Spółkę jawną tworzy dwóch wspólników (osoby fizyczne). Na potrzeby prowadzonej działalności spółka będzie dzierżawić nieruchomość, która jest prywatną własnością jednego ze wspólników. Czy czynsz dzierżawny płacony przez spółkę (na podstawie rachunku wystawionego przez wydzierżawiającego) będzie kosztem podatkowym u obu wspólników? Czy u wspólnika wydzierżawiającego nieruchomość powstanie przychód, od którego będzie mógł on opłacać ryczałt ewidencjonowany w wysokości 8,5% przychodu? Czy raczej jest to "świadczenie samemu sobie", które nie generuje u tej osoby przychodu i kosztów?
Jeżeli zachodzą przesłanki określone w definicji kosztów uzyskania przychodów, to wydatki poniesione przez spółkę jawną z tytułu czynszu za dzierżawę nieruchomości, która stanowi prywatną własność jednego ze wspólników, będą kosztem podatkowym u wszystkich wspólników tej spółki (w tym również u wspólnika, który jest właścicielem nieruchomości), proporcjonalnie do przysługującego im prawa do udziału w zysku.
Jednocześnie kwota czynszu za dzierżawę nieruchomości w całości będzie przychodem wydzierżawiającego. Od przychodów z prywatnej dzierżawy, wydzierżawiający może opłacać ryczałt ewidencjonowany według stawki 8,5% - pod warunkiem, że terminowo złoży oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.
Zgodnie z ogólną definicją (sformułowaną w art. 22 ust. 1 updof), kosztami uzyskania przychodów są koszty, które zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 updof.
Wydatki uznawane za koszty uzyskania przychodów powinny być funkcjonalnie związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, racjonalne i obiektywnie uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia, jak również prawidłowo udokumentowane.
W razie ewentualnego sporu z organami podatkowymi, na podatniku ciąży obowiązek wykazania spełnienia przesłanek z przytoczonej definicji kosztów podatkowych.
Z pytania wynika, że dla potrzeb prowadzonej działalności spółka jawna będzie dzierżawić nieruchomość, która stanowi prywatną własność jednego z jej wspólników.
Umowa dzierżawy zostanie zatem zawarta pomiędzy dwoma odrębnymi uczestnikami obrotu gospodarczego. Ponieważ umowa dzierżawy ze swej istoty ma charakter odpłatny (art. 693 Kodeksu cywilnego), to spółka jawna - jako dzierżawca - będzie zobowiązana do zapłaty umówionego czynszu właścicielowi nieruchomości (czyli swojemu wspólnikowi, występującemu w tym przypadku jako odrębna od tej spółki osoba prywatna). Nie można więc uznać, że jest to "świadczenie samemu sobie".
W tym miejscu trzeba zauważyć, że w świetle przepisów Kodeksu spółek handlowych, spółka jawna nie posiada osobowości prawnej. Niemniej jednak może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (art. 8 § 1 K.s.h.). Majątek spółki jawnej jest odrębny od majątków prywatnych jej wspólników (art. 28 K.s.h.). Spółka jawna nie jest jednak podatnikiem podatku dochodowego, podatnikami są poszczególne osoby będące wspólnikami w takiej spółce. Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 i 2 updof, zarówno przychody, jak i koszty uzyskania przychodów z tytułu udziału w spółce jawnej, u każdego wspólnika ustala się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku spółki.
Jeżeli zatem w rozpatrywanej sytuacji, spółka jawna będzie dzierżawić nieruchomość na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, to wystawiony przez wydzierżawiającego rachunek stanowić będzie podstawę do zaliczenia poniesionego wydatku z tytułu czynszu za dzierżawę, do kosztów uzyskania przychodów u wszystkich wspólników tej spółki (w tym również wspólnika, który jest właścicielem nieruchomości), proporcjonalnie do przysługującego im prawa do udziału w zysku. Taki pogląd znajduje potwierdzenie w wyjaśnieniach organów podatkowych w sprawie zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków ponoszonych przez spółki osobowe z tytułu czynszu za najem rzeczy należących do prywatnego majątku jednego ze wspólników (m.in. interpretacje indywidualne Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 28 kwietnia 2014 r., nr ILPB1/415-99/14-5/TW, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 24 kwietnia 2014 r., nr IPPB1/415-169/14-3/EC, a także Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 16 lutego 2012 r., nr IPTPB1/415-343/11-3/KSU).
W przedstawionym stanie faktycznym, kwota czynszu za dzierżawę omawianej nieruchomości w całości będzie przychodem wydzierżawiającego.
Przychód uzyskany na podstawie umowy dzierżawy, której przedmiotem jest nieruchomość należąca do majątku prywatnego wspólnika (osoby fizycznej), należy zakwalifikować do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 updof, czyli tzw. prywatnej dzierżawy (oczywiście, o ile właściciel nie zawarł umowy dzierżawy w ramach wykonywanej samodzielnie działalności gospodarczej).
W takiej sytuacji, wydzierżawiający może od przychodów z prywatnej dzierżawy opłacać podatek dochodowy w formie 8,5% ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 144, poz. 930 ze zm.). Warunkiem skorzystania z tej formy opodatkowania jest jednak złożenie pisemnego oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z prywatnej dzierżawy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, należy złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu wg miejsca zamieszkania podatnika:
| ||||||||||||
|
||||||||||||
