresy miesięczne przypadające po dniu 31 grudnia 2016 r.
Składając deklarację, czy to miesięczną czy kwartalną należy pamiętać o zasadach wynikających z art. 12 § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.). Z przepisu tego wynika, jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej.
Deklarację VAT podatnik sporządza w oparciu o prowadzone ewidencje sprzedaży i zakupu VAT, w których wpisuje wszelkie dane mające wpływ na kwotę zobowiązania w podatku VAT. W ewidencji sprzedaży uwzględnia się obroty uzyskane ze sprzedaży dokonanej przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, z podziałem na poszczególne stawki podatkowe. Natomiast w ewidencji zakupów VAT wpisuje się dane z faktur zakupu, które stanowią podstawę do odliczenia podatku naliczonego przez podatnika.
Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy. Przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza. Wynika to z art. 106e ust. 11 ustawy o VAT.
Po podsumowaniu danych wynikających z ewidencji podatnik wypełnia odpowiednie pozycje deklaracji, przyjmując wówczas zasady zaokrąglania określone w art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej. Na podstawie tego przepisu, podstawę opodatkowania, kwotę podatku należnego oraz podatku naliczonego w deklaracji VAT (zarówno miesięcznej, jak i kwartalnej) zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy, podwyższa się do pełnych złotych.
Uwaga
Zasadą jest, że niezależnie od tego, czy podatnik w danym okresie rozliczeniowym wykonał czynności opodatkowane czy też nie, ma on obowiązek złożenia deklaracji VAT.
Podatnik VAT jest odpowiedzialny za prawidłowe wyliczenie i zadeklarowanie kwot podatku VAT za dany okres rozliczeniowy. W myśl bowiem art. 99 ust. 12 ustawy o VAT, zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że organ podatkowy określi je w innej wysokości.
Brak realizacji obowiązku złożenia deklaracji bądź też wątpliwości co do prawidłowości jej sporządzenia przez podatnika stanowią podstawę do wszczęcia przez organ podatkowy postępowania kontrolnego.
W sytuacji gdy przeprowadzone postępowanie nie wykaże nieprawidłowości w dokonanym przez podatnika rozliczeniu, nie wszczyna się postępowania podatkowego i nie wydaje decyzji. Jeśli natomiast pojawią się jakiekolwiek rozbieżności bądź też okaże się, że podatnik w złożonej deklaracji zaniżył zobowiązanie podatkowe, bądź też zawyżył kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, organ podatkowy przeprowadza postępowanie podatkowe, które kończy się wydaniem decyzji określającej ww. kwoty w prawidłowej wysokości.
W przypadku gdy podatnik nie złożył deklaracji VAT oraz nie wpłacił kwoty zobowiązania podatkowego, na mocy art. 112b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, narażony jest na ustalenie dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania. Sankcji tej można uniknąć jeśli podatnik przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej, złoży deklarację podatkową z wykazanymi kwotami podatku oraz wpłaci na rachunek urzędu skarbowego kwotę wynikającą ze złożonej deklaracji.
Natomiast sankcja w niższej - 20% wysokości - grozi podatnikowi, który po zakończeniu kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo w trakcie kontroli celno-skarbowej złoży deklarację podatkową oraz wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego.
Przykład
Podatnik rozliczający VAT w deklaracjach miesięcznych nie złożył deklaracji VAT za styczeń 2017 r. W okresie tym wykonał usługę, w stosunku do której w styczniu powstał obowiązek podatkowy. Wartość usługi wyniosła 45.000 zł, a podatek VAT 10.350 zł. W związku z brakiem realizacji obowiązku ustawowego, podatnikowi grozi sankcja w wysokości: 10.350 zł × 30% = 3.105 zł. Gdyby podatnik złożył deklarację oraz wpłacił zobowiązanie w podatku VAT za styczeń, przed dniem wszczęcia kontroli podatkowej przez naczelnika urzędu skarbowego lub kontroli celno-skarbowej, uniknąłby konieczności zapłaty dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku VAT. Natomiast jeśli podatnik złoży deklarację VAT za styczeń i wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego po zakończeniu kontroli podatkowej lub w trakcie kontroli celno-skarbowej, sankcja wyniosłaby: 10.350 zł × 20% = 2.070 zł. |
W praktyce mogą się zdarzyć sytuacje, w których podatnik z różnych przyczyn nie jest w stanie dochować terminu złożenia deklaracji. Czasem powodem jest długotrwała choroba podatnika, zagubienie lub zniszczenie dokumentacji, czy też konieczny dłuższy wyjazd służbowy bądź prywatny.
Podatnik w przypadku zaistnienia takich przesłanek, ma możliwość zwrócenia się do organu podatkowego o odroczenie terminu do złożenia deklaracji. Instytucję odroczenia terminu przewiduje art. 48 Ordynacji podatkowej. Należy podkreślić, że odroczenie terminu złożenia deklaracji podatkowej ma zawsze charakter uznaniowy. Naczelnik urzędu skarbowego nie musi zatem zgodzić się z argumentami podatnika przedstawionymi w uzasadnieniu wniosku.
Przykład
Podatnik w dniu 2 maja 2017 r. ma zaplanowany termin operacji i pozostanie w szpitalu przez około 30 dni. Nie będzie miał możliwości złożenia w terminie deklaracji VAT za kwiecień 2017 r. Może w takim przypadku zwrócić się z wnioskiem o odroczenie terminu do złożenia tej deklaracji i zapłaty podatku VAT, dołączając do wniosku stosowne dokumenty potwierdzające sytuację uniemożliwiającą terminowe rozliczenie podatku. |
Organ podatkowy, który pozytywnie rozpatrzy wniosek podatnika o odroczenie terminu do złożenia deklaracji VAT za dany okres rozliczeniowy (bądź za kilka okresów rozliczeniowych) wydaje w tej sprawie stosowną decyzję. Na jej podstawie podatnik będzie musiał złożyć deklarację VAT (bądź kilka deklaracji - jeżeli decyzja dotyczy więcej niż jednego okresu rozliczeniowego) w terminie wskazanym w decyzji. W tym samym terminie będzie musiał uregulować zobowiązanie podatkowe za dany okres.
Stawki odsetek od zaległości podatkowych dostępne są w serwisie www.wskazniki.gofin.pl |
Jeżeli obowiązek uiszczenia podatku jest związany z obowiązkiem złożenia deklaracji, a termin złożenia deklaracji został odroczony, data płatności również się przesuwa. Kwotę wynikającą z takiego rozliczenia należy uregulować do dnia, do którego został odroczony termin złożenia deklaracji.
Dopiero w przypadku nieuiszczenia podatku w terminie, do którego urząd skarbowy pozwolił podatnikowi złożyć deklarację i wpłacić podatek, podatnik będzie musiał zapłacić odsetki za zwłokę.
Zostaną one naliczone za okres od dnia następnego po upływie terminu, do którego odroczono termin złożenia deklaracji, do dnia wpłaty wymaganej kwoty.
|