Chcę podpisać umowę i wprowadzić do naszego małżeństwa rozdzielność majątkową. Mąż prowadzi działalność gospodarczą, chcemy więc ograniczyć ryzyko związane z roszczeniami dłużników. Z jaką datą można wprowadzić taką rozdzielność - czy można zrobić to wstecz?
Zasadniczo nie ma takiej możliwości. Każda umowa reguluje relacje "na przyszłość". Podobnie jest z umową majątkową, którą mogą podpisać małżonkowie. Niemniej jednak istnieje możliwość wprowadzenia rozdzielności w drodze sądowej (np. gdy jeden z małżonków nie wyraża zgody na intercyzę). W tym jednak przypadku muszą istnieć tzw. ważne powody, aby sąd uwzględnił żądanie jednego z małżonków.
Zgodnie z ogólną regułą rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. Jednakże w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu. Stanowi o tym art. 52 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.). Najbardziej korzystnym rozwiązaniem byłoby ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej z datą wsteczną, czyli sprzed daty powstania długów współmałżonka (rozpoczęcia działalności gospodarczej), za które małżonkowie mogą odpowiadać majątkiem wspólnym. W pierwszej kolejności trzeba wskazać ważne powody do tego, aby sąd orzekł rozdzielność. Za taki powód uznaje się przykładowo pozostawanie małżonków w separacji. Pamiętać jednak należy, że w sprawie o zniesienie wspólności ustawowej obowiązkiem sądu jest również zbadanie, czy powództwo nie zmierza do pokrzywdzenia wierzycieli jednego z małżonków. Z tego powodu w postępowaniu sądowym bada się takie kwestie, jak to, czy druga strona (tu: Czytelniczka), faktycznie nie miała wpływu na działalność męża oraz czy rodzina z tej działalności korzystała, czy nie. Natomiast przyjmuje się, że dopuszczalne jest uznanie za ważny powód zniesienia (także z datą wsteczną) wspólności majątkowej małżeńskiej, fakt prowadzenia, a nawet samej możliwości prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, jeżeli przemawia za tym dobro rodziny lub dobro współmałżonka dłużnika.
Rozdzielność majątkową z datą wsteczną można ustanowić sądownie tylko w wyjątkowych przypadkach.
Z opisu sprawy wynika, że nie będzie raczej możliwości przyjęcia innej daty wprowadzenia rozdzielności majątkowej do małżeństwa Czytelniczki niż dzień podpisania umowy (aktu notarialnego u rejenta) czy dzień określony w wyroku sądowym (w przypadku skorzystania z drogi sądowej).
|