Zatrudniamy pracownika w wieku przedemerytalnym, który obecnie przebywa na świadczeniu rehabilitacyjnym. Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy został przez ZUS załatwiony odmownie, a lekarz medycyny pracy ze względu na chorobę zawodową nie dopuścił pracownika do pracy. W firmie nie ma stanowiska odpowiedniego do jego stanu zdrowia i kwalifikacji. Czy możemy wypowiedzieć stosunek pracy?
W podanych okolicznościach rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić za porozumieniem stron, a po upływie pierwszych trzech miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego również bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika z powodu długotrwałej absencji.
Co do zasady pracownik podlega ochronie przed wypowiedzeniem stosunku pracy w okresie 4 lat przed osiągnięciem wieku, w którym może przejść na emeryturę. Jednak ta kodeksowa ochrona nie obejmuje rozwiązania stosunku pracy w drodze innej czynności prawnej niż wypowiedzenie (art. 39 K.p.). Powołana regulacja prawna nie chroni pracownika w wieku przedemerytalnym przed wypowiedzeniem umowy o pracę w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, co wynika wprost z art. 411 K.p. Ponadto jej stosowanie jest wyłączone w razie uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (art. 40 K.p.).
Określający omawianą ochronę przepis art. 39 K.p. zabrania pracodawcy rozwiązania umowy za wypowiedzeniem nie ograniczając go w zakresie innych form zmierzających do ustania zatrudnienia. Nie ma zatem przeszkód do rozwiązania w tym okresie umowy o pracę w innym trybie.
| Ważne: W okresie ochronnym umowę o pracę można rozwiązać za porozumieniem stron, w drodze wypowiedzenia przez pracownika, jak też rozwiązania przez niego umowy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 K.p. |
Ponadto jeśli zachodzą okoliczności określone ustawą, pracodawca ma prawo rozwiązania z nim umowy bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 K.p. (z winy pracownika) oraz art. 53 K.p. (z przyczyn niezawinionych przez pracownika związanych z jego usprawiedliwioną absencją chorobową). Na temat rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 53 K.p. pisaliśmy szczegółowo w UiPP nr 8/2013, str. 58-65.
Ochrona pracownika w wieku przedemerytalnym dotyczy również zakazu pogarszania jego warunków pracy i płacy w trybie wypowiedzenia zmieniającego. Zakaz wypowiadania warunków pracy i płacy pracownika w okresie poprzedzającym przejście na emeryturę nie obowiązuje m.in. w przypadku stwierdzenia orzeczeniem lekarskim utraty przez pracownika zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy (art. 43 pkt 2 K.p.).
W pytaniu wspomniano o chorobie zawodowej pracownika. Według art. 231 K.p. pracodawca, na podstawie orzeczenia lekarskiego, przenosi do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów emerytalnych. Jeżeli przeniesienie do innej pracy spowodowałoby obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nieprzekraczający sześciu miesięcy. Powinności pracodawcy odpowiada obowiązek pracownika wykonania tego polecenia. Odmowa jego realizacji może zostać uznana za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków (por. wyrok SN z dnia 1 grudnia 1999 r., sygn. akt I PKN 425/99, OSNP 2001/8/263). W razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej na pracodawcy ciąży ponadto szereg innych obowiązków, które omówiliśmy w dodatku nr 6 do UiPP nr 6 z 2013 r.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
