Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Firma  »  Spółki  »   Wykluczenie wspólnika lub rozwiązanie spółki osobowej
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wykluczenie wspólnika lub rozwiązanie spółki osobowej

Gazeta Podatkowa nr 27 (1068) z dnia 3.04.2014
Ewelina Mentel-Wyrzychowska

Zdarza się, że nawet po latach udanej współpracy nie może być ona kontynuowana z różnych względów. Przepisy K.s.h. dają wspólnikom spółki osobowej możliwość wykluczenia trudnego wspólnika bądź rozwiązania spółki. O rozwiązaniu spółki, gdy brak jest jednomyślności wspólników, jak i o wykluczeniu wspólnika orzeka sąd.


Kodeksowe regulacje

W myśl art. 63 K.s.h. każdy wspólnik może z ważnych powodów żądać rozwiązania spółki przez sąd. Jeżeli jednak ważny powód zachodzi po stronie jednego z uczestników spółki, sąd może na wniosek pozostałych wspólników orzec o wyłączeniu tego wspólnika ze spółki. Umowa spółki nie może zawierać odmiennych postanowień. Jeśli przeciwne postanowienia znajdą się w niej - będą nieważne.

Jeżeli w spółce dwuosobowej powód rozwiązania spółki zaistnieje po stronie jednego ze wspólników, sąd może przyznać drugiemu wspólnikowi prawo do przejęcia majątku spółki z obowiązkiem rozliczenia się z występującym wspólnikiem zgodnie z art. 65 K.s.h. Wynika tak z art. 66 K.s.h.

Powyższe uregulowania dotyczą spółki jawnej, lecz mają zastosowanie także do spółki partnerskiej i komandytowej (art. 89art. 103 K.s.h.).


Ważne powody

Przepisy nie określają, co należy rozumieć pod pojęciem "ważny powód". Można ogólnie stwierdzić, że są to takie okoliczności, które uniemożliwiają lub znacznie utrudniają dalsze prowadzenie spółki. W kwestii postępowania o wykluczenie wspólnika Sąd Apelacyjny w Poznaniu stwierdził, że celem tego postępowania jest zmiana składu osobowego spółki poprzez usunięcie z niej wspólnika, którego dalsze pozostawanie w spółce, z uwagi na jego przymioty osobiste lub indywidualne zachowania (zawinione lub niezawinione), zagrażałoby interesom spółki lub usprawiedliwionym interesom pozostałych wspólników (postanowienie z dnia 28 sierpnia 2013 r., sygn. akt I ACz 1405/13).

Sąd oceni, czy żądanie rozwiązania/wyłączenia jest uzasadnione. To, co w jednym przypadku może być uznane za ważną przyczynę, w innym może okazać się niewystarczające do rozwiązania spółki czy wykluczenia kłopotliwego wspólnika.


Wszystkie powody

W przypadku spółki dwuosobowej z żądaniem przejęcia majątku spółki można wystąpić do sądu, jeżeli po stronie jednego z dwóch wspólników zaistnieje powód rozwiązania spółki. Za taki powód, poza tymi ważnymi, które zostały wskazane wcześniej, należy uznać także przypadki wymienione w art. 58 K.s.h., tj. kodeksowe przyczyny rozwiązania spółki, w szczególności śmierć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości, jak również wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela.

Potwierdził to także Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 18 stycznia 2013 r., sygn. akt V ACa 730/12. Sąd wskazał, że art. 66 K.s.h. odnosi się do wszystkich powodów prowadzących do rozwiązania spółki, za wyjątkiem przypadków, kiedy dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa na dotychczasowych zasadach gospodarczych jest wykluczone (np. na skutek ogłoszenia upadłości spółki).


Powództwo do sądu

Pozew należy skierować do sądu właściwego według siedziby spółki (art. 40 Kodeksu postępowania cywilnego, Dz. U. z 2014 r. poz. 101). Sprawa ze stosunku spółki, jako sprawa gospodarcza, powinna trafić do właściwego sądu wydziału gospodarczego. Przy tym jednak sprawa ta będzie rozpoznawana w zwykłym trybie procesowym (od maja 2012 r. zlikwidowano bowiem odrębne postępowanie w sprawach gospodarczych).

Wartość przedmiotu sporu przesądza o tym, czy sprawę należy wnieść do sądu rejonowego czy okręgowego. Jeżeli wartość ta nie przewyższa 75.000 zł, właściwy będzie sąd rejonowy. Niekiedy można spotkać się z poglądami, iż sprawy o rozwiązanie spółki/wykluczenie wspólnika są sprawami o charakterze niemajątkowym, co uzasadniałoby każdorazowo właściwość sądu okręgowego.

Od pozwu w sprawie o rozwiązanie spółki i wyłączenie wspólnika pobierana jest opłata stała w kwocie 2.000 zł. Natomiast wspólnik dążący do przejęcia majątku musi liczyć się z opłatą stosunkową od pozwu. Wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100.000 złotych.


Niekiedy trzeba się bronić

Z chwilą doręczenia pozwu pozwany może wytoczyć przeciw powodowi powództwo wzajemne (art. 192 pkt 2 K.p.c.). Może się zdarzyć, że np. z żądaniem rozwiązania spółki wystąpi konfliktowy wspólnik. W takim przypadku pozostali wspólnicy-pozwani mogą wnieść przeciwko powodowi powództwo wzajemne o jego wkluczenie ze spółki, ewentualnie wspólnik spółki dwuosobowej może w ramach powództwa wzajemnego domagać się przyznania mu majątku spółki.

Powództwo wzajemne jest dopuszczalne m.in. jeżeli roszczenie wzajemne jest w związku z roszczeniem powoda. Powództwo wzajemne można wytoczyć w odpowiedzi na pozew bądź oddzielnie, nie później jednak niż na pierwszej rozprawie, albo w sprzeciwie od wyroku zaocznego (zob. art. 204 K.p.c.).

Powództwo o:

Powodem:

Pozwanym:

Prawomocne wygranie sprawy - obowiązki wspólników

rozwiązanie spółki

wspólnik
(każdy
ze wspólników indywidualnie)
bądź wspólnicy

pozostali wspólnicy

przeprowadzenie likwidacji, stosowne zgłoszenia do KRS, po zakończeniu likwidacji wykreślenie spółki z KRS

wykluczenie wspólnika ze spółki co najmniej trzyosobowej

pozostali wspólnicy, inni niż ten, który ma być wykluczony

kłopotliwy wspólnik,
który ma być wyłączony

zgłoszenie zmian w składzie wspólników do KRS

przejęcie majątku spółki dwuosobowej

jeden ze wspólników

drugi ze wspólników (albo pozew przeciwko spadkobiercom wspólnika, syndykowi masy upadłości lub wierzycielowi wspólnika, który wypowiedział spółkę)

rozliczenie wspólnika przejmującego majątek z drugim, stosownie do treści art. 65 K.s.h.,

wykreślenie spółki z KRS*

*przejęcie majątku jest innym sposobem niż likwidacja na zakończenie działalności spółki dwuosobowej, dlatego też nie przeprowadza się likwidacji. Wspólnik kontynuujący działalność jednoosobowo powinien uzyskać wpis w CEIDG.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Spółki - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.