| Podatkowe skutki wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej są dla spółki wypłacającej takie same jak w przypadku dywidendy pieniężnej. Zatem przeniesienie prawa własności nieruchomości (lub rzeczy ruchomej) na rzecz udziałowca, w drodze wypłaty dywidendy, nie powoduje powstania przychodu w spółce wypłacającej taką dywidendę. |
(wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 kwietnia 2013 r., sygn. akt II FSK 1638/11)
Przedmiotem sporu były skutki przekazania udziałowcom spółki z o.o. dywidendy w formie niepieniężnej, tj. w drodze przeniesienia na nich prawa własności nieruchomości lub rzeczy ruchomych. Spółka, której sprawa dotyczyła uważała, że wypłata dywidendy w tej formie jest dla niej obojętna podatkowo, podobnie jak przy wypłacie dywidend pieniężnych.
Z kolei organ podatkowy, wydając interpretację indywidualną w tej sprawie uznał, że przeniesienie prawa własności w drodze wypłaty dywidendy w postaci niepieniężnej należy traktować na gruncie ustawy o PDOP na równi ze zbyciem tego prawa. Oznacza to, że spółka, wypłacając dywidendę w takiej formie, powinna wykazać przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych.
Zarówno WSA w Poznaniu, jak i NSA uznały, że wypłata dywidendy rzeczowej jest neutralna podatkowo.
NSA stwierdził, że wypłata dywidendy niepieniężnej nie powinna być utożsamiana z umową sprzedaży, ani z jakąkolwiek podobną umową o charakterze wzajemnym. Wypłata dywidendy nie jest czynnością wzajemną, bowiem świadczeniu spółki na rzecz wspólników bezpośrednio nie odpowiada żadne świadczenie z ich strony. Według NSA, przeniesienie własności części nieruchomości lub rzeczy ruchomej w wyniku wypłaty dywidendy nie ma charakteru odpłatnego zbycia prawa rzeczowego. Przy wypłacie takiej dywidendy nie dochodzi do określenia jakiejkolwiek ceny zbywanego składnika majątku. Ww. wypłata nie prowadzi również do zwolnienia się z długu przez spółkę. Spółka przekazuje wspólnikom część posiadanego majątku w formie pieniężnej bądź rzeczowej z tego powodu, że spełnione zostaną przewidziane umową spółki i przepisami prawa wymogi dotyczące podziału zysku. Jeśli spółka nie osiągnęła zysku, niecelowe jest podjęcie uchwały o jego podziale i wypłacie dywidendy. NSA orzekł, że:
"(…) w wyniku wypłaty z zysku w formie rzeczowej wartość rynkowa pozostałych w spółce aktywów nie wzrośnie. Zmianie ulegną jedynie rodzaj i struktura aktywów spółki. Wypłata z zysku w formie rzeczowej spowoduje natomiast przesunięcie danej pozycji z aktywów na pasywa w bilansie spółki. Nie powstanie jednak z tego tytułu żadne przysporzenie majątkowe, a więc przychód podatkowy w spółce. Wypłata dywidendy w naturze nie jest bowiem dla spółki odpłatnym zbyciem nieruchomości. Wypłata dywidendy w formie rzeczowej przez przyznanie udziału w nieruchomości jako substytut świadczenia pieniężnego nie powoduje więc powstania przychodu po stronie spółki. (…)"
Od redakcji:
Wyrok NSA wpisuje się w utartą już linię orzecznictwa sądów administracyjnych (zob. np. wyrok NSA z 19 marca 2013 r., sygn. akt II FSK 1437/11). Tymczasem organy podatkowe konsekwentnie uważają, że wypłata dywidendy rzeczowej (np. w postaci przeniesienia na udziałowców prawa własności nieruchomości) skutkuje w spółce wypłacającej powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia składnika majątku. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 20 marca 2013 r., nr IPPB3/423-13/13-2/GJ stwierdził, że dywidenda pieniężna została już opodatkowana podatkiem dochodowym, zatem jej wypłata nie wiąże się z powstaniem przychodu po stronie spółki wypłacającej. W przypadku natomiast dywidendy rzeczowej składnik majątkowy, traktowany jako dywidenda, nie został opodatkowany. Wyzbycie się go przez spółkę rodzi zatem obowiązek podatkowy. Nie można uznać, że w takim przypadku składniki majątkowe pełnią funkcję pieniądza i dywidenda rzeczowa, podobnie jak pieniężna, jest neutralna podatkowo. Składniki majątkowe przekazane akcjonariuszowi na własność stanowią element majątku spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu. Zdaniem tego organu podatkowego, pojęcie "zbycie" nie oznacza tylko umowy sprzedaży, w której z jednej strony następuje wydanie rzeczy, a z drugiej zapłata ceny, tj. określonej kwoty pieniężnej. Cena nie zawsze musi być wyrażona w pieniądzu. Może również przybrać postać korzyści w postaci zmniejszenia się zobowiązań spółki, czyli zmniejszenie pasywów. Wypłata dywidendy w formie rzeczowej, tj. w postaci składnika majątku, który nie był opodatkowany i nie ma charakteru czystego zysku, stanowi realizację zobowiązania spółki do wypłaty dywidendy, powodując zmniejszenie się jej zobowiązań. To z kolei wiąże się z uzyskaniem przychodu.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
