Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Podatek dochodowy  »   Zbycie składników majątku po likwidacji działalności prowadzonej samodzielnie ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Zbycie składników majątku po likwidacji działalności prowadzonej samodzielnie - pytania i odpowiedzi

Przegląd Podatku Dochodowego nr 7 (343) z dnia 1.04.2013

Rezygnacja podatnika PIT z prowadzenia działalności gospodarczej nie oznacza obowiązku zapłaty podatku od składników majątku pozostałych na dzień likwidacji tej działalności. Obowiązku takiego nie ma nawet, jeżeli składniki te będą wykorzystywane przez podatnika na jego prywatne potrzeby. Konieczność zapłaty podatku może się jednak pojawić w przypadku odpłatnego zbycia tych składników. W niniejszym opracowaniu wyjaśniamy, kiedy i na jakich zasadach należy dokonać rozliczenia tego podatku.


1) Pozostały na dzień likwidacji składnik majątku wykorzystywałem na potrzeby prywatne. Obecnie zamierzam go sprzedać. Czy powstanie u mnie przychód podatkowy?

W obecnym stanie prawnym podatnicy PIT likwidując samodzielnie prowadzoną działalność gospodarczą, muszą sporządzić wykaz pozostałych na ten dzień składników majątku. Powinien on zawierać m.in.: określenie (nazwę) składnika majątku, datę jego nabycia, kwotę wydatków związanych z nabyciem, w tym zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, a także wartość początkową, metodę amortyzacji, sumę odpisów amortyzacyjnych (art. 24 ust. 3a updof).

Dane zawarte w wykazie będą pomocne przy podatkowym rozliczeniu ewentualnego odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych traktuje bowiem odpłatne zbycie wspomnianych składników majątku jako podstawę osiągania przychodów z działalności gospodarczej, nawet gdy transakcja ta nie następuje w wykonaniu tej działalności. Przychód, o którym mowa, powstaje i podlega opodatkowaniu, gdy do zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji dochodzi przed upływem sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce likwidacja działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. a w związku z ust. 3 pkt 12 lit. a updof).

Odmiennie traktowane są tylko nieruchomości mieszkaniowe, o których mowa w art. 14 ust. 2c updof. Nawet jeżeli podatnik wykorzystywał uprzednio takie nieruchomości na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, przychód z ich odpłatnego zbycia nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej. Odpłatne zbycie tych składników majątku należy rozpatrzyć z zastosowaniem art. 10 ust. 1 pkt 8 updof (art. 10 ust. 3 updof). Oznacza to, że obowiązek podatkowy nie powstanie, gdy zbycie wspomnianych nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i ma miejsce po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zostały one nabyte lub wybudowane (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c updof).


2) Czy można dowolnie ustalić cenę zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności?

Swoboda kontraktowania pozwala stronom stosunku prawnego ustalić cenę na dowolnym poziomie. Trzeba jednak mieć świadomość konsekwencji podatkowych mogących wyniknąć z takiej transakcji.

Zbywca powinien mieć na względzie art. 14 ust. 7 updof, który w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej nakazuje określić przychód z tej transakcji przy zastosowaniu art. 19 updof. To oznacza, że gdy cena sprzedaży znacznie odbiega od ceny rynkowej, a podatnik - na wezwanie organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - nie wskaże przyczyny uzasadniającej przyjęcie ceny niższej lub nie zmieni wartości przedmiotu sprzedaży, wówczas organ podatkowy określi tę wartość z udziałem biegłego.


3) Działalność gospodarczą zlikwidowałem w 2012 r. Obecnie sprzedałem towary i środek trwały, które pozostały na dzień likwidacji działalności. Jak ustalić dochód z ich sprzedaży?

Sposób ustalania dochodu ze sprzedaży składników majątku przejętych po likwidacji działalności gospodarczej określa art. 24 ust. 3b updof. Stanowi on, że dochód oblicza się jako różnicę pomiędzy przychodami z odpłatnego zbycia składników majątku a wydatkami na ich nabycie, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie. Tym samym na wysokość dochodu będą miały wpływ m.in. zasady rozliczania w kosztach podatkowych wydatków na nabycie zbywanych składników majątku obowiązujące podatnika w czasie prowadzenia działalności gospodarczej, co przedstawiamy na przykładach.

Przykład

Z końcem grudnia 2012 r. podatnik zlikwidował prowadzoną samodzielnie działalność gospodarczą, którą rozliczał na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Do majątku osobistego przejął:

  • samochód osobowy o wartości początkowej 60.000 zł, zamortyzowany w 50%,
     
  • smartfon o wartości 2.400 zł, którego pełny koszt zakupu stanowił koszt podatkowy.

W marcu 2013 r. podatnik zbył odpłatnie te składniki majątku, każdy za cenę stanowiącą 2/3 kosztów jego nabycia. Podatnik musi opodatkować dochód ze sprzedaży:

  • samochodu w wysokości 10.000 zł [(60.000 zł x 2/3) - (60.000 zł - 30.000 zł)],
     
  • smartfonu w wysokości 1.600 zł (2.400 zł x 2/3), a więc w kwocie odpowiadającej wartości uzyskanego przychodu.

Przykład

W 2013 r. podatnik uzyskał przychód w wysokości 28.000 zł z tytułu sprzedaży towarów pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej, których wartość ustalona według cen zakupu wynosiła 25.000 zł.

Przypadek I

Ustalając dochód z odpłatnego zbycia przejętych towarów, podatnik uwzględnił fakt, że koszty ich zakupu wykazane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów i ujęte początkowo w rozliczeniu podatkowym, na dzień likwidacji działalności zostały wyłączone z kosztów podatkowych poprzez różnice remanentowe, o których mowa w art. 24 ust. 2 updof. W rezultacie dochód do opodatkowania wyniósł 3.000 zł (28.000 zł - 25.000 zł).

