Na początku lipca br. po godzinach pracy zmarł nagle nasz pracownik. Wynagrodzenie za ten miesiąc wypłacimy jego żonie. Jak należy rozliczyć składki ZUS od tego wynagrodzenia? Czy za zmarłego pracownika należy sporządzić zerowy raport składkowy za lipiec br. i wliczyć go do liczby ubezpieczonych?
Stosownie do art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy o sus podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskiwany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W podstawie tej nie uwzględnia się wynagrodzenia za czas choroby, zasiłków oraz przychodów wymienionych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), dalej rozporządzeniu składkowym. Powyższe przepisy stosuje się też do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (z zastrzeżeniem, że w podstawie wymiaru tej składki uwzględnia się wynagrodzenie chorobowe).
W imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA płatnik wykazuje składki od wszystkich przychodów (stanowiących podstawę wymiaru składek), które pracownikowi zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego za który składany jest raport. Tak wynika z § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 78, poz. 465 ze zm.).
Wynagrodzenie należne zmarłemu pracownikowi po jego śmierci staje się prawem majątkowym po zmarłym pracowniku. Stosownie do art. 631 § 2 K.p. prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.
Osobami uprawnionymi do renty rodzinnej są m.in. małżonek oraz dzieci (własne, drugiego małżonka, przysposobione).
Wynagrodzenie zmarłego pracownika wypłacone małżonkowi oraz innym osobom uprawnionym stanowi dla tych osób przychód z praw majątkowych (art. 18 ustawy o pdof). W związku z tym, że nie jest to przychód ze stosunku pracy, nie podlega więc oskładkowaniu. W konsekwencji w dokumentach rozliczeniowych sporządzonych za lipiec br. należy wykazać zmarłego pracownika w raporcie ZUS RCA z "zerowymi" podstawami wymiaru składek i z "zerowymi" składkami. Ponieważ w tym miesiącu podlegał on ubezpieczeniom, powinien być wliczony do liczby ubezpieczonych wykazywanej przez płatnika w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.
Wynagrodzenie wypłacone małżonkowi zmarłego podlega natomiast opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 41 ustawy o pdof.
| Ważne: Wypłacając małżonce zmarłego pracownika wynagrodzenie po zmarłym mężu, pracodawca ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości 18% przychodu. |
Kwotę zaliczki pracodawca powinien przekazać do urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrał zaliczkę. Ponadto w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym ma obowiązek przekazać urzędowi skarbowemu właściwemu według swej siedziby deklarację roczną o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-4R).
Pracodawca ma też obowiązek w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym przesłać osobom, którym to świadczenie zostało wypłacone oraz urzędowi skarbowemu, właściwemu według ich miejsca zamieszkania - imienną informację o wysokości przychodu z praw majątkowych i o pobranej zaliczce (PIT-11).
Wspomnijmy, że z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa (art. 631 § 1 K.p.). Zmarłego pracownika należy wyrejestrować z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA z kodem przyczyny wyrejestrowania 500 (zgon osoby ubezpieczonej).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
