Jesteśmy firmą produkcyjną, elementy wyrobu gotowego wywozimy na poszczególne obiekty i tam montujemy. W celu zabezpieczenia produktów podczas transportu, z zakupionych wcześniej materiałów wykonujemy opakowania. Opakowania te przyjmowane są do magazynu według ceny ewidencyjnej. Na jakim koncie i w jaki sposób ewidencjonować takie opakowania? Ewidencję kosztów prowadzimy na kontach zespołu 4 i 5.
W praktyce opakowania definiuje się jako przedmioty wielokrotnego lub jednorazowego użytkowania, służące do przemieszczania i magazynowania oraz ochrony i zabezpieczenia znajdujących się w nich towarów, materiałów lub produktów przed uszkodzeniem, zepsuciem lub zniszczeniem (np. pojemniki, skrzynie transportowe, beczki, worki, butelki).
Z pytania wynika, iż wytworzone przez jednostkę opakowania – chroniące wyroby gotowe przed uszkodzeniem podczas transportu – objęte są w jednostce ewidencją magazynową. Za ceny ewidencyjne zapasów tych opakowań przyjęto ceny różniące się od rzeczywistych kosztów ich wytworzenia. W takiej sytuacji różnice pomiędzy tymi kosztami a cenami ewidencyjnymi stanowią odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań ujmowane i rozliczane za pomocą konta 34-6 "Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań". Powstałe odchylenia rozlicza się w odniesieniu do rozchodu opakowań z magazynu. |
W księgach rachunkowych opakowania z reguły wyodrębnia się jako oddzielną grupę rzeczowych aktywów obrotowych, traktując jak materiały (por. art. 26 ust. 3 pkt 4 ustawy o rachunkowości). Ewidencję opakowań w księgach prowadzi się analogicznie jak w przypadku innych rzeczowych składników aktywów obrotowych, stosując – określone w art. 17 ust. 2 ustawy o rachunkowości – metody prowadzenia kont ksiąg pomocniczych, tzn.:
1) ewidencję ilościowo-wartościową, w której dla każdego składnika ujmuje się obroty i stany w jednostkach naturalnych i pieniężnych,
2) ewidencję ilościową obrotów i stanów, prowadzoną dla poszczególnych składników lub ich jednorodnych grup wyłącznie w jednostkach naturalnych. Wartość tego stanu wycenia się przynajmniej na koniec okresu sprawozdawczego, za który następują rozliczenia z budżetem z tytułu podatku dochodowego, dokonane na podstawie danych rzeczywistych,
3) ewidencję wartościową obrotów i stanów towarów oraz opakowań, prowadzoną dla punktów obrotu detalicznego lub miejsc składowania, której przedmiotem zapisów są tylko przychody, rozchody i stany całego zapasu (dotyczy opakowań znajdujących się w placówkach handlu detalicznego),
4) odpisywanie w koszty wartości materiałów i towarów na dzień ich zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia, połączone z ustaleniem stanu tych składników aktywów i jego wyceny oraz korekty kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy.
W księgach rachunkowych operację przyjęcia opakowań (wykonanych we własnym zakresie) na stan magazynowy ujmuje się zapisem:
– Wn konto 31-6 "Opakowania", – Ma konto zespołu 5. |
Przy sporządzaniu rachunku zysków i strat w wersji porównawczej wskazane jest ujęcie powyższej operacji za pośrednictwem kont obrotów wewnętrznych:
– Wn konto 31-6 "Opakowania", – Ma konto 79-0 "Obroty wewnętrzne" |
oraz równolegle:
– Wn konto 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych", – Ma konto zespołu 5. |
Z kolei ujęcie odchyleń od cen ewidencyjnych opakowań przyjętych do magazynu może się odbyć zapisem:
– Wn/Ma konto 34-6 "Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań", – Wn/Ma konto 31-6 "Opakowania". |
Przykład
I. Założenia:
1. W celu ochrony wyrobów gotowych przed uszkodzeniem podczas transportu jednostka wytwarza opakowania. Opakowania te objęte są ewidencją magazynową. Za ceny ewidencyjne zapasów tych opakowań przyjęto ceny ewidencyjne różniące się od rzeczywistych kosztów ich wytworzenia.
