Posiadam udziały w spółce z o.o. Chcę je zbyć. Mam na nie kupca. Jednakże zgromadzenie wspólników z niewiadomych mi powodów nie wyraziło zgody na sprzedaż. Czy umowa zawarta bez zgody spółki będzie ważna?
Kodeks spółek handlowych dopuszcza możliwość uzależnienia zbycia udziału (jego części lub ułamkowej części) od zgody spółki. W myśl art. 182 § 2 K.s.h. jeżeli zbycie uzależnione jest od zgody spółki, stosuje się procedurę określoną w następnych paragrafach art. 182 K.s.h., chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Dlatego też zasada kodeksowa, zgodnie z którą zgody udziela zarząd, może być zmodyfikowana w umowie spółki. Może ona przewidywać, że organem kompetentnym w kwestii zezwolenia na zbycie udziałów jest zgromadzenie wspólników.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 lutego 2007 r., sygn. akt III CSK 311/06 uznał, że w wypadku, gdy zbycie udziału jest uzależnione od zgody spółki, zastosowanie mają przepisy art. 182 K.s.h. Jest to regulacja ustawowa, która uzależnia dokonanie konkretnej czynności prawnej od zgody. Stosowne postanowienie umowy spółki ma wobec niego charakter wykonawczy. Stąd czynność prawna dokonana bez zgody wymaganej przepisem prawa (art. 182 K.s.h.) jest czynnością niezupełną (negotium claudicans) dotkniętą tzw. bezskutecznością zawieszoną. Tym samym w razie zawarcia umowy sprzedaży udziałów bez wymaganej zgody spółki powstanie sytuacja, w której umowa będzie wiązać strony w tym sensie, że żadna z nich w okresie oczekiwania nie może uwolnić się od zawartej umowy powołując się na jej nieważność. Spółka może wyrazić zgodę po jej zawarciu, wówczas umowa sprzedaży będzie czynnością w pełni dokonaną i skuteczną. Natomiast w razie odmowy stanie się nieważna.
Warto też dodać, że w razie odmowy udzielenia zgody, sąd rejestrowy może pozwolić na zbycie, jeżeli istnieją ważne powody. Zatem udziałowiec może złożyć stosowny wniosek do sądu rejestrowego. Spółka zaś uprawniona jest w terminie wyznaczonym przez sąd przedstawić innego nabywcę. W razie braku porozumienia cenę nabycia i termin jej zapłaty ustala sąd rejestrowy na wniosek wspólnika lub spółki, po zasięgnięciu, w miarę potrzeby, opinii biegłego. Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiściła ceny nabycia w terminie, wspólnik może rozporządzać swobodnie swoim udziałem (jego częścią lub ułamkową częścią), chyba że nie przyjął oferowanej zapłaty. Procedura ta ma zastosowanie w spółce, o ile z umowy spółki nie wynika nic innego.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
