1) Od 3 marca br. zatrudniamy na umowę zlecenia osobę, która z tego tytułu podlega ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Wynagrodzenie za wykonywanie umowy zostało określone według stawki godzinowej. W okresie od 26 maja do 28 czerwca 2014 r. zleceniobiorca był niezdolny do pracy z powodu choroby. W jaki sposób należało ustalić podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, jeśli prawo do tego świadczenia nabył od 1 czerwca 2014 r., tj. po okresie wyczekiwania?
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego dla zleceniobiorcy ustala się zgodnie z art. 48 ustawy zasiłkowej, tj. przyjmując przeciętny miesięczny przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe za pełne kalendarzowe miesiące tego ubezpieczenia, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.
Pełnym miesiącem kalendarzowym ubezpieczenia chorobowego dla ubezpieczonych niebędących pracownikami jest miesiąc, w którym ubezpieczenie rozpoczyna się od pierwszego dnia miesiąca. Jako niepełny kalendarzowy miesiąc ubezpieczenia (inaczej jak w przypadku pracowników - por. temat 1 w niniejszym dziale str. 12-13) traktuje się zatem miesiąc, w którym przed datą objęcia ubezpieczeniem przypada sobota lub dzień ustawowo wolny od pracy (por. ust. 259 komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej).
Jeżeli w miesiącach poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, przychód zleceniobiorcy uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania pracy w okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania ćwiczeń wojskowych, to przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy zasiłkowej:
Jeśli przyczyna nieprzepracowania całego miesiąca (zmniejszenia przychodu za ten miesiąc) była inna, to przychód przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego w kwocie faktycznie uzyskanej, tj. bez uzupełniania.
W sytuacji, o której mowa w pytaniu, zleceniobiorca zachorował w maju 2014 r., ale prawo do zasiłku nabył od 1 czerwca 2014 r. Jedynym pełnym kalendarzowym miesiącem ubezpieczenia chorobowego poprzedzającym niezdolność do pracy jest więc kwiecień 2014 r., a tym samym przychód za ten właśnie miesiąc powinien stanowić podstawę wymiaru zasiłku chorobowego.
| Przykład |
Umowa zlecenia została zawarta od 3 marca 2014 r. Z tego tytułu zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Wynagrodzenie ze zlecenia zostało określone w stawce godzinowej. W okresie od 26 maja do 28 czerwca 2014 r. zleceniobiorca był niezdolny do pracy z powodu choroby. Z uwagi na nieposiadanie 90-dniowego okresu ubezpieczenia chorobowego, prawo do zasiłku chorobowego nabył dopiero od 1 czerwca 2014 r. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowił przychód uzyskany przez zleceniobiorcę za kwiecień 2014 r.
Zakładając, że za ten miesiąc zleceniobiorca otrzymał 1.590 zł, to podstawa wymiaru zasiłku wyniosła 1.372,01 zł, tj. 1.590 zł - (1.590 zł x 13,71%).
2) Jak ustalić podstawę wymiaru zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego dla zleceniobiorcy, jeżeli umowa została zawarta 22 maja br., a w dniu 23 czerwca br. miał miejsce wypadek przy jej wykonywaniu?
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego stosuje się przepisy ustawy zasiłkowej (art. 7 ustawy wypadkowej). Co istotne, prawo do zasiłku z tego ubezpieczenia przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do pracy (bez wymogu posiadania odpowiedniego okresu ubezpieczenia).
W przedstawionej sytuacji niezdolność do pracy na skutek wypadku przy wykonywaniu umowy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia. Dlatego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku dla zleceniobiorcy należy zastosować przepis art. 49 ust. 1 pkt 2 ustawy zasiłkowej, zgodnie z którym podstawę wymiaru zasiłku oblicza się przyjmując kwotę:
Takich wyjaśnień udzielił ZUS w ust. 263 komentarza do ustawy zasiłkowej.
Jeżeli więc w umowie zlecenia została określona kwota przychodu, to należy przyjąć ją do obliczenia zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego po pomniejszeniu o 13,71%. Jeśli jednak kwoty tej w umowie nie określono (np. wynagrodzenie jest naliczane ze stawki godzinowej), to jako podstawę wymiaru zasiłku należy przyjąć kwotę przeciętnego miesięcznego przychodu innych zleceniobiorców (u tego samego płatnika składek) za miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, czyli za pierwszy pełny kalendarzowy miesiąc ubezpieczenia (tu czerwiec 2014 r.).
3) Czy czerwiec 2014 r. jest dla zleceniobiorcy pełnym kalendarzowym miesiącem ubezpieczenia, jeśli umowa została zawarta od 2 czerwca 2014 r. (poniedziałek)?
Nie. Jak już wyjaśniliśmy w odpowiedzi na pytanie 1, pełnym miesiącem kalendarzowym ubezpieczenia chorobowego dla zleceniobiorców jest miesiąc, w którym ubezpieczenie rozpoczyna się od pierwszego dnia danego miesiąca, także gdy wypada on w sobotę, niedzielę, czy też w święto.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
