Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Czas pracy i urlopy  »   Urlop wychowawczy liczony potocznie
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Urlop wychowawczy liczony potocznie

Gazeta Podatkowa nr 61 (1311) z dnia 1.08.2016
Agata Barczewska

Urlop wychowawczy należy do tych uprawnień pracowniczych, które mogą zostać wykorzystane w jednym ciągu lub z podziałem na kilka części. W każdym z tych przypadków ważna jest metoda ustalania okresu wspomnianego urlopu. Prawo pracy nie udziela jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o dobór tej metody. Dla potrzeb wielu świadczeń i uprawnień przewidzianych w prawie pracy stosuje się jednak potoczne zasady liczenia terminów.

Obliczanie stażu zależne od przepisu

Posiadany przez pracownika okres zatrudnienia jest ważnym kryterium ustalania prawa do różnych świadczeń i uprawnień ze stosunku pracy. Wymiar urlopu wypoczynkowego, nabycie prawa do urlopu dodatkowego dla pracownika niepełnosprawnego, nagroda jubileuszowa czy dodatki stażowe zależą w dużym stopniu od stażu pracy. Trudno jednak doszukać się w prawie pracy jednej metody ustalania okresów zatrudnienia czy tzw. okresów zaliczalnych.

Odpowiedź na pytanie, jak ustalić staż pracy danego pracownika, zależy od tego, dla potrzeb jakiego świadczenia bądź uprawnienia staż ten jest wymagany. Ponieważ przepisy dotyczące poszczególnych uprawnień pracowniczych umieszczone są w różnych ustawach i rozporządzeniach, każdorazowo trzeba sprawdzać, czy nie zawierają one regulacji dotyczących ustalania stażu pracy dla danego uprawnienia. Inaczej bowiem oblicza się staż urlopowy, inaczej okres zatrudnienia wymagany dla przyznania nagrody jubileuszowej, a jeszcze inaczej staż pracy przyjmowany do dodatku stażowego. Odrębności w tym zakresie dotyczą jednak przede wszystkim tego, jakie okresy tzw. zaliczalne wlicza się do stażu pracy, od którego zależy dane uprawnienie, czy uwzględnia się staż ogólny, czy zakładowy oraz jak traktuje się równoległe okresy zatrudnienia. Wspólna dla większości przypadków ustalania uprawnień pracowniczych jest natomiast potoczna zasada obliczania terminów, charakterystyczna dla prawa pracy.

W myśl powyższej zasady terminu nie liczy się od dnia, w którym przypadł początek terminu do odpowiadającego mu nazwą lub datą dnia, w którym upływa termin końcowy (co jest typowe dla cywilistycznej metody ustalania terminów). Termin liczony potocznie kończy się wcześniej, tj. w dniu poprzedzającym dzień odpowiadający początkowemu dniowi terminu. W ten sposób liczy się np. upływ miesiąca pierwszej w życiu pracy zawodowej dający pracownikowi prawo do tzw. urlopu cząstkowego w wymiarze 1/12 urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Potoczne zasady dla urlopów i dodatków

W Kodeksie pracy oraz innych ustawach z zakresu prawa pracy brak jest wyczerpującego wyliczenia, w jakich sytuacjach pracodawca powinien stosować potoczne zasady liczenia terminów. Obok tych zasad funkcjonują również reguły ustalania terminów wynikające z Kodeksu cywilnego. Przyjmuje się, że znajdują one zastosowanie tylko w przypadkach nieunormowanych w prawie pracy. Jednak, z uwagi na brak jednolitej regulacji dotyczącej sposobu obliczania terminów z zakresu prawa pracy, przy ustalaniu okresu konkretnego uprawnienia (np. okresu urlopu wychowawczego) mogą pojawiać się wątpliwość co do poprawności wybranej metody.

Przykładowo można zastanawiać się, czy ostatni dzień urlopu wychowawczego udzielonego np. na okres dwóch lat mija w dniu odpowiadającym nazwą lub datą początkowemu dniowi terminu (zasada cywilistyczna), czy też w dniu poprzedzającym dzień odpowiadający pierwszemu dniowi terminu (zasada potoczna). Nie jest też pewne, jak zliczać okresy urlopu wychowawczego niepozostające w ciągłości. Wobec tych wątpliwości nasze Wydawnictwo zwróciło się z zapytaniem do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które w odpowiedzi nadesłanej do Wydawnictwa w dniu 2 czerwca br. opowiedziało się za stosowaniem w przypadku urlopu wychowawczego potocznej zasady liczenia terminów (patrz ramka).

"(...) zgodnie z art. 186 § 2 Kodeksu pracy wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy. Urlop jest udzielany na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia.

Dopuszczalny 36-miesięczny okres urlopu wychowawczego należy, zdaniem Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, obliczać z uwzględnieniem orzecznictwa sądowego dotyczącego ustalania okresu zatrudnienia pracownika. Jak orzekł Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 11 grudnia 2009 r. (II PK 223/09...) sposób liczenia terminów określonych w przepisach Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do tego wyroku (...) w judykaturze utrwalony jest pogląd, że sposób liczenia terminów określonych w przepisach Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 1991 r., I PZP 16/91..., czy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1996 r., I PKN 47/96...).

Zasady nabycia uprawnień pracowniczych są zatem zawarte w postanowieniach prawa pracy i odbiegają od reguł prawa cywilnego. Uznając zaś, że kwestia ta jest uregulowana w prawie pracy - jakkolwiek nie wprost - nie ma podstaw, by sięgać do Kodeksu cywilnego, gdyż w myśl art. 300 k.p. stosujemy go do stosunków pracy tylko w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy.

Zdaniem Departamentu oznacza to, że jeżeli urlop wychowawczy został udzielony od dnia 4 kwietnia 2016 r., to 6-miesięczny okres urlopu wychowawczego upływa 3 października 2016 r. Natomiast jeżeli występują między częściami urlopu wychowawczego przerwy, to dla ustalenia kiedy miną dopuszczalne 36 miesięcy, należy sumować pełne kolejne nieprzerwane miesiące urlopu wychowawczego, przyjmując, że okres miesiąca upływa w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada początkowemu dniowi okresu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca (np. miesiąc liczony od dnia 4 kwietnia upływa w dniu 3 maja). Należy także zsumować dni »wystające« poza pełne miesiące, przyjmując 30 dni za jeden miesiąc (...)".

Stanowisko MRPiPS z dnia 2 czerwca 2016 r.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Czas pracy i urlopy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.