Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Czas pracy i urlopy  »   Praca i odpoczynek w ruchomym systemie czasu pracy
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Praca i odpoczynek w ruchomym systemie czasu pracy

Gazeta Podatkowa nr 65 (1210) z dnia 13.08.2015
Ewa Madejek

Ruchomy czas pracy pozwala na bardziej elastyczne planowanie czasu pracy pracownikom. Niewątpliwą zaletą takiej organizacji czasu pracy jest to, że ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych. Zatem już po odpoczynku wynoszącym 11 godzin pracownik znowu może mieć zaplanowaną kolejną dniówkę.

Formy ruchomej organizacji czasu pracy

Stosowanie ruchomego rozkładu czasu pracy w danym zakładzie pracy możliwe jest od 23 sierpnia 2013 r. Od tego bowiem dnia do Kodeksu pracy wprowadzono art. 1401 K.p., który jednoznacznie określa warunki wykonywania pracy w ruchomej organizacji czasu pracy. Powołany przepis przewiduje dwie formy pracy w takim rozkładzie, polegające na:

  • ustaleniu w rozkładzie czasu pracy różnych godzin rozpoczynania pracy w dniach, które są dla pracownika dniami pracy,
     
  • określeniu przedziału czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z rozkładem jest dla pracownika dniem pracy.

Niezależnie od wybranego wariantu praca w ruchomym rozkładzie czasu pracy nie może powodować naruszenia odpoczynku dobowego i tygodniowego. Nieprzerwany odpoczynek dobowy należy zapewnić pracownikowi w każdej dobie w wymiarze co najmniej 11 godzin, z zastrzeżeniem pracowników zarządzających (art. 132 K.p.). Ponadto w każdym tygodniu pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego (art. 133 § 1 K.p.). Zasadniczo odpoczynek tygodniowy powinien przypadać w niedzielę, jeżeli jednak praca w danym zakładzie jest dozwolona w niedzielę, odpoczynek tygodniowy może przypadać także w innym dniu.

Praca w tej samej dobie

Elastyczny czas pracy pozwala na rozpoczynanie pracy w poszczególnych dniach tygodnia w różnych godzinach. Godziny te w zależności od przyjętego wariantu ruchomego rozkładu wyznacza pracownik lub pracodawca. Ustawodawca ustanowił przy tym, że ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie we wskazanych rozkładach nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych (art. 1401 § 4 K.p.).

Wprowadzenie elastycznej organizacji czasu pracy nie pociągnęło za sobą zmiany definicji doby pracowniczej. Należy więc ją stosować w dotychczasowym brzmieniu. Zgodnie z art. 128 § 3 K.p. przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Naruszenie tak rozumianej doby pracowniczej w ruchomej organizacji czasu pracy nie wpływa na powstanie godzin nadliczbowych. W kwestii tej stanowisko zajęło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, które w piśmie udostępnionym 20 listopada 2013 r. naszej redakcji wskazało, że: "(...) jeżeli pracodawca poleci pracownikowi wykonywanie pracy przed rozpoczęciem przez pracownika pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, o którym mowa w art. 1401 § 1 K.p., ocena, czy doszło do pracy nadliczbowej w rozumieniu art. 151 K.p. i czy praca ta była wynikiem przekroczenia normy dobowej czy przeciętnej normy tygodniowej powinna być dokonywana z uwzględnieniem definicji doby pracowniczej. (...) jeżeli praca taka zostanie pracownikowi polecona do wykonania w okresie czasu, który objęty jest dobą pracowniczą rozpoczętą poprzedniego dnia kalendarzowego, to powinna być ona zakwalifikowana jako praca nadliczbowa wynikająca z przekroczenia dobowej normy czasu pracy. Jeżeli natomiast praca taka zostanie pracownikowi polecona do wykonania w okresie czasu, który nie jest już objęty dobą pracowniczą rozpoczętą poprzedniego dnia kalendarzowego (bowiem upłynęły już 24 godziny od rozpoczęcia przez pracownika pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w poprzednim dniu kalendarzowym), to praca taka powinna być, zdaniem Departamentu Prawa Pracy, zakwalifikowana jako praca nadliczbowa wynikająca z przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy. (...)".

Przykład

Pracownik wykonuje pracę w podstawowych normach czasu pracy w dniach od poniedziałku do piątku w ruchomym rozkładzie. Przewiduje on różne godziny rozpoczynania pracy w poszczególnych dniach tygodnia. Harmonogram pracownika na lipiec 2015 r. obejmuje 184 godziny (23 dni).

Dzień 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Śr Cz Pt So Nd Pn Wt Śr Cz Pt So Nd Pn Wt Śr Cz
od  7 7 7 12 12 7 7 7 12 12 7 7
do  15 15 15 20 20 15 15 15 20 20 15 15
godz. 8 8 8  8  8 8 8 8 8 8 8 8

17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 łącznie
Pt So Nd Pn Wt Śr Cz Pt So Nd Pn Wt Śr Cz Pt
7  7 7 7 12 12  12 12 7 7 7
15 15 15 15 20 20 20 20 15 15 15
8 8  8 8 8 8 8 8 8 8 8 184

Z uwagi na urlopy części załogi, pracownik został wezwany do pracy we wtorek 7 lipca br. na godzinę 1000 oraz 23 lipca br. na godzinę 1000. Praca w tej samej dobie zgodnie z rozkładem przypadająca w dniach 8, 15 i 29 lipca br. nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych (art. 1401 § 4 K.p.). Natomiast dwie godziny pracy w dniu 7 lipca br. od 1000 do 1200 przypadające przed zakończeniem doby pracowniczej (która upłynęła o 1200) stanowią pracę z przekroczenia normy dobowej, natomiast 2 godziny pracy w dniu 23 lipca br. z przekroczenia przeciętnej normy tygodniowej, gdyż poprzednia doba upłynęła o godzinie 700.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)

Czas pracy i urlopy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.