Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Podatek dochodowy  »   Ubezpieczenia komunikacyjne samochodów w kosztach podatników PIT
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Ubezpieczenia komunikacyjne samochodów w kosztach podatników PIT

Przegląd Podatku Dochodowego nr 23 (383) z dnia 1.12.2014

Korzystanie z samochodów, w tym w prowadzonej działalności gospodarczej, wiąże się z obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy takich pojazdów, co daje ochronę na wypadek wyrządzenia szkody spowodowanej ruchem tych pojazdów. Zakres tego ubezpieczenia wyznaczają przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.).

Z tytułu posiadania pojazdu, obok ubezpieczenia obowiązkowego (OC), funkcjonują ubezpieczenia dobrowolne. Do najpowszechniejszych należy zaliczyć ubezpieczenie:

  • autocasco (AC) - obejmujące szkody polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu, utracie pojazdu oraz jego wyposażenia wskutek określonych zdarzeń,
     
  • następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) - dotyczące następstw nieszczęśliwych wypadków kierowcy i pasażerów, powstałych w związku z ruchem pojazdu.

Zakres i warunki ubezpieczeń dobrowolnych są określane przez towarzystwa ubezpieczeniowe w ogólnych warunkach umów dotyczących danego rodzaju ubezpieczenia.

Wykupienie przez przedsiębiorcę polisy ubezpieczeniowej w związku z posiadaniem pojazdów wykorzystywanych w firmie skutkuje obowiązkiem uiszczania z tego tytułu składek. Składki te, o ile spełniają definicję kosztu uzyskania przychodów zawartą w art. 22 ust. 1 updof, są kosztami w rachunku podatkowym. Przy czym sposób podatkowego rozliczenia tych składek zależy od:

  • rodzaju posiadanego ubezpieczenia,
     
  • rodzaju samochodu,
     
  • zaliczenia lub niezaliczenia samochodu osobowego do środków trwałych.
1.1. Samochód osobowy

Sposób rozliczenia w kosztach podatkowych składek ubezpieczeniowych z tytułu używania w firmie samochodu osobowego zależy od tego, czy stanowi on środek trwały.

Gdy w działalności gospodarczej podatnik użytkuje samochód osobowy:

  • stanowiący jego własność, ale niewprowadzony do ewidencji środków trwałych lub
     
  • na podstawie np. umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej, z wyjątkiem leasingu operacyjnego,

do kosztów uzyskania przychodów może zaliczyć wartość poniesionych wydatków związanych z używaniem tego pojazdu (w tym wartość składek ubezpieczeniowych), do wysokości wyliczonej zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 46 updof, tj. do wysokości tzw. kilometrówki.

Stosownie do treści powołanego przepisu, za koszty uzyskania przychodów uznaje się poniesione wydatki z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, do wysokości kwoty wynikającej z pomnożenia ilości kilometrów przejechanych na potrzeby wykonywanej działalności i obowiązującej stawki za 1 km przebiegu pojazdu. Wysokość tej stawki ustala się na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. nr 27, poz. 271 ze zm.).

W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu, użytkująca go osoba obowiązana jest prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu.

Aktywne druki i formularze
Ewidencja przebiegu pojazdu dostępna
jest w serwisie www.druki.gofin.pl

Do kosztów podatkowych odnosi się faktycznie poniesione i właściwie udokumentowane wydatki związane z używaniem w działalności gospodarczej samochodu osobowego, które mieszczą się w granicach limitu wynikającego z tej ewidencji. Limitem tym ograniczone są również składki z tytułu ubezpieczenia takiego samochodu.

Prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu i ograniczanie wymienionych wydatków nie jest wymagane, jeżeli samochód osobowy:

  • stanowi środek trwały albo
     
  • jest użytkowany na podstawie umowy tzw. leasingu operacyjnego (art. 23 ust. 3b updof).

W takim przypadku podatnik może do kosztów uzyskania przychodów zaliczać koszty związane z używaniem samochodu osobowego na zasadach ogólnych, przy zachowaniu przesłanek, o których mowa w art. 22 ust. 1 updof. Także składki ubezpieczeniowe nie są ograniczone wspomnianym wcześniej limitem kilometrówki. Podlegają one jednak innemu ograniczeniu w zaliczaniu ich do kosztów podatkowych. I nie ma tu znaczenia czy samochód osobowy jest środkiem trwałym, stanowi przedmiot leasingu, czy też jest wykorzystywany w firmie na podstawie innego tytułu.

W świetle art. 23 ust. 1 pkt 47 updof, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia. Do przeliczenia wymienionej wartości na złote należy przyjąć kurs sprzedaży walut obcych ogłaszany przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia.

