W związku z nowymi uregulowaniami dotyczącymi korekty kosztów, wprowadzonymi do ustaw o podatku dochodowym z dniem 1 stycznia 2013 r., w prasie fachowej pojawiło się szereg publikacji. Większość z nich, również tych publikowanych na łamach naszego czasopisma, miała na celu wskazanie, w jaki sposób należy korzystać w praktyce z tych nowych uregulowań. Niestety ciągle pojawiają się kolejne problemy z ich stosowaniem. Jednym z przykładów budzących wątpliwości może być kwestia zastosowania nowych przepisów w odniesieniu do umów leasingu finansowego.
Przypomnijmy, że w przypadku takiej umowy przedmiot leasingu jest amortyzowany przez korzystającego (leasingobiorcę). Aby prawo amortyzacji środka trwałego mu przysługiwało, umowa powinna spełniać warunki zawarte w art. 23f ust. 1 updof oraz odpowiednio art. 17f ust. 1 updop. Z przywołanych przepisów wynika, że umowa jest umową leasingu finansowego (kapitałowego), jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
Korzystający musi środkowi trwałemu będącemu przedmiotem umowy leasingu przypisać wartość początkową i wykazać ją w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, prowadzonej dla potrzeb podatku dochodowego. Jest to konsekwencją uregulowań zawartych w art. 22h ust. 1 pkt 1 updof i art. 16h ust. 1 pkt 1 updop, z których wynika, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych.
Podstawowym elementem wartości początkowej środka trwałego w leasingu finansowym jest suma kapitałowych części rat leasingowych wraz z ewentualną dopłatą wynikającą z opcji zakupu. Ponadto na wartość początkową środka trwałego mogą się złożyć również inne wydatki, np. koszty transportu, montażu. Jednocześnie, gdy umowa spełnia warunki zawarte w art. 23f ust. 1 updof oraz art. 17f ust. 1 updop, korzystający ma prawo zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów część odsetkową opłat leasingowych.
W ostatnim czasie na łamach poczytnych dzienników branżowych rozgorzała dyskusja, której trudno było nie dostrzec. Specjaliści biorący w niej udział prezentują sprzeczne stanowiska na temat stosowania przepisów o korekcie kosztów w odniesieniu do umów leasingu finansowego. Część z nich zwraca uwagę na to, że umowa leasingu finansowego nie przenosi własności środka trwałego. Czytając literalnie art. 24d ust. 6 updof i odpowiednio art. 15b ust. 6 updop, publicyści ci podkreślają, że uregulowania te stanowią o konieczności dokonywania korekty kosztów podatkowych w zakresie odpisów amortyzacyjnych w przypadku nabycia lub wytworzenia środków trwałych, z którymi to sytuacjami nie mamy do czynienia w przypadku leasingu finansowego. W efekcie uznają, że przepisy te nie mają zastosowania do rozliczania w kosztach podatkowych leasingu finansowego i przyjmują, że pomimo braku zapłaty całej ceny, korzystający może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej przedmiotu umowy, bez dokonywania jakiejkolwiek korekty odpisów amortyzacyjnych.
Odmienne stanowisko w omawianej kwestii prezentują ich oponenci. Oni z kolei twierdzą, że korekta kosztów amortyzacji odnosi się również do środków trwałych używanych na podstawie umowy leasingu kapitałowego. Jednocześnie forsują nieznajdującą oparcia w obowiązujących przepisach tezę, że należy je stosować tylko w odniesieniu do umów leasingu kapitałowego zawartych od 1 stycznia 2013 r.
Dostrzegając rangę problemu i możliwość rozbieżnego interpretowania omawianych przepisów, wystąpiliśmy do Ministerstwa Finansów z prośbą o dokonanie rozstrzygnięcia w kwestii będącej przedmiotem przedstawionych analiz. W nadesłanej nam 20 lutego 2013 r. odpowiedzi Ministerstwo Finansów wskazało, że z zakresu unormowań zawartych w art. 24d updof jak i art. 15b updop, dotyczących obowiązku dokonywania korekty kosztów w przypadku nieuregulowania zobowiązań we wskazanych w nich terminach, nie zostały wyłączone koszty związane z zawarciem umów leasingu finansowego. W konsekwencji przepisy te mają zastosowanie również do kosztów podatkowych powstających w związku z zawarciem umów tego rodzaju.
Ponadto resort finansów w udzielonej naszemu Wydawnictwu odpowiedzi stwierdził, że przepisy art. 24d updof oraz art. 15b updop mają zastosowanie do tych kwot wynikających z faktur (innych dokumentów), które są zaliczane do kosztów podatkowych od dnia 1 stycznia 2013 r. W rezultacie mają one zastosowanie również do umów leasingu finansowego zawartych przed dniem 1 stycznia 2013 r., jeżeli związane z tą umową kwoty podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych po dniu 31 grudnia 2012 r.
|