Spółka zawarła umowę przedwstępną na zakup nieruchomości i wpłaciła zadatek na poczet ceny zakupu. Z przyczyn ekonomicznych ostatecznie nie doszło do zakupu nieruchomości i wpłacony przez spółkę zadatek przepadł. Czy wartość tego zadatku spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?
Nie. Straty (koszty) powstałe w wyniku utraty wpłaconych zadatków nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. |
W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek dany przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej (art. 394 § 1 Kodeksu cywilnego).
Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 56 ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy. Ustawodawca nie wprowadził żadnego wyjątku od tej zasady. Nie mają zatem znaczenia względy, jakimi kieruje się podatnik, odstępując od umowy (tj. czy odstąpienie było ekonomicznie uzasadnione, racjonalne), w wyniku czego następuje utrata zapłaconego zadatku.
A zatem, bez względu na przyczynę odstąpienia przez spółkę od zawarcia umowy zakupu nieruchomości, spółka nie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów wartości utraconego zadatku.
Podobnie uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 5 listopada 2015 r., nr ILPB3/4510-1-374/15-3/KS:
"(...) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat (kosztów) powstałych w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków) w związku z niewykonaniem umowy.
(...) przepis art. 16 ust. 1 pkt 56 ww. ustawy należy interpretować ściśle.
(...) utrata wręczonej przedpłaty (w analizowanej sprawie zadatku) powoduje, że powstała w ten sposób strata nie będzie zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
(...) nie jest istotne, z jakich przyczyn i czyjej winy zaszła konieczność poniesienia wydatku, o którym mowa we wniosku. (...)"
W księgach rachunkowych wyksięgowanie utraconego zadatku może zostać ujęte np. zapisem:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne", - Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki". |
|