Należy zaznaczyć, że przepis ten nie dotyczy obowiązkowej składki OC ani dobrowolnej składki NNW. Polisa OC obejmuje swą ochroną posiadaczy pojazdów, a nie same pojazdy. Natomiast na podstawie dobrowolnej polisy NNW ochronie ubezpieczeniowej podlegają dobra osobiste człowieka, a nie pojazd. Jak wyjaśniło Ministerstwo Finansów w interpretacji ogólnej z 12 czerwca 2012 r., nr DD2/033/31/PMN/12/260: "(...) wydatki związane z ubezpieczeniem samochodów osobowych zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów z uwzględnieniem treści przepisu art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (...) Jak wynika z brzmienia powołanego przepisu, ograniczenie dotyczy składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, których wysokość jest ustalana w oparciu o wartość samochodu przyjętą dla celów ubezpieczenia. Należy zatem przyjąć, że jeżeli w umowie ubezpieczenia samochodu osobowego określana jest wartość pojazdu, wówczas składki obliczane w oparciu o ten parametr, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w części ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20.000 euro, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia (...). Odnosząc się do kwestii ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) zauważyć należy, że ubezpieczenie to jest ubezpieczeniem osobowym regulowanym przez przepisy kodeksu cywilnego - art. 829 i następne. Przedmiotem tego ubezpieczenia są określone dobra osobiste człowieka. W związku z powyższym, postanowienia art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdą zastosowania w odniesieniu do składek na ubezpieczenie NNW".

W praktyce (przy ubezpieczeniu OC, AC i NNW) tylko koszt z tytułu składki AC opłacanej od używanych w działalności gospodarczej samochodów osobowych niezaliczonych do środków trwałych lub używanych na podstawie innej umowy niż umowa leasingu, podlega podwójnemu limitowaniu. Rozliczając ten koszt, należy w pierwszej kolejności wyliczyć wysokość wydatków podlegających zaliczeniu do kosztów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 47 updof, a następnie tak wyliczoną kwotę ująć w zestawieniu wydatków, które będą porównywane z limitem wyznaczonym przez ewidencję przebiegu pojazdu.


1.2. Samochód inny niż osobowy

W przypadku wykorzystywania w prowadzonej działalności gospodarczej samochodów innych niż osobowe, ograniczenia w zaliczaniu do kosztów podatkowych składek na ubezpieczenie takich samochodów, nie mają miejsca. Dla samochodów innych niż osobowe podatnicy nie muszą prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu i ograniczać kosztów ponoszonych w związku z ich używaniem do wysokości tzw. kilometrówki. Nie obowiązują ich również ograniczania w zaliczaniu do kosztów podatkowych składki AC. Powołany wcześniej przepis art. 23 ust. 1 pkt 47 updof dotyczy bowiem tylko samochodów osobowych.

Na marginesie należy dodać, że z podatkowego punktu widzenia ubezpieczenie AC warto wykupić. Niezależnie bowiem od rodzaju posiadanego samochodu tylko dobrowolne ubezpieczenie samochodu daje podatnikowi prawo ujęcia w ciężar kosztów uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodu oraz kosztów jego remontu powypadkowego (art. 23 ust. 1 pkt 48 updof).

Brak dobrowolnego ubezpieczenia samochodu nie ma jednak znaczenia w przypadku remontów innych niż powypadkowe. Koszty bieżących remontów czy napraw związanych z utrzymaniem samochodu w stanie nadającym się do użytku są kosztem podatkowym na zasadach ogólnych, po spełnieniu przesłanek, o których mowa w art. 22 ust. 1 updof.


1.3. Składki ubezpieczeniowe na przełomie roku

Polisy ubezpieczeniowe wykupuje się zasadniczo na okres 12 miesięcy, a więc zwykle dotyczą one dwóch lat podatkowych. Podatkowe rozliczenie kosztu wykupu takich polis uzależnione jest w szczególności od rodzaju ksiąg prowadzonych przez podatnika.

Należy też zaznaczyć, że składki z tytułu ubezpieczenia pojazdów wykorzystywanych w firmie kwalifikuje się do kosztów innych niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, czyli do tzw. kosztów pośrednich. A koszty pośrednie potrąca się w dacie ich poniesienia.

Jeżeli podatnik prowadzi księgi rachunkowe, to za dzień poniesienia kosztu uznaje dzień, na który ujmuje ten koszt w księgach rachunkowych (księguje) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku) albo na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku). Jeżeli jednak koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. Takie zasady potrącalności kosztów innych niż bezpośrednio związanych z przychodami wynikają z art. 22 ust. 5c i 5d updof.

Zwróć uwagę!

Koszty ubezpieczenia samochodów u podatnika prowadzącego księgi rachunkowe podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów danego roku podatkowego w kwocie dotyczącej tego roku.

Jeżeli podatnik ustala dochód na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów i prowadzi ją w sposób uproszczony, to koszty ewidencjonuje w dacie poniesienia, niezależnie od tego jakiego okresu one dotyczą (art. 22 ust. 4 updof). Za dzień poniesienia kosztów uznaje dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b updof). W takim przypadku kwotę składki uznaną za koszt podatkowy zaksięguje w całości w podatkowej księdze pod datą wystawienia polisy.

