Pracownica przedłożyła zwolnienie lekarskie z tytułu konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem w wieku 3 lat. W oświadczeniu ZUS Z-15 wpisała, że nie ma osoby mogącej zapewnić opiekę dziecku, natomiast ojciec dziecka - niepozostający w zatrudnieniu - przebywa za granicą. Czy pracownicy przysługuje zasiłek opiekuńczy?
Katalog okoliczności uprawniających do zasiłku opiekuńczego zawiera art. 32 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z tym przepisem zasiłek przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki m.in. nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat.
Do dzieci, nad którymi sprawowanie opieki uprawnia do zasiłku opiekuńczego, zalicza się dzieci własne pracownika, dzieci jego małżonka (pozostającego w formalnym związku małżeńskim z pracownikiem) oraz dzieci przysposobione, a także dzieci obce przyjęte na wychowanie i utrzymanie.
Ważne: Prawo do zasiłku opiekuńczego nie przysługuje, gdy poza pracownikiem (ubiegającym się o jego wypłatę) są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym (domownicy), którzy mogą zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. |
Za domownika mogącego zapewnić opiekę, w rozumieniu przepisów ustawy zasiłkowej, nie uważa się pracownika odpoczywającego po pracy na nocnej zmianie, osoby całkowicie niezdolnej do pracy (posiadającej odpowiednie orzeczenie) oraz osoby chorej, np. przebywającej na zwolnieniu lekarskim, a także osoby: która ze względu na wiek jest niesprawna fizycznie lub psychicznie; prowadzącej gospodarstwo rolne; prowadzącej działalność pozarolniczą, która nie może regulować swojego czasu pracy w sposób dowolny (ma ustalone godziny pracy); niezobowiązanej do sprawowania opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli odmawia ona sprawowania opieki.
Małżonka niezatrudnionego lub przebywającego na urlopie wychowawczym uważa się za domownika pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym, mogącego zapewnić opiekę choremu dziecku. W zakresie opieki nad dzieckiem dotyczy to także rodziców, którzy nie pozostają w formalnym związku małżeńskim. Konkubinat nie uprawnia bowiem do zasiłku opiekuńczego w razie sprawowania osobistej opieki nad chorym partnerem.
Jeżeli jednak z oświadczenia rodzica wnioskującego o wypłatę zasiłku opiekuńczego wynika, że małżonek (ojciec dziecka) nie pozostaje wprawdzie w zatrudnieniu, ale przebywa poza miejscem zamieszkania, np. wyjechał za granicę w poszukiwaniu pracy, to nie można uznać go za domownika mogącego zapewnić opiekę dziecku. W takim przypadku pracownica będzie uprawniona do zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem.
Zwracamy uwagę! Oświadczenie złożone przez pracownicę na druku ZUS Z-15 może zostać zweryfikowane podczas kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Kontrola zwolnienia lekarskiego od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem polega m.in. na ustaleniu, czy poza ubezpieczonym nie ma innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, mogących zapewnić opiekę (§ 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich - Dz. U. nr 65, poz. 743).
|