2. W marcu 2015 r. przyjęto z produkcji do magazynu opakowania o wartości według cen ewidencyjnych: 4.850 zł. Rzeczywisty koszt ich wytworzenia wynosi: 3.980 zł. Odchylenia przypadające na te opakowania: 870 zł.
3. Ewidencję kosztów jednostka prowadzi na kontach zespołu 4 i 5, a rachunek zysków i strat sporządza w wersji kalkulacyjnej.
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. PZ – przyjęcie opakowań z produkcji do magazynu: | |||
a) wartość opakowań w cenach ewidencyjnych | 4.850 zł | 31-6 | |
b) wartość opakowań według kosztu wytworzenia | 3.980 zł | 50 | |
c) odchylenia od cen ewidencyjnych | 870 zł | 34-6 |
III. Księgowania:
Wytworzone przez nas opakowania (służące zabezpieczeniu wyrobów podczas transportu) są opakowaniami wielokrotnego użytku. Kontrahentów nie obciążamy kosztami tych opakowań i nie pobieramy za nie kaucji. Jak rozliczać takie opakowania? Ewidencję kosztów prowadzimy na kontach zespołu 4 i 5. Opakowania objęte są ewidencją magazynową.
Wydanie z magazynu opakowań wielokrotnego użytku można ująć zapisem:
Umożliwia to ustalenie stanu opakowań znajdujących się w magazynie i poza jednostką. Późniejszy zwrot tych opakowań do magazynu księgowany jest zapisem odwrotnym w postaci: Wn konto 31-6/1, Ma konto 31-6/2. Opakowania pozostawać będą na koncie 31-6, aż do momentu wycofania ich z obrotu, np. w wyniku zużycia. |
W przypadku ewidencji kosztów na kontach zespołu 4 i 5 zużycie opakowań należy zaewidencjonować zapisem:
– Wn konto 40-1 "Zużycie materiałów i energii", – Ma konto 31-6 "Opakowania" |
oraz równolegle:
– Wn konto 52-7 "Koszty sprzedaży", – Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów". |
Powyższa operacja wiąże się ponadto z koniecznością wyksięgowania odchyleń od cen ewidencyjnych opakowań, jeśli takie występują, zapisem:
– Wn/Ma konto 34-6 "Odchylenia od cen ewidencyjnych opakowań", – Ma/Wn konto 40-1 "Zużycie materiałów i energii" |
oraz równolegle:
– Wn/Ma konto 52-7 "Koszty sprzedaży", – Ma/Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów". |
Jak rozliczyć koszty regeneracji uszkodzonych opakowań? Jak ewidencjonować koszty likwidacji (złomowania) opakowań?
Koszty naprawy (regeneracji) uszkodzonych opakowań w jednostce prowadzącej ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 można ująć zapisem:
– Wn konto 40 "Koszty według rodzajów", – Ma różne konta |
oraz równolegle:
– Wn konto 52-7 "Koszty sprzedaży", – Ma konto 49 "Rozliczenie kosztów". |
Z kolei ponoszone przez jednostkę koszty likwidacji opakowań (zużytych, nienadających się do naprawy) – wynikające z faktury lub innego dokumentu otrzymanego od firmy zewnętrznej – obciążają pozostałe koszty operacyjne, zapisem: Wn konto 76-1, Ma konto 21 lub 24.
Przykład
I. Założenia:
1. Na podstawie danych z poprzedniego przykładu, przy założeniu że wytworzone przez jednostkę opakowania są opakowaniami wielokrotnego użytku.
2. Na początku kwietnia 2015 r. wydano z magazynu wszystkie znajdujące się na stanie opakowania. W połowie kwietnia wróciła do magazynu jedynie część opakowań o wartości według cen ewidencyjnych: 3.395 zł.
