1) W protokole powypadkowym zakwalifikowaliśmy zdarzenie jako wypadek przy pracy, pomimo że doszło do niego na skutek nieuwagi pracownika. Czy wina pracownika pozbawia go prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego?
Tak, jeśli do wypadku doszło wyłącznie na skutek udowodnionego naruszenia przez pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowanego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło m.in. podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych (art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy wypadkowej). Zasady i tryb ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy regulują przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w tej sprawie (Dz. U. nr 105, poz. 870).
| Ważne: Pracownikowi nie przysługują świadczenia z tytułu wypadku przy pracy, gdy do wypadku doszło wyłącznie na skutek udowodnionego naruszenia przez niego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowanego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa (art. 21 ust. 1 ustawy wypadkowej). |
Świadczenia wypadkowe nie przysługują też pracownikowi, który będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających albo substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku. Pojęcie rażącego niedbalstwa, o którym mowa w ustawie wypadkowej, nie zostało zdefiniowane. Powszechnie przyjmuje się jednak, że rażące niedbalstwo stanowi najwyższą postać winy nieumyślnej graniczącą z winą umyślną sprawcy.
Wyjaśniamy, że:
Winę umyślną lub rażące niedbalstwo pracownika poszkodowanego w wypadku przy pracy należy jednoznacznie udowodnić. Nie wystarczy wykazanie jedynie nieprzestrzegania przepisów bhp (por. wyrok SN z dnia 23 listopada 2004 r., sygn. akt II UK 30/04, M.P.Pr. 2005/1/342).
Przez działanie z rażącym niedbalstwem rozumie się sytuacje, w których poszkodowany zdaje sobie sprawę z grożącego mu niebezpieczeństwa, gdyż zwykle ono występuje w danych okolicznościach faktycznych, tak że każdy człowiek o przeciętnej przezorności ocenia je jako ewidentne - a mimo to z naruszeniem przepisów bhp bez potrzeby naraża się na to niebezpieczeństwo, ignorując następstwa własnego zachowania się (por. wyrok SN z dnia 6 sierpnia 1976 r., sygn. akt III PRN 19/76, OSNC 1977/3/55).
| Ważne: W przypadku winy nieumyślnej pracownikowi nie można przypisać zamiaru popełnienia czynu wywołującego wypadek przy pracy, powodującego utratę prawa do świadczeń wypadkowych. |
Jak wynika z powyższego, nieuwaga pracownika, niemająca znamion winy umyślnej, nie powoduje utraty prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, a tym samym pracownik, o którym mowa w pytaniu, jest uprawniony do świadczeń z tego tytułu.
Przypominamy, że niezdolność do pracy z powodu choroby spowodowanej wypadkiem przy pracy uprawnia pracownika do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy jego wymiaru od pierwszego dnia tej choroby (art. 8 ust. 1 i art. 9 ust. 1 ustawy wypadkowej).
Dowodem do wypłaty zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru jest zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA oraz prawidłowo sporządzony protokół wypadkowy, w którym zdarzenie uznano za wypadek przy pracy.
Zwracamy uwagę! Jeśli ZUS zakwestionuje poprawność oceny zdarzenia nie uznając go za wypadek przy pracy, to wyda decyzję, od której będzie można wnieść odwołanie do sądu. Odwołanie wnosi się na piśmie do ZUS, który wydał decyzję lub do protokołu sporządzonego przez ZUS. Jeżeli odwołanie zostanie uznane za słuszne, ZUS zmieni lub uchyli decyzję niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia odwołania. Wówczas odwołaniu nie nada dalszego biegu. Jeśli jednak odwołanie w całości lub w części nie zostanie uwzględnione, ZUS przekazuje niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia odwołania, sprawę do sądu wraz z uzasadnieniem.
2) Jeśli pracownik nie nabędzie prawa do świadczeń chorobowych z ubezpieczenia wypadkowego, to czy można mu wypłacać zasiłek z ubezpieczenia chorobowego?
Tak. Jeśli zostanie uznane, że do wypadku doszło z winy umyślnej pracownika lub wskutek rażącego niedbalstwa, w związku z czym nie miałby on prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, to przysługiwałyby mu świadczenia z ubezpieczenia chorobowego na zasadach określonych przepisami ustawy zasiłkowej. Pracownik za pierwsze 33 dni (14 dni) choroby otrzymałby wynagrodzenie chorobowe, jeżeli w roku kalendarzowym nie wykorzystał jeszcze tego okresu. Począwszy od 34. (15.) dnia niezdolności do pracy miałby prawo do zasiłku z ubezpieczenia chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru (70% podstawy za okres pobytu w szpitalu).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