Przypadek II

Podatnik, w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej rozliczał podatek dochodowy na podstawie ksiąg rachunkowych. Koszty zakupu niesprzedanych towarów nie stanowiły zatem kosztu podatkowego i nie były uwzględnione w rachunku podatkowym. Ustalając dochód z odpłatnego zbycia tych towarów po likwidacji firmy, uzyskany przychód podatnik pomniejszył o wartość poniesionych kosztów zakupu tych towarów. Stąd dochód do opodatkowania wyniósł 3.000 zł (28.000 zł - 25.000 zł).

W praktyce ustalenie dochodu z odpłatnego zbycia składników majątku, w oparciu o art. 24 ust. 3b updof, nie zawsze jest oczywiste. Trudności interpretacyjne mogą powstać przykładowo, jeżeli część odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej środków trwałych (wartości niematerialnych i prawnych) nie stanowiła kosztu podatkowego z działalności. Takie wyłączenia przewidują m.in. art. 23 ust. 1 pkt 4 i 45 updof.

W wyjaśnieniach udzielonych przez Krajową Informację Podatkową, zamieszczonych w Biuletynie Skarbowym nr 4 z 2011 r., czytamy, że: "Przy sprzedaży samochodu osobowego po likwidacji działalności gospodarczej do kosztów podatkowych można zaliczyć faktycznie poniesiony wydatek na nabycie tego składnika majątku, który nie był wcześniej uwzględniony w kosztach podatkowych poprzez amortyzację, a więc również tę część odpisów amortyzacyjnych, która wcześniej nie mogła być kosztem".

To stanowisko może jednak budzić wątpliwości. Po pierwsze dlatego, że różnicuje sytuację podatników ze względu na moment zbycia składników majątku wykorzystywanych w działalności gospodarczej (np. sprzedając środki trwałe w trakcie prowadzenia działalności, kosztem podatkowym są wydatki na ich nabycie lub wytworzenie pomniejszone o pełną wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych - art. 23 ust. 1 i art. 24 ust. 2 updof). Po drugie, pomniejszenie przychodu z odpłatnego zbycia środków trwałych po likwidacji działalności o wartość odpisów amortyzacyjnych z mocy ustawy wyłączonych z kosztów podatkowych, czyniłoby te regulacje zbędnymi.

Z podanych względów choć stanowisko KIP jest korzystne dla podatników, należy uwzględnić fakt, że nie stanowi urzędowej wykładni prawa i należy zachować ostrożność w jego stosowaniu.


4) Na dzień likwidacji firmy posiadałem niezapłacone przez kontrahentów należności (stanowiły one przychód należny). Czy środki otrzymane po likwidacji firmy tytułem ich spłaty należy opodatkować?

W skład majątku firmy należącej do podatnika prowadzącego działalność gospodarczą mogą wchodzić prawa majątkowe w postaci wierzytelności pieniężnych, czyli roszczeń o zapłatę określonej kwoty należności. Pod względem rachunkowym prawa te stanowią aktywa jednostki. Istnienie tego rodzaju wierzytelności na dzień likwidacji działalności gospodarczej jest u podatnika obojętne podatkowo.

Również w przypadku gdy kontrahenci już po zlikwidowaniu firmy spłacą te wierzytelności, podatnik nie zapłaci podatku od otrzymanych środków pieniężnych. Wynika to z faktu, że kwoty należne, których podatnik nie otrzymał za sprzedane towary lub usługi (art. 14 ust. 1 updof), polegały wykazaniu w przychodach i opodatkowaniu w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej.


5) Na dzień likwidacji działalności gospodarczej byłem opodatkowany na zasadach ogólnych. Obecnie sprzedałem część polikwidacyjnego towaru. Według jakich zasad opodatkować tę sprzedaż?

Obowiązek opodatkowania dochodów (przychodów) z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej dotyczy zarówno podatników, którzy stosowali opodatkowanie według skali podatkowej, jak i podatkiem liniowym. Wydaje się zatem zasadne rozliczenie tej transakcji na takich zasadach, jakie podatnik stosował w momencie likwidacji działalności.

W rezultacie, jeżeli z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podatnik opłacał podatek dochodowy obliczony według skali podatkowej albo przy zastosowaniu 19% stawki liniowej, to dokonując odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji tej działalności, powinien kontynuować stosowanie tych zasad. Oznacza to konieczność obliczenia i wpłaty zaliczki na podatek na zasadach określonych w art. 44 updof oraz złożenia zeznania podatkowego po zakończeniu roku podatkowego, w którym doszło do sprzedaży.


6) Czy dochód ze sprzedaży środka trwałego po likwidacji działalności gospodarczej można zmniejszyć o straty z tej działalności poniesione w okresie jej prowadzenia?

O stratę ze źródła przychodów poniesioną w roku podatkowym można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Przy czym wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty (art. 9 ust. 3 updof).

Do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się m.in. przychody z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie, jeżeli ich odpłatne zbycie ma miejsce przed upływem sześciu lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja tej działalności (art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. a i ust. 3 pkt 12 lit. a updof). Przy czym opodatkowaniu nie podlega przychód a dochód z ich zbycia określony na podstawie art. 24 ust. 3b updof.

Skoro zatem dochód ze sprzedaży środka trwałego pozostałego na dzień likwidacji działalności gospodarczej stanowi dochód z działalności gospodarczej, to można go obniżyć o odpowiednią część straty poniesionej w latach ubiegłych z tego źródła przychodów.

Podatek dochodowy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.