3. Pozostałe opakowania uległy zniszczeniu (w konsekwencji ich normalnego używania). Wartość ewidencyjna tych opakowań wynosi: 1.455 zł, rzeczywisty koszt wytworzenia: 1.194 zł. Odchylenia przypadające na zużyte opakowania: 261 zł.
4. Jednostka poniosła dodatkowo koszty likwidacji opakowań nienadających się do naprawy w wysokości: 73,80 zł brutto (w tym VAT: 13,80 zł).
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. WZ – wydanie opakowań z magazynu | |
||
2. PZ – zwrot do magazynu wydanych wcześniej opakowań wielokrotnego użytku | 3.395,00 zł | 31-6/1 | 31-6/2 |
3. PK – zużycie opakowań: | |||
a) wartość opakowań według cen ewidencyjnych | 1.455,00 zł | 31-6/2 | |
b) wyksięgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych przypadających na zużyte opakowania |
261,00 zł | 34-6 | |
c) wartość zużytych opakowań według kosztu wytworzenia | 1.194,00 zł | 40-1 | |
oraz równolegle | 1.194,00 zł | 52-7 | 49 |
4. FZ – faktura dokumentująca koszt likwidacji opakowań nienadających się do naprawy: | |||
a) wartość brutto faktury | 73,80 zł | 30 | 21 |
b) VAT naliczony podlegający odliczeniu | 13,80 zł | 22-1 | 30 |
c) wartość usługi w cenie netto: 73,80 zł – 13,80 zł = | 60,00 zł | 76-1 | 30 |
III. Księgowania:
Na potrzeby transportu wytworzonych przez nas wyrobów gotowych produkujemy opakowania. Są to opakowania jednorazowe. Opakowania te objęte są ewidencją magazynową. Jak księgować wydanie takich opakowań do zużycia?
Wartość wytworzonych przez jednostkę opakowań jednorazowych (nienadających się do wielokrotnego wykorzystania), które służyć mają zabezpieczeniu wyrobów gotowych przed uszkodzeniem podczas transportu, powinna obciążyć koszty sprzedaży.
Kosztami sprzedaży jednostki są bowiem koszty związane ze sprzedażą produktów działalności jednostki (wyrobów gotowych, usług itp.), poniesione po wydaniu przedmiotu sprzedaży kupującemu lub po wydaniu produktu z magazynu producenta w celu dostarczenia kontrahentowi. Do kosztów tych zalicza się m.in. koszty opakowań związanych z przygotowaniem wyrobów do transportu. |
W przypadku gdy ewidencja opakowań prowadzona jest w cenach różniących się od rzeczywistych kosztów ich wytworzenia, konieczne jest rozliczanie i księgowanie odchyleń od cen ewidencyjnych. W takiej sytuacji wydanie opakowań jednorazowych, objętych ewidencją na koncie 31-6, zarachowuje się w koszty sprzedaży w sposób zaprezentowany na przykładzie.
Przykład
I. Założenia:
1. Na potrzeby transportu wyrobów gotowych jednostka produkuje opakowania jednorazowe. Opakowania te objęte są ewidencją magazynową. Za ceny ewidencyjne zapasów tych opakowań przyjęto ceny różniące się od rzeczywistych kosztów ich wytworzenia.
2. W marcu 2015 r. wydano z magazynu opakowania o wartości według cen ewidencyjnych: 1.670 zł. Rzeczywisty koszt ich wytworzenia wyniósł: 1.510 zł. Odchylenia przypadające na wydane z magazynu opakowania wyniosły: 160 zł.
3. Ewidencję kosztów jednostka prowadzi na kontach zespołu 4 i 5.
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. WZ – wydanie z magazynu opakowań jednorazowych (na potrzeby transportu wyrobów gotowych): | |||
a) wartość opakowań w cenach ewidencyjnych | |
||
b) odchylenia od cen ewidencyjnych przypadające na opakowania wydane z magazynu |
160 zł | ||
c) wartość wydanych opakowań według kosztu wytworzenia | 1.510 zł | 40-1 | |
oraz równolegle | 1.510 zł | 52-7 | 49 |
III. Księgowania:
|