1) Przepisy prawa pracy nakazują wypłacanie wynagrodzenia za dany miesiąc niezwłocznie, nie później jednak niż do 10. dnia miesiąca następnego. Najczęściej terminem wypłaty jest ostatni dzień miesiąca lub 10. dzień miesiąca następnego. W obydwu przypadkach wynagrodzenie jest traktowane jednakowo (jako wynagrodzenie za ten sam miesiąc). Jaki to ma wpływ na podstawę urlopową? Nadmieniamy, że chodzi o składniki jednomiesięczne zmienne.
W podstawie wymiaru wynagrodzenia za urlop ze składników jednomiesięcznych zmiennych uwzględnia się kwoty wypłacone w przyjmowanym okresie, niezależnie od tego za jaki miesiąc przysługiwały.
Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy ustala się z uwzględnieniem składników i innych świadczeń ze stosunku pracy za okresy nie dłuższe niż miesiąc, za wyjątkiem wyłączonych przepisem § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego... (Dz. U. nr 2, poz. 14 z późn. zm.), dalej rozporządzenia urlopowego. Do podstawy przyjmuje się składniki określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości, np. zasadnicze miesięczne - w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu (§ 7 rozporządzenia urlopowego), natomiast składniki tzw. zmienne, np. wynagrodzenie ze stawki godzinowej - w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych (w razie znacznego wahania w okresie dłuższym, nieprzekraczającym jednak 12 miesięcy kalendarzowych) poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (§ 8 rozporządzenia urlopowego).
Dyspozycja zawarta w drugim z powołanych przepisów jest jednoznaczna. W podstawie uwzględnia się składniki wypłacone. W praktyce będzie to bądź wynagrodzenie za bieżący miesiąc, bądź za poprzedni, w zależności od terminu wypłat. Według art. 85 K.p. wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie.
Przykład |
Pracownik jest wynagradzany według stawki 14 zł/godz. W lipcu br. skorzystał z 10 dni (80 godz.) urlopu wypoczynkowego. Wynagrodzenia są wypłacane 10. dnia następnego miesiąca. Do podstawy urlopowej pracodawca przyjął wynagrodzenie wypłacone w trzech miesiącach poprzedzających urlop, a więc w kwietniu za marzec (2.352 zł), w maju za kwiecień (2.352 zł) oraz w czerwcu za maj (2.450 zł). Podstawa wyniosła 7.154 zł (2.352 zł + 2.352 zł + 2.450 zł).
2) Jak ustalić stawkę za 1 godzinę urlopu w sytuacji, gdy wynagrodzenie jest wypłacane w kolejnym miesiącu?
Zgodnie z § 9 rozporządzenia urlopowego obliczając wynagrodzenie urlopowe podstawę wymiaru należy podzielić przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa. Sformułowanie przepisu nie jest jednoznaczne i powoduje rozbieżność poglądów doktryny w sprawie dzielnika do obliczenia godzinowej stawki wynagrodzenia urlopowego. Część ekspertów jest zdania, że zgodnie z literalnym brzmieniem tego przepisu jest to liczba godzin przepracowanych w miesiącach, w których wypłacono wynagrodzenie uwzględnione w podstawie. Z poglądem tym trudno się jednak zgodzić. Zastosowanie tego rozwiązania powodowałoby odejście od założeń ustawodawcy, gwarantujących pracownikowi wynagrodzenie urlopowe na poziomie analogicznym do wynagrodzenia za pracę (art. 172 K.p.). Podzielenie sumy składników zmiennych przez liczbę godzin nieadekwatną do rzeczywistego czasu pracy niweczyłoby zachowanie tej reguły.
W świetle powyższego uważamy, że w celu obliczenia stawki za godzinę urlopu należy zastosować dzielnik będący sumą godzin przepracowanych w miesiącach, za które dany składnik wynagrodzenia wypłacono. Obliczoną w ten sposób stawkę za jedną godzinę pracy należy pomnożyć przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach pracy rozkładowej, gdyby w tym okresie nie korzystał z urlopu.
Przykład |
Pracownik, o którym mowa w poprzednim przykładzie, przepracował: w marcu - 168 godzin, w kwietniu - 168 godzin oraz w maju 170 godzin (w tym 10 nadliczbowych). Stawka godzinowa wyniosła 14,14 zł (168 godz. + 168 godz. + 170 godz. = 506 godz.; 7.154 zł : 506 godz. = 14,14 zł), a wynagrodzenie za urlop 1.131,20 zł (80 godz. x 14,14 zł).
|