Stosowanie zaokrągleń przy obliczaniu zobowiązań w PIT

Niezależnie od tego, czy przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładają obowiązek rozliczenia tego podatku na podatnika czy płatnika, właściwe ustalenie wartości zobowiązania podatkowego wymaga stosowania zaokrągleń. Sposób ich dokonywania został określony w art. 63 Ordynacji podatkowej.

Uwzględniając § 1 tego przepisu, należy stwierdzić, że co do zasady, zaokrąglenia:

• podstawy opodatkowania i kwoty podatków (za wyjątkiem opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych),
   
• odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej,
   
• oprocentowania nadpłaty podatku,
   
• wynagrodzenia przysługującego płatnikom i inkasentom,

dokonuje się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Przedstawiona zasada zaokrąglania dotyczy również zaliczek na podatek dochodowy, gdyż jak stanowi art. 3 pkt 3 Ordynacji podatkowej, termin "podatek" oznacza również zaliczki na podatki, raty podatków (jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność podatku w ratach) oraz opłaty i niepodatkowe należności budżetowe.

Tak więc według przedstawionej zasady płatnicy dokonują m.in. zaokrąglenia podstawy obliczania zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników oraz należnej zaliczki (tj. zaliczki przekazywanej do urzędu skarbowego, a więc po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek, o ile jest ona stosowana). Należy przy tym zaznaczyć, że we wskazanym zakresie zaokrągleń dokonuje się na etapie sporządzania listy płac, oddzielnie dla każdego pracownika. W rezultacie również w zaokrągleniu do pełnych złotych płatnik wykazuje zaliczki w deklaracji PIT-4R oraz informacji PIT-11.

Zgodnie z przedstawioną zasadą zaokrąglania podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku (zaliczki) dokonują również podatnicy zobligowani do samodzielnego obliczania i rozliczania podatku dochodowego w trakcie roku podatkowego i po jego zakończeniu, w tym np. osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Warto zaznaczyć, że bez znaczenia jest stosowana przez nich forma opodatkowania. Nawet bowiem w przypadku gdy opłacają kartę podatkową, której wymiaru na dany rok podatkowy dokonuje w drodze decyzji naczelnik urzędu skarbowego, mają prawo odliczać od ustalonej kwoty podatku opłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne (w wysokości 7,75% podstawy wymiaru). Tym samym konieczne jest zastosowanie zaokrąglenia do pełnych złotych w odniesieniu do kwoty podatku odprowadzanej do urzędu skarbowego, ustalonej po dokonaniu tego odliczenia.

Omawiając zagadnienie stosowania zaokrągleń przy obliczaniu zobowiązań w podatku dochodowym, należy zwrócić uwagę, że w odniesieniu do przychodów kapitałowych wymienionych w art. 30a ust. 1 pkt 1-3 updof, obowiązuje szczególny sposób dokonywania zaokrągleń określony w art. 63 § 1a Ordynacji podatkowej.

Stosownie do tego przepisu, w przypadku przychodów z tytułu:

• odsetek od pożyczek (z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej),
   
• odsetek i dyskonta od papierów wartościowych,
   
• odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów (z wyjątkiem odsetek, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 5 updof stanowiących przychód z działalności gospodarczej),

zaokrąglenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku dokonuje się do pełnych groszy w górę.

Warto zaznaczyć, że tę zasadę zaokrąglania powinni również stosować podatnicy, którzy w zeznaniu podatkowym wykazują zryczałtowany podatek dochodowy od wymienionych przychodów kapitałowych, w sytuacji gdy podatek nie został pobrany przez płatnika albo gdy przychody te uzyskano za granicą.