Natomiast jeżeli podatnik prowadzi podatkową księgę memoriałowo, to stosownie do art. 22 ust. 6 updof, koszty odnosi do roku podatkowego, którego one dotyczą. Gdy wykupiona polisa dotyczy dwóch lat podatkowych, to część składki obejmującej np. 2014 r. zaliczy do kosztów uzyskania przychodów 2014 r. w dacie wystawienia polisy, a część składki przypadającej na 2015 r. ujmie jednorazowo w kosztach w styczniu 2015 r.

Zwróć uwagę!

Koszty ubezpieczenia samochodu księguje się w kolumnie 13 podatkowej księgi - "pozostałe wydatki".


Przykład

W dniu 1 grudnia 2014 r. podatnik kupił samochód osobowy i w tym dniu go ubezpieczył (wykupił ubezpieczenie OC, AC, NNW na okres dwunastu miesięcy). Wartość samochodu przyjęta do celów ubezpieczenia AC wynosi 120.000 zł, a składka AC za okres od 1 grudnia 2014 r. do 30 listopada 2015 r. - 3.000 zł. Samochód jest wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej.

Przypadek I

Podatnik prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą memoriałową, a samochód jest środkiem trwałym. W pierwszej kolejności podatnik ustalił kwotę z tytułu ubezpieczenia AC, jaką może zaliczyć do kosztów podatkowych, uwzględniając ograniczenia zawarte w art. 23 ust. 1 pkt 47 updof. W tym celu obliczył, że równowartość 20.000 euro przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia to 84.200 zł (20.000 euro x 4,21 zł/euro - kurs przykładowy). Natomiast udział tej kwoty w wartości samochodu przyjętej do celów ubezpieczenia wynosi 70,17% (84.200 zł x 100 : 120.000 zł).

Podatnik ma prawo zaliczyć do kosztów podatkowych składkę AC w wysokości 2.105,10 zł (3.000 zł x 70,17%), przy czym w grudniu 2014 r. 1/12 tej kwoty, tj. 175,43 zł, a w styczniu 2015 r. 11/12 tej kwoty, tj. 1.929,67 zł. Natomiast składki OC i NNW ma prawo ująć w kosztach podatkowych w pełnej wysokości z podziałem na lata podatkowe, jak w przypadku składki AC.

Przypadek II

Podatnik prowadzi podatkową księgę metodą uproszczoną, a koszty używania samochodu rozlicza w oparciu o tzw. kilometrówkę. Zakładając, że w grudniu na potrzeby firmy przejedzie tym samochodem tylko 200 km, limit, do wysokości którego będzie mógł rozliczyć wydatki związane z używaniem tego samochodu, wyniesie 167,16 zł (200 km x 0,8358 zł - stawka za jeden kilometr przebiegu właściwa dla tego pojazdu). Podatnik będzie miał prawo uwzględnić w kosztach podatkowych składki OC, AC i NNW maksymalnie do wysokości 167,16 zł. Pozostała część składek jako koszt podatkowy przepadnie.


Przykład

W dniu 1 grudnia 2014 r. podatnik objął na podstawie leasingu operacyjnego samochód osobowy i zgodnie z tą umową ponosi koszty jego ubezpieczenia. Polisę ubezpieczeniową (OC, AC, NNW) wykupił na okres od 1 grudnia 2014 r. do 30 listopada 2015 r. Wartość samochodu przyjęta do celów ubezpieczenia AC wynosi 120.000 zł, a składka AC za wskazany okres - 3.000 zł. Podatnik prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną, w związku z tym składki OC, AC i NNW za cały okres ubezpieczenia może zaliczyć do kosztów podatkowych jednorazowo, w dacie wystawienia polisy. Podatnik ujął więc w grudniu w kolumnie 13 księgi - "pozostałe wydatki" - składkę AC w wysokości 2.105,10 zł (po uwzględnieniu ograniczenia jak w poprzednim przykładzie - przypadek I). Natomiast składki OC i NNW zaliczył do kosztów grudnia w pełnej wysokości.


Przykład

W dniu 1 grudnia 2014 r. podatnik objął na podstawie leasingu operacyjnego samochód ciężarowy i zgodnie z umową leasingu ponosi koszty jego ubezpieczenia. Polisę ubezpieczeniową (OC, AC, NNW) wykupił na okres od 1 grudnia 2014 r. do 30 listopada 2015 r. Składka AC za wskazany okres wynosi 5.000 zł. Podatnik prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną. W grudniu ujął w kolumnie 13 księgi - "pozostałe wydatki" - składki z tytułu OC, AC i NNW w pełnej wysokości.


Podatek dochodowy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.