Z własnym pracownikiem (zatrudnionym na 1/2 etatu) zamierzamy zawrzeć kolejną umowę o pracę w wymiarze 1/3 etatu (na wykonywanie innej pracy). Czy jesteśmy zobowiązani z tej drugiej umowy zgłosić go do ubezpieczeń w ZUS? Jak rozliczać za tego pracownika składki ZUS i pobierać zaliczki na podatek dochodowy, jeśli wynagrodzenia są wypłacane w dwóch różnych terminach?
Zawarcie drugiej umowy o pracę z tym samym pracownikiem w świetle przepisów Kodeksu pracy jest dopuszczalne tylko wyjątkowo, gdy chodzi o rodzaj pracy wyraźnie innej niż uzgodniona w pierwszej umowie. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 lutego 2002 r. (sygn. akt I PKN 876/00, OSNP 2004/4/60) stwierdził, że: "W razie wykonywania na rzecz pracodawcy kilku rodzajów pracy podporządkowanej należy domniemywać, że strony łączy jeden stosunek pracy.".
Pracownik obligatoryjnie podlega ubezpieczeniom społecznym wszystkich ryzyk i ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdej umowy o pracę od dnia nawiązania stosunku pracy. Pracodawca jako płatnik składek jest zobowiązany w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń zgłosić pracownika do przedmiotowych ubezpieczeń na formularzu ZUS ZUA (z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 X X). Po zakończeniu wykonywania umowy, powinien wyrejestrować pracownika z ubezpieczeń w ciągu 7 dni od dnia zaistnienia tego faktu, składając druk ZUS ZWUA.
Jeżeli z tą samą osobą pracodawca zawiera drugą umowę o pracę, to nie składa do ZUS kolejnego zgłoszenia do ubezpieczeń, gdyż pracownik do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego jest już zgłoszony i drugie zgłoszenie byłoby tylko powtórzeniem informacji przekazanych już wcześniej do ZUS.
Uzyskane przez pracownika w danym miesiącu kalendarzowym wynagrodzenie z dwóch umów o pracę jako przychód ze stosunku pracy stanowi podstawę wymiaru składek ZUS. Ustalone od tego przychodu składki pracodawca wykazuje w jednym bloku raportu ZUS RCA. Tak wynika z § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek… (Dz. U. nr 78, poz. 465 ze zm.). Ponadto w raporcie ZUS RCA, w bloku np. III.B. polu 03 podaje wymiar czasu pracy zsumowany z obydwu umów o pracę.
Zaliczkę na podatek dochodowy pracodawca oblicza i potrąca na zasadach określonych w art. 32 ustawy o pdof od łącznej kwoty przychodu uzyskanego w danym miesiącu z obydwu umów o pracę. Przy czym pracownikowi przysługują odrębne koszty uzyskania przychodu z każdej umowy. Ich ograniczenia dokona pracownik samodzielnie w zeznaniu rocznym. Wobec tego, że pracodawca dokonuje wypłat w dwóch różnych terminach, to składki oraz zaliczkę na podatek dochodowy ustala od każdej wypłaty w sposób narastający, tj. przy dokonywaniu kolejnej wypłaty łączy ją z poprzednią.
Przykład |
Pracownik jest zatrudniony na czas nieokreślony w wymiarze 1/2 etatu za wynagrodzeniem 2.000 zł. Pracodawca zawarł z nim od 1 grudnia 2013 r. na pół roku drugą umowę o pracę. W ramach tej umowy świadczy on pracę na 1/3 etatu inną rodzajowo od już wykonywanej za wynagrodzeniem 800 zł. Pracownik złożył oświadczenie upoważniające pracodawcę do pomniejszania zaliczki na podatek dochodowy o kwotę 46,33 zł, a koszty uzyskania od każdej umowy wynoszą 111,25 zł.
Załóżmy, że pracownik w dniu 5 grudnia 2013 r. otrzymał wynagrodzenie z pierwszej umowy, a w dniu 30 grudnia 2013 r. z drugiej umowy.
Rozliczenie składkowo-podatkowe przedstawia się w następujący sposób:
wyszczególnienie | poz. | obciążenia składkowo-podatkowe | |
wypłata |
wypłata z 30.12.2013 r. (z uwzględnieniem wypłaty z 5.12.2013 r.) |
||
wynagrodzenie za pracę | - 1 - | 2.000,00 zł | 2.800,00 zł |
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (poz. 1) |
- 2 - | 2.000,00 zł | 2.800,00 zł |
składki na ubezpieczenia społeczne do pobrania ze środków pracownika (poz. 2 x 9,76% + poz. 2 x 1,5% + poz. 2 x 2,45%) | - 3 - | 274,20 zł | 383,88 zł |
podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (poz. 1 - 3) |
- 4 - | 1.725,80 zł | 2.416,12 zł |
składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania z wynagrodzenia pracownika (poz. 4 x 9%) | - 5 - | 155,32 zł | 217,45 zł |
składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku (poz. 4 x 7,75%) | - 6 - | 133,75 zł | 187,25 zł |
koszty uzyskania przychodu | - 7 - | 111,25 zł | 222,50 zł |
podstawa opodatkowania (poz. 1 - 7 - 3), po zaokrągleniu | - 8 - | 1.615,00 zł | 2.194,00 zł |
zaliczka przed pomniejszeniem o składkę zdrowotną (poz. 8 x 18%) - 46,33 zł | - 9 - | 244,37 zł | 348,59 zł |
zaliczka po pomniejszeniu o składkę zdrowotną (poz. 9 - 6), po zaokrągleniu |
- 10 - | 111,00 zł | 161,00 zł |
kwota wypłaty (1 - 3 - 5 - 10) | - 11 - | 1.459,48 zł | - |
wynagrodzenie wypłacone 5 grudnia 2013 r. | - 12 - | - | 1.459,48 zł |
kwota wypłaty dokonana 30 grudnia 2013 r. (poz. 1 - 3 - 5 - 10 - 12) |
|
- | 578,19 zł |
Pracodawca z własnych środków opłaca część składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz całą składkę na ubezpieczenie wypadkowe, a ponadto zakładając, że pracownik nie osiągnął wieku wynoszącego odpowiednio co najmniej 55 lat - kobieta i co najmniej 60 lat - mężczyzna, opłaca składki na Fundusz Pracy i FGŚP.
Gdy jedna z umów zostanie zakończona, a druga będzie w dalszym ciągu wykonywana, to po jej zakończeniu pracodawca nie wyrejestrowuje pracownika z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA. Informacja o zakończeniu umowy będzie przekazana poprzez wykazanie odpowiednio zmniejszonego wymiaru czasu pracy w raporcie ZUS RCA składanym za tego pracownika.
|