Przedłużenie do dnia porodu dodatkowej umowy o pracę zawartej na czas określony

1) Pracownica, przebywająca na 3-letnim urlopie wychowawczym, została dodatkowo zatrudniona na 1/2 etatu na okres jednego roku (przy wykonywaniu innego rodzaju pracy). Aktualnie jest ona w ciąży. Czy dodatkowa umowa ulegnie przedłużeniu do dnia porodu?

Jeżeli termin końcowy dodatkowej umowy o pracę przypada po upływie trzeciego miesiąca ciąży, należy odpowiedzieć twierdząco.

Regulacje kodeksowe przewidują dwa różne rozwiązania, w ramach których pracownik uprawniony i ewentualnie korzystający z urlopu wychowawczego może pracować. Stosownie do art. 186² § 1 K.p., w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę u dotychczasowego lub innego pracodawcy (albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie), jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Natomiast na podstawie art. 186⁷ K.p., pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Strony skorzystały z pierwszego z wymienionych rozwiązań, bowiem jak wynika z pytania, praca powierzona w dodatkowym zatrudnieniu ma charakter odmienny od wykonywanej w "podstawowym", w ramach którego zainteresowana korzysta z urlopu wychowawczego (nie jest możliwe, aby w ramach jednej umowy o pracę jednocześnie korzystała z pełnowymiarowego urlopu i świadczyła pracę). Jeżeli nie koliduje ona ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem, nie narusza przepisów prawa.

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownicą w okresie ciąży (bez względu na stan jej zaawansowania), a także w okresie urlopu macierzyńskiego (art. 177 § 1 K.p.). Rozwiązanie umowy we wskazanych wyżej okresach jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy zachodzą okoliczności uzasadniające zastosowanie trybu natychmiastowego - bez wypowiedzenia z winy pracownicy (art. 52 K.p.) oraz pod warunkiem uzyskania zgody zakładowej organizacji związkowej (jeżeli działa w zakładzie pracy). Terminowa umowa o pracę z pracownicą w ciąży w określonych sytuacjach ulega też przedłużeniu.

Instytucja przedłużenia umowy o pracę zawartej na czas określony dotyczy także młodocianych zatrudnionych (wyjątkowo) na czas określony w celu przygotowania zawodowego oraz pracownic wykonujących pracę nakładczą. Natomiast nie ma zastosowania do pracownic zatrudnionych na czas określony w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy (art. 177 § 3¹ K.p.).

Przedłużenie umowy na czas określony w razie ciąży pracownicy następuje z mocy prawa i nie wymaga podejmowania czynności przez strony stosunku pracy. Nie ma jednak przeszkód, aby pracodawca poinformował pracownicę na piśmie, że umowa będzie trwała do dnia porodu (informacji w tej sprawie nie należy mylić z aneksem do umowy).

Umowa terminowa przedłużona do dnia porodu, ulega z tym dniem samoistnemu rozwiązaniu.

2) Czy pracownica, o której mowa w pytaniu 1, otrzyma dwa zasiłki macierzyńskie?

Tak. Zatrudnienie na podstawie dwóch odrębnych umów o pracę uprawnia do wypłaty zasiłku macierzyńskiego z każdej z tych umów.

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego, bez względu na liczbę tytułów do tego ubezpieczenia oraz wymiar czasu pracy. Rozstrzygnięcie to ma zastosowanie także w przypadku, gdy z tytułu jednej z umów pracownica korzysta z urlopu wychowawczego.

Urodzenie dziecka w czasie trwania umowy o pracę uprawnia do urlopu macierzyńskiego. Jeżeli poród nastąpił w ostatnim dniu umowy, to urlopu udziela się na ten dzień. Za okres urlopu, a następnie za okres odpowiadający okresowi tego urlopu (w pełnym wymiarze) przysługuje zasiłek macierzyński. Natomiast udzielony urlop wychowawczy nie ulega przerwaniu po urodzeniu dziecka. Pracownica, pozostając na tym urlopie, otrzymuje zasiłek macierzyński. Po zakończeniu urlopu wychowawczego może zostać udzielony odpowiednio urlop macierzyński lub rodzicielski, do wyczerpania wymiaru tego urlopu.

Przyjmujemy założenia z pytania 1 oraz że urlop wychowawczy został pracownicy udzielony do końca 2016 r., natomiast kolejne dziecko zostało urodzone 31 maja 2016 r. (z tym dniem rozwiązano dodatkową umowę o pracę). Pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński:

• od 31 maja 2016 r. do 29 maja 2017 r., tj. za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w pełnym wymiarze; urlopu macierzyńskiego pracodawca udzielił jej tylko na dzień porodu,
   
• od 31 maja do 31 grudnia 2016 r. w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, a następnie od 1 stycznia do 29 maja 2017 r. z tytułu przebywania na urlopie rodzicielskim.