Zmiany w udzielaniu gwarancji de minimis

Gwarancje de minimis zabezpieczające spłatę kredytu cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem. Z początkiem lipca br. zaczęły obowiązywać nowe regulacje dotyczące udzielania pomocy de minimis. Spowodowało to też pewne zmiany w zakresie udzielania gwarancji de minimis z Banku Gospodarstwa Krajowego.

Krótko o gwarancjach

Gwarancje de minimis zabezpieczające spłatę kredytu to niezmiernie atrakcyjna oferta dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, którzy ubiegają się o kredyt obrotowy bądź inwestycyjny. Gwarancje te nie stanowią dotacji i nie wiążą się bezpośrednio z przekazaniem środków finansowych przedsiębiorcy.

Przyznawane one są zarówno w odniesieniu do kredytów inwestycyjnych, jak i obrotowych. Gwarancją de minimis nie może być objęty kredyt udzielony na inwestycje kapitałowe. Środki z kredytu nie mogą być przeznaczone na zakup instrumentów finansowych, zakup wierzytelności oraz na zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Oferowane one są przez banki kredytujące, które zawarły z BGK umowę o współpracy. W efekcie nie jest konieczne występowanie z wnioskiem o udzielenie gwarancji spłaty kredytu do BGK. Składa się go bezpośrednio w banku kredytującym, w którym przedsiębiorca ubiega się o kredyt. Lista tych banków dostępna jest w internecie na stronie Rządowego Programu wspierania mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw "Gwarancja de minimis": www.deminimis.gov.pl.

Co się zmieniło?

Z dniem 1 lipca br. zmianie uległy przepisy dotyczące udzielania pomocy w ramach reguły de minimis. Zmiany te wprowadza rozporządzenie Komisji Europejskiej 1407/2013/UE z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. L 352 z 24.12.2013 r., str. 1).

Wejście w życie nowych uregulowań spowodowało konieczność zmiany zasad udzielania gwarancji z BGK. Po pierwsze, w odniesieniu do przedsiębiorców prowadzących działalność transportową zmniejszony limit pomocy publicznej na poziomie 100.000 euro obowiązuje już wyłącznie w odniesieniu do podmiotów działających w sektorze transportu drogowego towarów. Oznacza to, że z limitu 200.000 euro mogą teraz korzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność w sektorze drogowego transportu pasażerskiego. Po drugie, do korzystania z pomocy publicznej de minimis dopuszczono firmy działające w sektorze węglowym. Nadal pomoc de minimis nie przysługuje podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą w sektorze:

• rybołówstwa i akwakultury,
   
• produkcji podstawowej produktów rolnych,
   
• przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, jeśli wysokość pomocy ustalana jest na podstawie ceny lub ilości takich produktów zakupionych od producentów surowców lub wprowadzonych na rynek przez przedsiębiorstwa objęte pomocą, albo jeśli udzielenie pomocy zależy od faktu jej przyznania w części lub całości producentom surowców.

Pomoc nie zostanie też przyznana w przypadku działalności związanej z wywozem towarów do państw trzecich lub państw członkowskich UE, czyli bezpośrednio związanej z ilością wywożonych produktów, tworzeniem i prowadzeniem sieci dystrybucyjnej lub innymi wydatkami bieżącymi dotyczącymi prowadzenia działalności wywozowej.

Ponadto obowiązuje nowy sposób obliczania ekwiwalentu dotacji brutto dla gwarancji. Jak czytamy na internetowej stronie Rządowego Programu wspierania mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw "Gwarancja de minimis", przy ustalaniu ekwiwalentu dotacji brutto oprócz wartości gwarancji będzie też brany pod uwagę okres jej obowiązywania, co np. przy kredytach obrotowych udzielanych na stosunkowo krótki okres (maksymalnie do 27 miesięcy) będzie korzystniejsze dla przedsiębiorców i pozwoli na uzyskanie wyższego finansowania. Dla przykładu w przypadku gwarancji udzielanej w maksymalnej kwocie 3,5 mln zł na okres roczny, przy kursie euro wynoszącym 4,20 wartość pomocy wyliczona według nowych zasad wyniesie 22.222,22 euro, podczas gdy przy zastosowaniu zasad obowiązujących do 30 czerwca br. wartość tej pomocy wyniosłaby aż 111.083,33 euro. Dzięki temu przedsiębiorca nie przekroczy tak szybko dopuszczalnego limitu (200.000 lub 100.000 euro) w okresie trzech lat.

Nowe rozporządzenie wprowadza brak konieczności badania sytuacji ekonomicznej przedsiębiorcy. W praktyce oznacza to, że nawet przedsiębiorca będący w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu Wytycznych, na ratowanie i restrukturyzację może skorzystać z pomocy de minimis. Jednakże od tej zasady wprowadzono wyjątki w odniesieniu do gwarancji i pożyczek, w przypadku których, aby uznać je za tzw. pomoc przejrzystą, należy ocenić sytuację ekonomiczną przedsiębiorcy. Oznacza to, że w przypadku pomocy udzielanej w formie gwarancji de minimis na zabezpieczenie kredytu pod uwagę nadal brana jest sytuacja ekonomiczna wnioskodawcy.

Zmiana przepisów i kolejne korzyści z tego tytułu dla przedsiębiorców doprowadzą zapewne do jeszcze większego zainteresowania programem, które i tak jest już duże. Jak wynika z danych opublikowanych przez BGK, z narzędzia tego do końca maja 2014 r. skorzystało już ponad 57.000 przedsiębiorstw. Od początku programu BGK udzielił gwarancji de minimis na łączną kwotę prawie 11 mld zł. W efekcie w tym okresie banki kredytujące przyznały kredyty o łącznej wartości 19 mld zł.