Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Umowy i płace  »   Odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia dla pracownika korzystającego ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia dla pracownika korzystającego z urlopu związanego z rodzicielstwem

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 2 (428) z dnia 10.01.2017

1) Pracodawca w likwidacji w grudniu 2016 r. wypowiedział umowy pierwszej grupie pracowników (w tym przebywającemu odpowiednio na urlopie rodzicielskim i wychowawczym), skracając okresy wypowiedzenia z 3 miesięcy do 1 miesiąca. Czy pracownikom korzystającym z urlopów związanych z rodzicielstwem przysługują odszkodowania za skrócenie okresu wypowiedzenia?

Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie urlopu rodzicielskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownika zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę (art. 1821g w związku z art. 177 § 4 K.p.). Podobnie jest w przypadku urlopu wychowawczego, pomimo że pracownik na mocy art. 1868 § 1 K.p. jest w jego okresie chroniony, to w okolicznościach wskazanych w pytaniu przepis art. 1868 § 2 K.p. ochronę tę wyłącza.

Zasady skracania okresu wypowiedzenia umowy o pracę jednostronną decyzją pracodawcy określono w art. 361 K.p.

Ważne: W celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę na czas nieokreślony możliwe jest skrócenie trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, najwyżej jednak do jednego miesiąca.

Warunkiem stosowania art. 361 K.p. jest wypowiedzenie umowy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji albo z innych przyczyn niedotyczących pracownika. Pracownikowi, któremu skrócono okres wypowiedzenia w ww. trybie, przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z 5 listopada 2013 r. (sygn. akt II PK 42/13): "(...) skrócenie okresu wypowiedzenia powoduje dla pracownika szereg trudności, w tym utratę możliwości otrzymywania przez niego wynagrodzenia w okresie, o który skrócono wypowiedzenie. Dlatego skrócenie okresu wypowiedzenia przez pracodawcę - jako czynność jednostronna i zależna od woli pracodawcy - powoduje obowiązek wypłaty pracownikowi odszkodowania. Świadczenie to (choćby ze względu na sposób wyliczenia) rekompensuje szkodę jaką pracownik ponosi wskutek skorzystania przez pracodawcę z uprawnienia przewidzianego w art. 361 § 1 zdanie pierwsze K.p. (...)".

Przechodząc do pytania, wyjaśniamy że pracownik, który przez cały okres wypowiedzenia przebywałby na urlopie wychowawczym, nie nabywa prawa do odszkodowania. Kwestię tę wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 11 lutego 1992 r. (sygn. akt I PZP 7/92, OSNC 1992/9/151). Jak czytamy w uzasadnieniu: "(...) odszkodowanie nie ma charakteru abstrakcyjnego, lecz jest równe wynagrodzeniu za pracę, jakie rzeczywiście otrzymałby pracownik, gdyby pracował do końca trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Ta sama zasada obowiązuje także pracownicę przebywającą na urlopie wychowawczym. W typowych przypadkach skrócenia okresu wypowiedzenia takiej pracownicy nie otrzyma ona żadnego odszkodowania, gdyż z reguły w trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia nie otrzymywałaby żadnego wynagrodzenia". Sąd wyjaśnił ponadto, że prawo pracownika kształtowałoby się odmiennie, gdyby w trakcie tych dwóch miesięcy, o które skrócono wypowiedzenie, miałby on powrócić do pracy. Wówczas, wobec utraty części wynagrodzenia, za ten okres nabyłby prawo do odszkodowania.

Przykład

Pracodawca, w związku z likwidacją, w grudniu 2016 r. wypowiedział umowę o pracę pracownikowi pełnoetatowemu korzystającemu do 16 marca 2017 r. z urlopu wychowawczego. Pracownika obowiązywał 3-miesięczny okres wypowiedzenia, który został skrócony do 1 miesiąca, w wyniku czego upłynie 31 stycznia br., zamiast 31 marca 2017 r. Ponieważ urlop wychowawczy miał ulec zakończeniu 11 dni roboczych przed upływem okresu wypowiedzenia ustawowego, za te dni pracownikowi przysługuje odszkodowanie.

Z kolei w kwestii odszkodowania za okres urlopu rodzicielskiego zdania są podzielone. Państwowa Inspekcja Pracy uważa, że świadczenie to przysługuje, wyjaśniając, że: "Fakt pobierania zasiłku macierzyńskiego nie wyklucza prawa do odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia (art. 361 § 1 K.p.)." (por. PiZS nr 1 z 2015 r., str. 38).


2) Jak obliczyć odszkodowanie, gdy w ostatnim okresie pracownik nie otrzymywał wynagrodzenia, gdyż przebywał na urlopie wychowawczym?

Odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop (§ 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia o wynagrodzeniu). Oznacza to, że należy ustalić podstawę wymiaru, czyli przeciętne miesięczne wynagrodzenie oraz w zależności od tego za jaki okres wypłacane jest odszkodowanie ewentualnie stawkę dzienną (przy użyciu współczynnika), a następnie godzinową.

Składniki o charakterze stałym miesięcznym przyjmuje się do podstawy w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do odszkodowania, a więc wynikającej z umowy. Z kolei o charakterze zmiennym, przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc (np. wynagrodzenie ze stawki godzinowej, akordowej, zmienne premie jednomiesięczne) przyjmuje się do podstawy w średniej wysokości wypłaconej w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odszkodowania. Natomiast za okresy dłuższe niż miesiąc (np. premie kwartalne czy roczne) w średniej wysokości wypłaconej w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do tego świadczenia. Jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru lub przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc (miesiące) kalendarzowy, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie przyjmowane do podstawy, uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi takie wynagrodzenie przysługiwało (tu za miesiące sprzed urlopu).

Przykład

Pracownik, o którym mowa w poprzednim przykładzie był wynagradzany jedynie stawką miesięczną w wysokości 2.500 zł miesięcznie (nie uzyskiwał składników zmiennych). Pracodawca wypłaci mu odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia w wysokości 1.320 według wyliczenia: 2.500 zł : 20,83 (współczynnik) = 120,02 zł; 120,02 zł : 8 = 15 zł; 11 dni x 8 godz. x 15 zł = 1.320 zł.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Umowy i płace - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.